Postoperatif analjezide intravenöz HKA ile fentanil ve fentanil+klonidin kullanımının karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalında T.A.H+B.S.O operasyonu geçirecek 40 hastada, iv HKA yöntemi ile Grup I' e fentanil,Grup Il'ye fentanil+klonidin uygulayarak postoperatif dönemde belirlediğimiz parametreler açısından iki grubu karşılaştırmayı amaçladık. Çalışmamız, ASA I-II grubundan yaşlan 28-68 arasında değişen 40 kadın hastayı kapsadı. Operasyondan önceki akşam hastalara HKA cihazı ve N.R.S.anlatıldı.Premedikasyon amacıyla operasyondan 45 dk önce 0.07 mg/kg midazolam im uygulandı.Rutin olarak 3 yollu EKG, Sp02 ve noninvaziv yöntemle kan basıncı monitörizasyonu yapıldı.Anestezi idamesinde %50 oksijen, %50 azot protoksit ile % 1-2 izofluran (61t/dk) kullamldı. Operasyondan sonra hastalar derlenme odasına alındı ve ilk ağrı duyduklarında başlamak üzere iv HKA yöntemi ile Grup Fe 20 /xg fentanil, Grup U'e 20 ug fentanil + 10 u,g klonidin bolus uygulandı. Postoperatif 24 saatlik dönemde; sistolik arter basıncı (S.A.B), diastolik arter basıncı (D.A.B), kalp atım hızı (K.A.H), nümerik rating skala (N.R.S),sedasyon skoru,solunum sayısı, Sp02, toplam istek sayısı(T.İ), başarılı istek sayısı(B.İ), yan etkiler ve hasta memnuniyeti kaydedilip istatistiksel olarak karşılaştırıldı. Çalışmamızda elde ettiğimiz bulgulara göre; fentanil+klonidin grubunda S.A.B, D.A.B, KAH 'in 24boyunca tüm ölçümlerde fentanil grubundan daha düşük olup D.A.B değerlerinin farkı ö.saatten sonra istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur, K..A.H Grup ITde 24 saat boyunca Grup l'den düşük olmakla birlikte fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Sedasyon skoru,S.S ve SpO2 değerleri incelendiğinde sedasyon skoru ve Spö2 değerlerinde her iki grup arasında anlamlı fark olmazken;solunum sayısı 24,saatte Grup fl'de anlamlı düşük bulunmuştur.Ancak üç parametrenin değerleri de her iki grupta fizyolojik şuurlarda kalmıştır. N.R.S değerleri her iki grupta 3.kadar yüksek bulunmuştur.Bu durumun ilacı hastalar ağrı duymaya başladıktan sonra verilmeye başlanması ve bu saatlerde hastaların cihaza uyumunun yeterli olmaması nedeniyle olabileceği düşünülebilir.3.saatten sonra her iki grupta N.R.S değerlerinin düşük olmasıyla birlikte Grup Il'de Grup J 'den istatistiksel olarak anlamlı düşük bulunmuştur.Bu da klonidinin etkinliği ile açıklanabilir. T.İ ve B.t değerleri karşılaştırıldığında Grup IPde 1. Saatten itibaren anlamlı ö.saatten sonra ileri derece anlamlı düşük bulunmuştur..Bu verilere göre klonidinin opiyoid gereksinimini azalttığı kanısına varılmıştır. Yan etkiler değerlendirildiğinde Grup Fde daha fazla, olmak üzere bulantı ve kusma her iki grupta görülmüştür.Ayrıca Grup Fde 2 hastada cilt döküntüleri olunmuştur.Bu yan etkilerin fentanile bağlı olabileceği düşünülmüştür. Hasta memnuniyeti değerlendirildiğini.de her iki grupta da yöntemden memnun olmayan, hasta olmamıştır.Ancak Grup ITde yöntemi mükemmel olarak değerlendiren hasta oram daha yüksek (%55) bulunmuştur.Sonuç olarak iv HfCA yönteminin noninvaziv olması,klonidmiıı de analjezi kalitesini artırması,fentaııil gereksinimini azaltması ve anlamlı derecede yan etkilerinin olmaması nedeniyle,postoperatif analjezide iv HKA ile fentanil uygulamasının uygun olduğunu,fentanil + klonidin kombinasyonunun ise iyi bir alternatif olabileceğini. düşünmekteyiz.