Elektronik iş (e-business) kavramının firmalardaki stratejik yönetim uygulamalarına etkileri

Abstract

ÖZET Günümüzün yoğun rekabet koşullan ve dış çevrenin belirsizliği işletmelerin her zaman olduğundan daha dinamik olmasını, kendisini ve dış çevresini en iyi şekilde algılamasını, çevresinde meydana gelen değişimleri sürdürülebilir rekabet avantajlarına dönüştürebilmesini gerektirmektedir. Stratejik yönetim kavramı firmaların rekabet avantajlarını sürdürülebilmeleri amaçlı değişik altyapılar ve metodlar için arayışa girmiştir. Diğer yandan içinde bulunduğumuz çağda, teknolojide başdöndürücü gelişmeler yaşanmaktadır. Bu gelişmelerin en önemlilerinden biri de internetin gerek kişisel gerekse kurumsal hayatın vazgeçilmez bir parçası haline gelmesidir. Internet teknolojilerinin iş süreçlerinde etkin olarak kullanılmaya başlanmasıyla elektronik iş kavramı firmaların dikkatini çekmiş; stratejik yönetim kavramı gibi bu kavram da rekabet avantajı elde etmeye kararlı firmaların gündeminde ilk sıralarda yer almaya başlamıştır. Elektronik iş firmalarında stratejik yönetim sürecinin etkinliği ise, yönetim süreçlerinin, yeni ekonominin koşullarına ve internet teknolojisinin getirdiği yeniliklere ne derece adapte edilebildiğine bağlıdır. Bu çalışma, internetin iş hayatında yoğun olarak kullanımının firmalardaki stratejik yönetim ve karar süreçlerine etkilerinin incelenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Stratejik yönetim ve elektronik iş kavramlarının teknik detayına çok fazla inilmeden, iki kavramın birbiriyle ilişkilendirilmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla, elektronik iş kavramı özellikle stratejik perspektiften ele alınmış; bu modeli benimseyen işletmelerde stratejik planlama ve uygulama sürecinin klasik stratejik yönetim teorileriyle paralellikleri ve farklılıklarına dikkat çekilmiştir. Tez çalışmasının teorik kısmında yer alan bilgilerin, günümüz koşullarında uygulanabilirliğinin test edilmesi amacıyla, konusunda ideal bir örnek olarak kabul edilen bir teknoloji firması üzerine araştırma yapılmışta. Firmanın özellikle stratejik yönetime bakışı ile ilgili literatür çalışmasının ardından, yüzyüze görüşme tekniği ile firma Türkiye temsilciliğinin üst düzey yöneticilerinden birinin, güncel gelişmeler ve kurumsal prensipleri konusundaki görüşleri alınmışta. 111

ABSTRACT The intense competition and uncertainty of the external environment in today's world requires organizations to be more dynamic than ever, to sense its own and external environment at the highest level, and to have the ability to convert the changes in the environment to competitive advantage. The concept of strategic management has searched for different substructures and methods for organizations to keep continuous competitive advantage. On the other hand, during the age we are living, incredibly rapid technological developments are taking place every day. One of the most important developments among these, is the reality that internet has become a highly essential part of both personal and organizational life. Upon the usage of internet technologies efficiently in business processes, the concept of electronic business has attracted the attention of organizations and this concept like the concept of strategic management has taken its place among the most important subjects for companies which are determined to gain competitive advantage. The effectiveness of strategic management process in companies doing electronic business, depends on the degree of adaptability of the management processes to the conditions of new economy and developments brought by internet technologies. This paper as been prepared with the objective of determining the impacts of the intense usage of internet in the field of business over strategic management and decision processes in organizations. Without stressing too much on technical details of strategic management and electronic business, it is aimed to relate the two concepts with each other. For this purpose, electronic business concept has been handled especially from the strategic management point of view; similarities and differences between strategic planning and implementation stages in companies who adopt this model, and classical strategic management theories are examined. In order to test the applicability of the information explained in the theoretical part of this paper, a research is performed with a company which is accepted as an ideal example in its sector. After the literature survey based especially on the strategic management point of view of the company, the opinions of one of the top executives of the Turkey office of the company about daily developments and organizational principles are taken via face to face interview technique. IV