Distoni olgularında stereotaktik ablatif cerrahi (71) olgu üzerinde klinik çalışma

Abstract

ÖZET Amaç: Bu retrospektif çalışma, medikal tedaviye dirençli distoni olgularında stereotaktik ablatif cerrahinin sonuçlarını incelemek amacıyla yapıldı. Hastalar ve Yöntem: Distoni tanısı alarak İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Nöroşirurji Anabilim Dalı'na sevkedilen 71 olguya stereotaktik ablatif cerrahi uygulandı. Olguların tümü Northwestern Üniversitesi Yetersizlik ölçeğine göre değerlendirildi. Değerlendirmeler ameliyat öncesi, ameliyat sonrası, ilk hafta sonunda, altı ay sonra ve yıllık periodlarla yapıldı. Düzelme yüzdeleri esas alınarak altı gruba ayrılan olgulardan ilk üç grup başarılı olarak kabul edildi. Bulgular: Bu 71 olgunun (31 kadın, 40 erkek), yaş ortalaması 22,97 (SD:16,89) ve ameliyattan önce ortalama hastalık süresi 10,83 (SD: 7,15) yıl idi. Olguların 12'si primer 59'u sekonder distoni idi. En sık rastlanan etyolojik nedenler `cerebral palsy` (%48), Parkinson Hastalığı (% 18), idyopatik torsiyon distonisi (% 15), posttravmatik distoni (% 7) idi. Anatomik tutulma göre olguların dağılımı jeneralize (% 58), fokal (%7), segmanter (% 1,4) ve hemidistoni (% 15) olarak bulundu. Parkinson Hastalığı'na bağlı distoni olguları (% 18) bu anatomik dağılımın dışında tutuldu. Bilgisayarlı tomografi kılavuzluğunda stereotaktik ablatif cerrahi uygulanan olgularda hedef olarak talamusun VL çekirdeği, pallidum, subtalamus ve Forel bölgesi seçildi. Olguların 54'ünde tek yanlı, 17 olguda iki yanlı lezyonlar yapıldı. Bu çalışmada % 56 başarı elde edildi. En yüksek başarı oranları Parkinson Hastalığı'na bağlı distonilerde % 80, idyopatik torsiyon distonisinde % 63, `cerebral palsy` ye bağlı distonide % 49 olarak tesbit edildi. Çalışmada toplam iki cerrahi seans sonrasında (% 0,9) distonide artma saptandı. Geç dönem değerlendirmelerinde ise 46 (% 64,8) olguda kazanılmış düzelme hali devam ediyordu. Olgularda ablatif cerrahiye bağlı mortalite olmadı; %5,6 oranında geçici komplikasyon görüldü. Bu komplikasyonlar yüzeyel yara enfeksiyonu ve kronik subdural hematom olarak belirlendi. Çalışma grubu için ortalama takip süresi 51, 48 (SD: 24,49) ay olarak bulundu. Sonuç: Bu çalışma, çeşitli hedeflere uygulanan stereotaktik ablatif lezyonların medikal tedaviye dirençli distoni olgularında yaşam kalitesini arttırdığını, ambülasyonu kolaylaştırdığı ve bu işlemin güvenli bir tedavi yöntemi olarak kabul edilebileceğini gösterdi. Distonik yakınmaları zamanla tekrarlayan olgularda ablatif lezyonların yeniden ve gerekirse iki yanlı olarak yapılabileceği; bu şekilde yaşam kalitesinde dereceli olarak iyileşme sağlanabileceği fikrini destekledi. 48

SUMMARY Objective: This retrospective study has been done to examine the results of stereotactic ablative surgery in drug-resistant dystonia. Cases and Procedure: The number of the cases which were diagnosed as dystonia was 71. We have accepted these patients for our study. All of the cases were evaluated by Northwestern University Disability Scale. Evaluations of the results were recorded preoperatively, postoperatively, and within postoperative first week, within postoperative sixth month, and also within every year. The cases were divided into six groups according to improvement results. The surgical procedures applied to the first three groups were accepted as successful. Findings: Out of these 71 cases, 31 were women and 40 were men. Average age of the patients was 22.97 (SD: 16.89) and average duration of the preoperative disease period was 10.83 (SD:7.15) years. There were 12 primary and 59 secondary dystonic cases. The most common etiologic factors were cerebral palsy (48%), Parkinson's Disease (18%), idiopathic torsion dystonia (15%), and trauma (7%). As the anatomical locations were considered, we classified the patients as generalized (58%), focal (7%), segmentary (1.4%), and hemidystonic (15%). We accepted dystonic cases due to Parkinson's Disease (18%) out of this classification. Under the CT-guide, we performed ablative surgery to thalamic VL nucleus, pallidum, subthalamus and Forel's field. In 54 of the cases unilateral lesions were done and bilateral in 17. The improvement rates were 80% in dystonia due to Parkinson's Disease, 63% in idiopathic torsion dystonia, and 49% in dystonia due to cerebral palsy. Our deterioration rate was 0.9%. The average follow-up period was 51.48 (SD: 24.49) months. And during this period we have seen improvement in 46 of the cases (64.8%). The percentage of mortality due to ablative surgery was 0% in this study. The complications were reversible and their rate was 5.6%. These complications were superficial wound infection and chronic subdural hematoma. Results: We have seen that, stereotactic ablative surgery could be used in drug- resistant dystonic patients to improve life quality and ambulation. Secondly, this surgical method could also be performed for recurrent dystonic patients, and if necessary bilaterally. 49