Akut romatizmal ateşte plazma adiponektin düzeyleri ve sitokinlerle ilişkisi

Abstract

Akut romatizmal ateş (ARA), çocukluk ve adölesans döneminde görülen edinsel kalp hastalıklarının en sık nedenidir. Esas olarak yağ hücrelerinde üretilen adiponektinin, antidiyabetik, antiaterojenik ve antiinflamatuvar etkileri olduğu obezite ve ilişkili hastalıklarda gösterilmiştir; kronik inflamatuvar ve otoimmün hastalıklardaki rolü ise henüz net değildir. Bu çalışmada ARA'lı çocuklarda plazma adiponektin düzeyleri ve akut faz reaktanları ve sitokinler ile ilişkisi araştırıldı. Çalışmaya ARA tanısı konulan, yaşları 66-204 ay arasında değişen (134±5 ay), 15 erkek, 18 kız olmak üzere 33 hasta alındı. Hastaların 8'inde Sydenham koresi, 12'sinde artrit ve kardit, 13'ünde kardit bulguları vardı. Kontrol grubuna yaş ve cinsiyet eşlemeli 54 sağlıklı çocuk alındı. Kontrol grubundan birkez, hastalardan ise başvuruda ve tedavinin 2., 5., 10., 15. günlerinde ve 8. haftada venöz kan örnekleri alınarak plazma adiponektin, serum tümör nekroze edici faktör-? (TNF-?), interlökin-6 (IL-6), interlökin-8 (IL-8) düzeyleri ve beyaz küre sayısı, eritrosit sedimentasyon hızı, C-reaktif protein, yüksek duyarlıklı CRP ve başvuruda FSH, LH, total testesteron, estradiol, total kolesterol, trigliserid, LDL-kolesterol, HDL-kolesterol düzeyleri çalışıldı. Vücut kitle indeksi, cilt kıvrım kalınlığı, bel çevresi ölçümleri ve Tanner evrelemesi yapıldı. Çalışma ve kontrol gruplarında antropometrik ölçümler ve lipit parametreleri ile adiponektin düzeyleri arasında herhangi bir ilişki saptanmadı (p>0.05). Artrit+kardit ve kardit gruplarındaki hastalardaki adiponektin değerleri başvuruda ve diğer tüm çalışma günlerinde kontrol grubundan daha yüksek idi (p<0.001). Kardit grubunda adiponektin değerleri yönünden; 5., 10., 15. günlerde ve 8. haftada 0. günden daha yüksek (p<0.01, p<0.05, p<0.05, p<0.05) idi. Diğer gruplarda çalışma günlerindeki adiponektin düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark gözlenmedi (p>0.05). Çalışma gruplarındaki hastalarda TNF-? değerleri tüm çalışma günlerinde, kontrol grubundakinden daha düşük (p<0.001), IL-6 değerleri daha yüksek (p<0.001) iken, IL-8 değerleri ise benzerdi (p>0.05). TNF-? değerleri; kardit grubunda 8. haftada 0. günden (p<0.05), 15. günde 2. ve 5. günlerden daha düşük ( p<0.05) idi. IL-6 değerleri yönünden hasta gruplarında çalışma günleri arasında istatistiksel fark yoktu (p>0.05). IL-8 değerleri, kore grubunda 10. günde 0., 2., 5. ve 15. günlerden daha düşük idi (p<0.05). ARA tanısında hasta ve kontrol gruplarının ayırımında başvuru anındaki adiponektin düzeyi için cutoff değeri 16.1 µg/ml alındığında duyarlılığı %84.3, özgüllüğü %63 bulundu. Başvuru sırasındaki adiponektin ile sitokin düzeyleri ve akut faz reaktanları arasında korelasyon saptanmadı. ARA'lı çocuklarda özellikle karditte plazma adiponektin ve serum IL-6 düzeyleri artmakta, TNF-? düzeyleri azalmakta, IL-8 düzeyleri ise değişmemektedir. Ayrıca, adiponektinin iyileşme döneminde akut dönemden yüksek, TNF-?'nın ise düşük olması; adiponektinin, ARA'da antiinflamatuvar olarak rol alabileceğini düşündürmüştür. ARA tanısında duyarlılığı orta derecede, özgüllüğü düşük olan adiponektinin güvenilir bir gösterge olamayacağı, IL-6'nın ise özellikle karditli hastalarda duyarlılığı ve özgüllüğü en yüksek sitokin olması nedeniyle tanıda güvenilir bir gösterge olabileceği sonucuna varıldı.Anahtar Kelimeler: Akut romatizmal ateş, adiponektin, TNF-?, IL-6, IL-8, çocuk.

