Neriman Nerimanov`un siyasi faaliyetleri

Abstract

Bu tezin amacı Türkiye'de faaliyeti pek bilinmeyen Azerbaycanlı ay dm Neriman Nerimanov'un bulunduğu ortam, edebi, sosyal, siyasi faaliyeti, yaşadığı dönem, mühim olayları anlatmak, yazdığı mektuplar yaptığı konuşmaları sunmanın ötesinde bir aydının siyasal faaliyetinin ne kadar çok boyutlu olduğunu ortaya koymaktır. Bu çalışmada Nerimanov'un yaşadığı ortam incelenerek, sosyalist eğilimli düşüncelerin gelişmesinin nedenleri olan halkının cehalet içinde ömür sürdüğü, bir çok milletlerden geride kaldığı, Rus çar sömürgeciliğinden kurtulma gibi düşünceler ele alınmıştır. Marksizm-Leninizm düşüncesini savunan N. Nerimanov'un siyasal faaliyetini daha yalandan tanımak için yaptığım bu çalışmada onun yurtsever sol kimliğinin ön plana çıktığım müşahede ettim. N. Nerimanov'un yaşamını kronolojik dönemlere ayırarak incelediğim bu çalışmada ilk önce eğitim yılları anlatılarak sosyal, edebi faaliyetleri değerlendirmeye çalıştım. Eğitimciden siyasetçiye geçiş dönemi açıklanarak, dünya görüşünü açıklamaya çalıştım. Bağımsız Azerbaycan Cumhuriyeti (1918-1920) devrildikten sonra Bolşeviklerle birlikte Baku' ye gelen N.Nerimanov iktidar kademelerinde ki çalışmalarına yer verdim, Azerbaycan'da komünizm ideolojisi altında bağımsızlığı uğrunda mücadelesini anlattım. Tezde N.Nerimanov'un iktidarda bulunan ve çoğunluğu gayri Müslim olan yöneticilerle anlaşamaması, vatanını sömürgecilikten kurtarmaya çalışırken milliyetçi adlandırılması ve Azerbaycan'dan uzaklaştırılarak Moskova'ya gönderilmesi gibi olayları inceleyip, değerlendirdim. m

The goal of this thesis is to describe the environment and literary, social, political actions of Neriman Nerimanov who is not well-known intellectual in Turkey, the time and considerable events that he lived in and to show how comprehensive the political actions of such an intellectual is beyond presenting letters he wrote and speeches he did. In this study by examining the environment N. Nerimanov lived in, the thoughts which are reasons of development of socialist-inclined ideas, like liberation from Russian Czardom colonialism which its nation lived in ignorance and underdeveloped in raspect of many nations, were dealt. In this study that I did for finding out political actions of N. Nerimanov closely who maintains Marxism-Leninism ideas, I observed he was evidently a leftist patriot. In this study that I investigated Nerimanov' s life by dividing into chronological periods, firstly I tried to utilize his social and literary activities by explaining his education years. I tried to explain about his life idea by explaining his leaving education and passing to politics. I gave place to works of N. Nerimanov in government steps and expounded his fight with communism ideology for sake of independence after Independent Azerbaijan Republic (1918-1920) was overthrown and he came to Baku with Bolsheviks. In thesis by researching I tried to utilize the occurrences as Nerimanov couldn't agree with administrators who were in government and mostly non-Muslim, as he were known nationalist while he were working to liberate his homeland against colonialism and as he were sent to Moscow by being removed from Azerbaijan. IV