Melasmada tedavi kombinasyonlarının etkinliklerinin melasma alan şiddet indeksi yöntemiyle karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Melasma, yüzde simetrik olarak yerleşen, sık görülen edinsel bir hipermelanoz tablosudur. Kadınlar melasma olgularının % 90'ını, erkekler ise % 10'unu oluşturmaktadır. Melasma üç klinik tipte görülmektedir; bunlar santrofasiyal, malar ve mandibular tiplerdir. Histopatolojik olarak epidermal, dermal ve mikst tipleri bulunmakta ve bu tiplendirme Wood ışığı muayenesi ile de yapılabilmektedir. Çalışmamızda; fizyolojik olarak kabul edilen melasma dışında kalan melasma olgularının, klinik özelliklerini ve olası etyolojik faktörleri incelemeyi planladık. Ayrıca; % 10 glikolik asit, % 2 hidrokinon, 28 SPF'li güneş koruyucu (G+%2H+GK); % 20 azelaik asit, % 4 hidrokinon, 28 SPF'li güneş koruyucu (A+%4H+GK); % 20 azelaik asit, güneş koruyucu (A+GK) ve tek başına güneş koruyucu (GK) tedavilerinin, birinci ayda ve dört aylık tedavinin sonundaki etkinlikleri MASI skorlan analiz edilerek karşılaştırılması amaçlandı. Gebe olmayan ve minimum 15 gündür oral kontraseptif, hormon replasman tedavisi, fotosensitivite oluşturan ilaç tedavisi ve yüz bölgesine uygulanan herhangi bir topikal tedavi almayan, 115 melasmalı hasta çalışmaya alındı. Çalışmayı 90'ı kadın, 9'u erkek toplam 99 hasta tamamladı. Hastaların yaş ortalaması 31,89 ± 8,38, ortalama hastalık süresi 4,80 ± 3,67, melasmanın belirme yaşı ortalaması 26,21 ± 8,46 olarak bulunmuştur. Çalışmamızda, klinik 61sınıflamaya göre santrofasiyal tip (% 66,7) ve Wood ışığı sınıflamasına göre de epidermal tip (% 77,8) en sık gözlenen melasma tipleri olarak tespit edilmiştir. Tedaviye alınan gruplar cinsiyet, yaş, hastalık süresi, klinik tipleri, Wood ışığı muayenesine göre tipleri ve tedavi öncesi MASI skorları açısından birbirlerine benzer olup, aralarında istatiksel olarak anlamlı farklılık saptanmamıştır (p > 0,05). Melasma etyolojisine yönelik anamnestik verilerin dağılımı incelendiğinde, ilk sırada korunmasız uzun süreli güneşe maruz kalma hikayesi (%40,4) yer almakta ve bunu sırasıyla aile anamnezi, kozmetik kullanımı, gebelik, oral kontraseptif kullanımı, ilaç kullanımı ve hormon replasman tedavisi izlemektedir. Uygulanan tedavilerin yan etkilerinin sıklığı bakımından, tedavi grupları arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır (p > 0,05). Tedavilerin birinci ayındaki değerlendirmelere bakıldığında; G+%2H+GK tedavisinin, diğer üç grubun tedavilerine göre anlamlı olarak daha etkin olduğu tespit edilmiştir (p < 0,001). Bu durum, diğer tedavilere oranla, G+%2H+GK tedavisiyle daha erken cevap alındığını göstermektedir. Tedavi sonundaki bulgular incelendiğinde; G+%2H+GK tedavisinin, A+%4H+GK, GK ve A+GK tedavilerine göre anlamlı olarak daha etkin olduğu tespit edilmiştir (p < 0,001). Ayrıca; A+%4H+GK tedavisinin, GK tedavisine göre anlamlı olarak daha etkin olduğu tespit edilmiştir (p < 0,01). A+%4H+GK ve A+GK tedavilerinin etkinlikleri arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır (p > 0,05). GK ve A+GK tedavilerinin etkinlikleri arasında anlamlı fark bulunmamıştır (p > 0,05). 62

SUMMARY THE COMPARISON OF EFFICIENCY OF COMBINATION THERAPIES IN MELASMA VIA MELASMA AREA AND SEVERITY INDEX SYSTEM Melasma is a common acquired melanosis that is located on face symmetrically. Females constitute 90 % and males 10 % of the melasma patients. Melasma is classified into three types as centrofascial, malar and mandibular. There are three histopathological kinds of melasma as epidermal, dermal and mixed; this typology can be made by Wood light examination. In our study, we planned to evaluate clinical properties and probable etiölogic factors in non-physiologic melasma patients. Furthermore, it was aimed to compare efficiency of 10 % glycolic acid, 2 % hydroquinone, sunscreen with 28 SPF (G+2%H+SS); 20 % azelaic acid, 4 % hydroquinone, sunscreen with 28 SPF (A+4%H+SS); 20 % azelaic acid, sunscreen with 28 SPF (A+SS) and sunscreen with 28 SPF (SS) alone according to MASI scoring system. Patients who are not pregnant and without taking oral contraceptive, hormon replacement, photosensitive drag therapy or any other topical treatment that are applied on face were included in the study. 90 female and 9 male total 99 patients out of 1 15 melasma patients completed the study. 63The average age of the patients was 31,89 ± 8,38 years, the average disease duration was 4,80 ± 3,67 years, the average age of onset of the disease was founded as 26,21 + 8,46 years. In our study, according to clinical classification centrofascial type (66,7 %) was the most common clinical type and epidermal type was the most common type in terms of Wood's light examination. Therapy groups were similar to each other in terms of sex, age, duration of the disease, clinical types, Wood light examination types and pretreatment MASI scores so that there was no statistically significant difference determined among groups (p > 0,05). As far as the distribution of anamnestic data was concerned, exposure to sunlight without protection (40,4 %) came first and followed by decreasing sequence as family history, cosmetic usage, pregnancy, oral contraceptive, drag and hormone replacement treatments. There were no significant correlation obtained by the fact of frequency of side effects of treatments among therapy groups (p > 0,05). As far as the first month therapy results were investigated, we came the conclusion that G+2%H+SS therapy was significantly more efficient than the other three groups (p < 0,001). This is the indication of the earlier response of G+2%H+SS therapy with respect to others. Analysing data at the end of the treatment, such conclusions were obtained; <3+2%H+SS treatment was found statistically more efficient than the other three therapies (p < 0,001). A+4%H+SS treatment was found statistically more efficient than SS treatment (p < 0,01). There was no significant difference was detected between A+4%H+SS and A+SS, and also between SS and A+SS therapies (p > 0,05). 64