Edirne Devlet Hastanesi`nin kimi polikliniklerinde verilen 1. basamak sağlık hizmetlerinin boyutları

Abstract

8. O Z E T EDİRNE DEVLET HASTANESİ'NİN KİMİ POLİKLİNİKLERİNDE VERİLEN 1. BASAMAK SAĞLIK HİZMETLERİNİN BOYUTLARI Türkiye'de sağhk hizmetlerinin dengesiz dağılımı ve Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri sunan kurumların işlevlerini yeterli düzeyde yerine getirememesi gibi nedenlerle, 2. Basamak kurumlarından olan Devlet Hastanelerine aşın yığılmalar olmaktadır. Bunun sonucunda Devlet Hastaneleri temel işlevlerini tam olarak yerine getirememektedirler. Bu araştırma, bir 2. Basamak sağlık kurumu olan Edirne Devlet Hastanesi'nin kimi polikliniklerinin, 1. Basamak (ilk başvuru Basamağı) olarak ne ölçüde kullanıldığını göstermek amacıyla planlanmış ve yapılmıştır. Yöntem ve Gereçler : Edirne Devlet Hastanesi'nin İç Hastalıkları, Kulak Burun Boğaz, Kadm Hastalıkları ve Doğum ile Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları polikliniklerinde gözlemler vapılmıştır. Muayeneyi yapan hekimle birlikte bulunularak, yapılan başvurular değerlendirilmiştir. Tanımlayıcı ve kesitsel nitelikte bir araştırmadır. İncelenen polikliniklere yapılan başvuruların, kayıtlarda yer alan demografik özellikleri değerlendirilmiştir. Tüm başvurular, istenen laboratuvar incelemesine ve poliklinikte muayeneyi yapan hekimin görüşüne göre, 1. Basamak ya da 2. Basamak olgusu olarak ayrılmıştır. Bulgular : Edirne Devlet Hastanesi'nin incelenen polikliniklerine 24 günlük gözlem süresi içinde toplam 965 başvuru yapılmıştır. İncelenen polikliniklere kadınlar daha fazla başvurmuştur (% 53.4). İl merkezinde oturanlar, başvuranların % 76.8 iken % 21 'i ilçe ve köylerden, % 2.2'si ise il dışından gelmektedir. Gözlem yapılan polikliniklere, sosyal güvencesi olanlar başvurmaktadır (% 82.5). En fazla saptanan sosyal güvence türü, % 5 1.9 ile Emekli Sandığı olmuştur. Yapılan başvuruların % 56.2'si, incelenen poliklinikleri ilk başvuru Basamağı oiarak kullanmıştır. Başvuruların % 27.5'i şevkli olarak gelmiştir. Şevkli olguların % 56.8'i Sağlık Ocağından gelmiştir. Bir 1. Basamak Sağlık Kuruluşu olan AÇS-AP Merkezi'nden hiç sevk yapılmamıştır. Şevkli gelenlerin % 94.2'si resmi evraklıdır. İncelenen polikliniklere % 55.9 oranında `yakınmcf nedeniyle başvurulmuştur. Kurul raporu istemiyle yapılan başvuruların (% 1 1.2) önemli bir bölümünü (% 57.4) ilaç katkı payı indirimi oluşturmaktadır. Kontrol nedenli başvurular (% 4.2) en fazla İç Hastalıkları Polikliniğinde (% 56.5) belirlenmiştir. İlaç yazdırmak için başvuranların oranı % 1.9'dur. Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniğine gebelik testi nedeniyle % 24.9, doğum öncesi bakım nedeniyle % 24.1 oranında başvuru yapıldığı saptanmıştır. İncelenen polikliniklere yapılan başvuruların % 43. 2' si yalnız reçete vmferafc-sonlandırılmıştır. % 2.6 or anında yatış yapılmış, % 8'i ise sevk edilmiştir. Sevk edilenlerin % 51.9'unun üniversite hastanesine, % 48.1'inin ise Edirne Devlet Hastanesi'nde başka bir polikliniğe gönderildiği belirlenmiştir. Yapılan tüm başvuruların % 39.8'inden laboratuvar incelemesi istenmiştir. En çok istenen laboratuvar incelemeleri, tam kan incelemesi (% 22.7), tam idrar incelemesi (% 17.4) ve röntgen incelemesi (% 10.3) olmuştur. 71İncelenen polikliniklere yapılan başvuruların istenen laboratuvar incelemesine göre, % 17.7'si 1. Basamak. % 22.1 'i ise 2. Basamak olgusu olarak tanımlanmıştır. Aynı biçimde, gözlem yapılan polikliniklere yapılan başvuruların % 48. 1 'i, muayeneyi yapan hekime göre 1. Basamak. % 5 1.9'ü ise 2. Basamak olgusu olarak değerlendirilmiştir, iç Hastalıkları Polikliniğine yapılan başvurulara en sık konulan tanılar, Diyabetes Mellitus (% 15.4), Hipertansiyon (% 10.5) ve ÜSYE'dir (% 8.3). Kulak Burun Boğaz Polikliniğinde ise Buşon (% 25.8), Kronik Otitis Media (% 8.8) ve ÜSYE (% 7.7) en sık konulan tamlardır. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniğinde en sık konulan tamlar, ÜSYE (% 20.6), ASYE (% 5.2) ve Parotitis (% 5.2) olmuştur. Sonuçlar : Edirne Devlet Hastanesi'nin incelemeye alman poliklinikleri, önemli bir oranda 1. Basamak hizmeti vermektedir. Bu hizmetler 1. Basamak sağlık kuruluşlarında kolayca verilebilir ve söz konusu polikliniklere aşırı yığılmalar önlenebilir. Ayrıca sağlık yöneticilerine ve politikacılara önerilerde bulunularak, sağlık sisteminin daha iyi işlemesi ve Sağlık Ocaklarının mutlaka işlevsel kılınması sağlanmalıdır. 72

