Karbamazepin ve valproat tedavisi alan epileptik çocukların immunolojik ve hematolojik parametrelerinin değerlendirilmesi

Abstract

55 ÖZET Bu çalışma Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD'da 1.1.1994 - 1.4.1996 tarihleri arasında yapıldı. Çalışma grubunu valproat alan 15'i erkek, 18'i kız toplam 33 olgu, karbamazepin alan 14'ü erkek, 17'si kız toplam 31 olgu oluşturdu. Kontrol grubu olarak aynı tarihler arasında kronik hastalığı olmayan, herhangi bir ilaç kullanmayan 11 'i erkek, 14'ü kız toplam 25 olgu alındı. Antiepileptik ilaçlardan karbamazepin ve valproatın immun sisteme olan etkilerini serum IgA, IgM, IgG, C3,C4 düzeylerini ölçerek, hematolojik sisteme olan etkilerini hemoglobin, hematokrit, MCV, lökosit sayısı, trombosit sayısı, kanama zamanı, trombosit agregasyonu tayini ile belirlendi ve bu parametrelerin günlük doz, kullanım süresi ve ilaç kan düzeyi ile olan ilişkisi araştırıldı. Valproat grubunda serum IgA, IgG ve IgM düzeylerinde kontrol ve karbamazepin grubuna göre anlamlı bir fark yoktu. Karbamazepin grubunda serum IgM düzeyleri, kontrol ve valproat grubuna göre anlamlı düşüktü (sırayla 1.02 gr/L, 2.08 gr/L, 1.88 gr/L) (p<0.05), serum IgA ve IgG düzeylerinde anlamlı bir fark yoktu. Valproat ve karbamazepin gruplannda C4 düzeyi kontrol grubuna göre anlamlı düşüktü (sırayla 0.28 gr/L, 0.40 gr/L, 0.49 gr/L) (p<0.05). Valproat grubunda C4 düzeyi karbamazepin grubuna göre anlamlı düşüktü (p<0.05).56 Valproat grubunda ADP ve kollagene bağlı trombosit agregasyonu, kontrol ve karbamazepin grubuna göre anlamh düşüktü (sırayla %60.54- %61.83, %73.20-%73.12, %69.48-%70.74) (p<0.05). Karbamazepin grubunda lökosit sayısı, kontrol ve valproat grubuna göre anlamlı düşüktü (sırayla 6096/mm3, 7400/mm3, 7273/mm3) (p<0.05). Karbamazepin kan düzeyi ile lökosit sayısı arasında, valproat kan düzeyi ile trombosit agregasyonu arasında zayıf bir korelasyon vardı. Günlük doz ve kullanım süresi açısından anlamlı ilişki bulunamadı. Bu çalışmada karbamazepin ve valproatm immun sisteme ve hematolojik sisteme olan yan etkilerini ortaya koyduk. Kronik kullanımda fenama diatezi olanların ve sık enfeksiyon geçiren epüeptik olgulann antiepileptik tedavilerinin yeniden gözden geçirilmesinin uygun olacağı görüşüne vardık.