Beşeri sermaye yatırımları ve göç

Abstract

ÖZET Beşerî sermayenin uluslar arası göçünün, ülkenin ekonomik büyümesini yavaşlatıp yavaşlatmadığı iki etkiye bağlıdır. Bunlardan birincisi, bir ülkeden göç etme ihtimali, ülkede kalanların beşerî sermayeye yatırım yapmasını teşvik ediyorsa, bu olumludur çünkü ülkenin beşerî sermaye düzeyi artacaktır. Buna beyin etkisi `brain effect` denmektedir. İkincisi, beşerî sermayenin yurt dışına göçü, ülkenin beşerî sermaye düzeyini azaltarak ekonomik büyümeyi yavaşlatıyorsa, buna göç etkisi `drain effect` denmektedir. Bir ülke için beyin göçünün net etkisi, bu iki etkinin hangisinin daha hakim olduğuna bağlıdır. Beyin göçünün Türkiye ve dünya ülkelerini nasıl etkilediğini anlamak amacıyla yapılan çalışmanın sonucuna göre, dünya ülkelerinin geneli ve gelişmiş ülkeler için göçün büyüme üzerindeki etkisi olumludur. Beyin kazancından dolayı `brain effect` daha hakimdir. Ancak vasıflı insan gücü göçünün yüksek olduğu az gelişmiş ülkelerde ise, göç ile büyüme arasında negatif bir ilişki vardır. Yani `drain effect` daha hakimdir. Bunun sonucu olarak da az gelişmiş ülkeler bir sarmala girmektedir. Az geliştiği için nitelikli emek göç etmekte, nitelikli emek göç ettiği için de büyüme oranı düşmektedir.

ABSTRACT Whether the international migration of human capital affects a country's ecenomic growth or not depends on two effects. First of all, if the possibility of emigration encourages the remainders to invest on human capital, this is the positive because it will increase the country's level of human capital. This is called `brain effect`. Second, if the emigration of human capital decreases the country's level of human capital, and so slows down the economic growth this is called `drain effect`. The net effect of brain drain for a particular country depends on these two effects' domination. According to a research which has been done to understand how brain drain affects Turkey and world countries, migration's effect on growth is positive for countries in general and developed countries. Brain effect is more dominant because of brain gain. However in underdeveloped countries where the emigration of skilled manpower is high, there is a negative correlation between emigration and growth. That is, drain effect is more dominant. Thus the underdeveloped countries gets caught in a helix. The skilled labor emigrates due to the underdevelopment, and due to the emigration of skilled labor the growth rate decreases.