Acute rheumatic fever (ARF) is the most frequent reason of the acquired heart diseases during childhood and adolescence. Mainly, it has been shown that adiponectin which is produced by fat cells, has antidiabetic, antiatherogenic and antiinflammatory effects in obesity and related diseases; but its role in chronic inflammatory and autoimmune diseases is not clear yet. In this study, plasma adiponectin levels and its relation with acute phase reactants and cytokines were investigated in children with ARF. The study included 33 patients (15 boys and 18 girls) diagnosed as having ARF aged between 66-204 months (135±5 months). Among them, 8 had Sydenham chorea, 12 had arthritis and carditis, and 13 had carditis findings. Fifty-four age- and gender-matched healthy children were included in the study as a control group. The venous blood samples were collected from healthy controls once and from patients on admission and at the 2nd, 5th, 10th, 15th days and 8th week of treatment for analyses of plasma adiponectin, serum TNF-?, IL-6, IL-8 levels and white blood cell count, erythrocyte sedimentation rate, C-reactive protein, high sensitive CRP. The FSH, LH, total testosterone, estradiol, total cholesterol, triglyceride, LDL-cholesterol and HDL-cholesterol levels were studied only at the time of admission. Body mass index, skin fold thickness and waist circumference measurements and Tanner staging were performed. There were no relations between the anthropometrical measurements, lipid parameters and adiponectin levels in the study and control groups (p>0.05). The adiponectin levels were higher in patients with arthritis+carditis and carditis than controls on admission and all of the other study days (p<0.001). In the carditis group, adiponectin levels were higher at 5th, 10th, 15th days and 8th week than baseline (p<0.01, p<0.05, p<0.05, p<0.05). In the study groups, TNF-? levels were lower (p<0.001), IL-6 levels were higher (p<0.001) than controls while IL-8 levels were similar (p>0.05) at all of the study days. In the carditis group, TNF-? levels were lower in 8th week than baseline (p<0.05), in 15th day than 2nd and 5th days (p<0.05). In the study groups, there was no statistical difference between the study days for IL-6 levels (p>0.05). In the chorea group, IL-8 levels were lower at 10th day than baseline, 2nd, 5th and 15th days (p<0.05). For discrimination of the patient and control groups in ARF diagnosis, when a cutoff value of 16.1 µg/ml for adiponectin value on admission was considered, the sensitivity of 84.3% and specificity of 63%. In our study, no correlation was found among the adiponectin and cytokine levels and acute phase reactants at the time of admission. Plasma adiponectin and serum IL-6 levels increase, serum TNF-? levels decrease and serum IL-8 levels do not change in children with ARF, especially in carditis. In addition, our findings that adiponectin level was higher and TNF-? level was lower in the recovery period than acute phase suggests that adiponectin can play an anti-inflammatory role in ARF. It was concluded that adiponectin with a moderate sensitivity and a low specificity cannot be a reliable marker, however IL-6 which is the most sensitive and specific cytokine especially in the patients with carditis may be a reliable diagnostic marker.Key Words: Acute Rheumatic fever, adiponectin, TNF-?, IL-6, IL-8, child.