Nozokomiyal acinetobacter baumannii kökenlerinde antibiyotik direnci ve antimikrobiyal sinerjizmin araştırılması

Abstract

ÖZET Trakya Üniversitesi Eğitim, Uygulama ve Araştırma Hastanesi (TÜH)'nde Acinetobacter baumannii kökenleri hastane infeksiyonlan (Hİ) içindeki payı ve antibiyotik direncinin yüksekliği nedeniyle gittikçe önem kazanmaktadır. Bu çalışma TÜH'nde nozokomiyal A. baumannii kökenlerinin beta-laktam, aminoglikozid ve kinolon grubu antibiyotiklere karşı direnç hızlarının belirlenmesi ve çoğul dirençli kökenlerde antibiyotik kombinasyonlarının in vitro etkinliklerinin araştırılması amacıyla düzenlenmiştir. Ekim 1997- Haziran 2000 tarihlerini kapsayan dönemde HÎ etkeni olarak izole edilen 71 A. baumannii kökeninin antibiyotik duyarlılığı NCCLS önerilerine göre mikrodilüsyon yöntemiyle saptanmıştır. Dört farklı antibiyotik duyarlılık paternine sahip sekiz çoğul dirençli ve kontrol amacıyla üç duyarlı A. baumannii kökeninde toplam 1 1 beta-laktam- aminoglikozid ve dört beta-laktam-kinolon kombinasyonunun in vitro sinerj istik etkinliği checkerboard yöntemi ile araştırılmıştır. Çoğul dirençli kökenlerde en yüksek sinerji oranlan imipenem-tobramisin (1 bulunan / 1 denenen), ampisilin/sulbaktam-tobramisin (3/6) ve seftazidim-amikasin (4/8) kombinasyonlarında saptanmıştır. Duyarlı kökenlerde ise imipenem-amikasin, imipenem-tobramisin, tikarsilin/klavulanat-amikasin, tikarsilin/klavulanat-netilmisin, seftazidim-netilmisin ve seftazidim-siprofloksasin kombinasyonlarında sinerji 2/3 oranında bulunmuştur. Kombinasyonların hiçbirinde antagonizme rastlanmamıştır. Duyarlı kontrol kökenlerinin aksine çoğul dirençli kökenlerde sinerj istik etkileşimdeki antibiyotik konsantrasyonları her zaman klinikte ulaşılabilir seviyede değildir. Sonuç olarak kombine ilaç kullanımından önce in vitro sinerji testleri yapılmalıdır. Çoğul dirençli A. baumannii kökenlerinin yol açtığı sorunların çözümü esas olarak direnç gelişiminin ve etkenin hastane ortamında yayılmasının engellenmesine dayanmaktadır. 70

ABSTRACT INVESTIGATION OF ANTIBIOTIC RESISTANCE AND ANTIBIOTIC SINERGY IN NOSOCOMIAL ACINETOBACTER BAUMANNII The importance of Acinetobacter baumannii species is gradually increasing in the Education, Application and Research Hospital of Trakya University (TUH), because of their high proportion in hospital infections and their high resistance rates against to antibiotics. This study was performed to investigate the resistance rates of nosocomial A. baumannii isolates against to beta-lactam, aminoglycoside and quinolone antibiotics, and in vitro efficacies of antibiotic combinations in multiresistant isolates in TUH. The antibiotic susceptibilities of 71 nosocomial A. baumannii strains isolated in October 1997 - June 2000 period, were detected by microdilution method according to NCCLS. The in vitro synergistic efficacies of 11 beta-lactam-aminoglycoside and four beta-lactam-quinolone combinations were studied by checkerboard method in eight multiresistant isolates that had four different antibiotic susceptibility patterns and as a control in three fully-susceptible isolates. The highest rates of synergy were detected in imipenem-tobramycin (1 tested / 1 found), ampicillin/sulbactam-tobramycin (3/6) and seftazidime-amikacin (4/8) the combinations in multiresistant species. Imipenem-amikacin, imipenem-tobramycin, ticarcillin/clavulanate- amikacin, ticarcillin/clavulanate-netilmicin, ceftazidime-netilmicin and ceftazidime- ciprofloxacin combinations were found as effective in two of three control strains. No antagonism was seen in any combinations. In contrast to susceptible control species, antibiotic concentrations in synergistic combinations of multiresistant species were not always in achievable level in clinical practice. As a conclusion, before using combination therapies the in vitro synergy tests should be performed. The solution of problems due to 71multiresistant A. baumannii strains should be principally based on to prevent the development of resistance and the spread of microorganism in hospital. 72