Beylerbeyi Sarayı ziyaretçi profili ve saray müzelerde ziyaretçiyi katılımcı boyuta taşıma konusunda bir eylem planı önerisi

Abstract

Altı bölümden oluşan bu tezde, Beylerbeyi Sarayı Müzesi'nin halkla olan iletişimini güçlendirmek ve topluma geniş bir alanda hizmet veren bir kurum haline getirmek amacıyla eğitsel, sosyal ve kültürel etkinliklerin düzenlenmesinin gerekliliği saptanmış ve ziyaretçiyi katılımcı boyuta taşıyacak bir eylem planı önerilmiştir. Tez kapsamında birinci bölümde, insanların geçmişten günümüze müzeyle olan ilişkisine değinilmiş, müze ilişkisi içinde yer alan ziyaretçi, gönüllüler ve etkinliklerin tanımları yapılarak müzenin günümüzdeki konumu belirtilmiştir. Tezin ikinci bölümünde, müzeler ve müze ziyaretçileri hakkında daha ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde, müze etkinliklerinin neler olabileceği, ziyaretçilerin bu etkinliklere ne şekilde katılabileceği incelenmiştir. Dördüncü bölümde, saray-müze tanımı doğrultusunda dünyadan ve ülkemizden saray-müze örneklerine bakılarak buralarda ziyaretçiyi katılımcı boyuta taşıma konusunda ne gibi etkinliklerin düzenlendiği saptanmış, yurtdışı ve yurtiçi saray-müzelerin karşılaştırılması yapılmıştır. Beşinci bölümde, Beylerbeyi Sarayı Müzesi'nin tarihçesi, idari yapısı, bahçe ve binaları, koleksiyonları, ziyaretçi profili ve etkinlikleri hakkında bilgiler verilerek etkinliklerin değerlendirilmesi yapılmıştır. Altıncı bölümde, Beylerbeyi Sarayı Müzesi'nde ziyaretçiyi katılımcı boyuta taşıma projesi kapsamında müze ziyaretçilerine uygulanan anketlerin değerlendirilmesi, yönetmeliklerin içeriği ve bunlar doğrultusunda müze için önerilen etkinlikler ve bu etkinliklerde görev alması tavsiye edilen elemanların nasıl sağlanacağı konularında çözümler getirilmiştir. Sonuç olarak, Beylerbeyi Sarayı Müzesi'nin çağdaş müzeler arasında yer alması için yurtdışı saray-müze örneklerinde olduğu gibi eğitsel, sosyal ve kültürel etkinliklere yer vermesi gerektiği ve müzenin bu etkinlikleri düzenlemesi için yeterli kaynaklara sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Müzenin tüm kaynaklarının halkın hizmetine sunulması müzeyi halka yakınlaştırarak tarih bilincinin yerleşmesini ve toplumun gelişimine daha çok katkıda bulunan bir kuruma dönüşmesini sağlayacaktır. III

In the thesis which was composed of six sections, serving the purposes of strengthening the communication of Beylerbeyi Palace Museum with the public, and making the Museum an institution that serves people in a much wider field, by determining the necessity of organizing educational, social and cultural activities, an action plan guiding the visitor in a participatory manner was suggested. In the first section, the relationship between people and museum from past to present was mentioned; and, the current position of the museum was stated through the definitions of visitors, volunteers and activities in relation with museum. In the second part, more detailed information about museums and their visitors was given. In the third section, the possible kinds of activities and the ways for the participation of visitors in them are examined. Depending on palace-museum definition, by examining the palace- museums both in Turkey and abroad, the kinds of activities leading the visitors into participitation were determined; and, the palace museums in Turkey and abroad were compared in the fourth section. In the next section, the activities were evaluated, by giving information about the history, the administrative structure, the gardens and the buildings, the collections, the visitor's profile and the activities of Beylerbeyi Palace Museum. In the last section of the thesis, in scope of the project which would lead the visitors in participatory manner, solutions were suggested for evaluating the questionnaires applied to museum visitors, for the content of Administrative Instructions and for activities offered for the museum in the basis of those instructions and for the ways of providing the staff which recommended to charge in these activities. To conclude the thesis on Beylerbeyi Palace Museum, in order to take place among the contemporary museums, it was seen that it is necessary to establish the educational, social and cultural activities, just like in the palace museums abroad. It is also seen that the museum has the sufficient sources for organizing those activities. Serving the all sources of the museum to public will make it turn into an institution which helps improving the historical consciousness and social development, by making the museum get closer to the people. IV