ABSTRACT DİMENSİONS OF PRİMARY HEALTH CARE RENDERED AT SOME OUTPATIENT DEPARTMENTS OF EDİRNE STATE HOSPİTAL There is excessive accumulation in State Hospitals which are secondary health care units in Turkey, because primary care units are insufficient in serving their functions and Turkish Health Care units are distributed unbalancely. Therefore, State Hospitals can't carry out their basic tasks entirely. This study was planned and conducted for the purposes of indicating Edirne State Hospital which is a secondary health care unit was being used as a primary health care unit and to determine its quantity. Material and Methods : Data were obtained by observations in the determined outpatient clinics of Edirne State Hospital in this definitive and sectional study. Applications were defined as cases of first or second health care according to laboratory examinations and opinions of the clinicians who examined the cases. Also demografic characteristics of the applications were evaluated from the registration cards. Results : 965 admissions have been recorded to the observed outpatient departments of Edirne State Hospital within the period of 24 days observation time. Females have applied more than males to the covered outpatient sections (53.4 %). While residents of provincial center from 76.8 %, 21 % come from town and villages and the rest 2.2 % out of Edirne. To the 4 outpatient departments evaluated, those having social security have applied in general (82.5 %). Most frequent social security package is National Fund For Retirex (Emekli Sandığı) as of 5 1.9 %. 56.2 % of applicants have utilised related 4 departments as primary heath care step. Of those, 27.5 % have applied by referral and 56.8 % have come from Primary Health Care Units (so called Sağlık Ocağı). No referral has been rendered from Maternal and Child Health Center as a primary health care units. 94.2 % of those who come by referral are on the basis of official state referral document. To the 4 outpatient departments covered, 55.9 % of the applications are based on just `some complaints`. Applicants (1 1.2 %) who require official report by Physicians Board of Trustere in order to get reduction of the consumer participation fee on drog payment form a substantial proportion (57.4 %). Outpatient entries aiming control examination have majorly been accumulated at Internal Medicine Department (56.5 %). Proportion of the repetative perscribtioners is 1.9 %. To the out patient department of Obstetrics & Gynecology, 24.9 % of admissions are for pregnancy test and some 24.1 % for prenatal care, 43.2 % all outpatient cases to the 4 covered departments have been finalised by only physical exam + prescribtion. Just 2.6 % of outpatients of have been hospitalized and some 8 % have been referred to other places such as to another outpatient department at the same hospital (48. 1 %) or to universty hospital (5 1.9%). 39.8 % of the outpatient cases have been requested for laboratory investigation. Most frequently asked T.C YÜKSEKÖ?RETİM KUi&UUJftlaboratory investigation are CBC (22.7 %), routine urine exam (17.4 %) and X - ray investigation (10.3 %). Considering laboratory exams, 17.7 % of the cases have been assesed to be primary health care cases while some 22.1 % secondary health care cases. By a similar discrimination, taking into consideration of the judgements of examiner physieans, above proportions are 48.1 % and 51.9 % respectively. The most frequent 3 diagnoses made at the Internal Medicine Outpatient applicants are DM ( 15.4 %), hypertension (10.5 %) URTIs (8.3 %). At the ENT Deparment, first 3 ranks of diagnosis are bouchon (25.8 %), chronic OM (8.8 %) and URTIs (7.7 %) once more. For the outpatient cases of Pediatrics Departments, first 3 diagnosis are URTIs (20.6 %), LRTIs (5.2 %) and surprisingly parotitidis (5.2 %). Conclusions : Edirne State Hospital is serving particularly as primary health, care unit. These services can be given by primary health care units easily and hospitals' outpatient clinics can be prevented from excessive accumulations of the cases. In addition, by giving some suggestions to the health sector authorities including politicians, Sağlık Ocakları as indispensable Primary Health Care Units * of Turkey must strongly be emphasized. 74