Esansiyel hipertansiyonda gelişen sol ventrikül hipertrofisinin sağ ventrikül fonksiyonları üzerine olan etkisinin nabız dalgalı doku doppler ekokardiyografi yöntemi ile incelenmesi

Abstract

ÖZET Esansiyel hipertansiyonlu olgularda sağ ventrikül fonksiyonlarını inceleyen çalışmalar kısıtlı sayıda olup, bu çalışmaların nerdeyse hepsinde standart ekokardiyografi parametreleri kullanılmıştır (7-14). Nabız dalgalı DDG yöntemi kullanılarak sağ ventrikül fonksiyonlarını inceleyen yayınlara ise literatürde rastlanamamıştır. Çalışmamızın amacı esansiyel hipertansiyonlu olgularda gelişen SVH' sinin sağ ventrikül fonksiyonları üzerine olan etkisini standart ekokardiyografi ve nabız dalgalı DDG yöntemi kullanarak araştırmaktı. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi polikliniklerine eylül 2000 ile kasım 2001 tarihleri arasında başvuran, yaş ortalaması 51 ± 9 ve kadın erkek oranı % 49 ± 5 olan, 113 esansiyel hipertansiyon tanısı almış olgu ile efor tesit negatif sonuçlanan, sistemik bir hastalığı olmayan, yaş ortalaması 50 ± 7 ve kadın erkek oranı % 41 ± 5 olan 34 sağlıklı birey çalışmaya dahil edilmiştir. Kontrol gurubu gurup - 1, EKG ve ekokardiyografisinde SVH olmayan 47 olgu gurup - 2, EKG'de SVH olmayan fakat ekokardiyografisinde olan 37 olgu gurup -3 ve son olarak ta EKG ve ekokardiyografisinde SVH olan 29 olguda gurup - 4 olarak sınıflandırılmıştır. Çalışmaya alınan olguların hepsinde ekokardiyografik olarak parasternal kısa eksenden sağ ventrikül çıkış yolu akımları ve sağ ventrikül İVRT'si, apikal dört boşluk görüntülerinden sağ ventrikül doluş akımları, sağ ventrikül triküspit lateral anulus hizasından M - mode görüntüleme örnekleri, en önemlisi de apikal dört boşluk görüntülerinden sağ kalp boşluklarının çapları ve sağ ventrikül lateral duvar kalınlığı ölçüldü. Nabız dalgalı DDG parametreleri ise sağ ventrikül anulus seviyesinden ve sağ ventrikül serbest duvarından incelendi. Bu parametrelerin hepsinin guruplar arasındaki farklılıkları bilgisayar ortamında SPSS (Versiyon: 9.01, Lisans No: 105192) programı ile One-way ANOVA Post- Hoc Tukey testi ve ilişki aramak içinde Pearson korelasyon testi kullanılarak yapıldı. 55Standart ekokardiyografı parametrelerinden sağ ventrikül duvar kalınlığının guruplar arasında fark olduğu, gurup - 4'de diğer guruplara göre istatistiksel olarak anlamlı olacak biçimde daha kalın olduğu tespit edildi (sırasıyla p: 0.00S, p:0.005 ve p:0.001). Diğer standart ekokardiyografı parametrelerinden hiç birisinin guruplar arasında farklılık oluşturmadığı görüldü. Bu sonuç sağ ventrikülün sol ventrikül ile birlikte hipertrofiye olduğu fakat sistolik ve diyastolik standart ekokardiyografı parametrelerinde ise bir değişiklik olmadığı anlamma gelmektedir. Nabız dalgalı DDG yöntemi ile elde edilen ölçümlerde ise diyastolik fonksiyonların bozulduğu özellikle isovolumük relaksazyon dönemine ait İVRa dalgasının tüm guruplar arasında anlamlı olacak şekilde arttığı ve bu artışa da sağ ventrikül serbest duvarından alınan görüntülerde Ea dalga yavaşlama süresinin de artarak eşlik ettiği tespit edildi. Sonuç olarak; çalışmamızda esansiyel hipertansiyonlu olgularda sağ ventrikül hipertrofisinin SVH'sine eşlik ettiği, fakat standart ekokardiyografı ile sağ ventrikülün sistolik ve diyastolik fonksiyon bozukluklarının tespit edilemediği, özellikle diyastolik fonksiyonların SVH olan olgularda bozulduğu ve bunun da en iyi nabız dalgalı DDG yöntemiyle tespit edilebildiği söylenebilir. 56

SUMMARY ASSESSMENT OF THE EFFECT OF LEFT VENTRICULAR HYPERTROPHY SECONDARY TO ESSENTIAL HYPERTENSION ON RIGHT VENTRICULAR FUNCTIONS BY USING PULSED WAVE TISSUE DOPPLER METHOD There is limited number of studies investigating the right ventricular functions in patients with essential hypertension, and these studies have utilized standard echocardiography indexes. No study ever determined right ventricular functions by using pulsed wave tissue Doppler method in this patient group. The purpose of our study was to assess the influence of left ventricular hypertrophy (LVH) secondary to essential hypertension upon the right ventricular functions by applying the tissue Doppler echocardiography technique. Included were 113 patients (aged 51 ±9) with essential hypertension recruited from the outpatient clinics of Trakya University, School of Medicine and 34 healthy individuals (50±7) who were free of any systemic illness and ischemic response on exercise stress testing. Groups 1, 2, 3, 4 included controls, 47 patients without LVH in ECG or echocardiography, those with echocardiographic LVH only (n=37) and those with LVH detected on both echocardiography and ECG (n=29), respectively. In all subjects included, right ventricular outflow tract velocities and isovolumic relaxation time determined in the parasternal short axis window, right sided diastolic filling patterns on apical four chamber view, M-mode recordings of tricuspid lateral annular motion, dimensions of right sided chambers and myocardial wall thickness measured at apical four chamber window were analyzed. Pulsed wave Tissue Doppler velocity patterns of different timings within the cardiac cycle were assessed by placing two sample volumes at the right atrioventricular annulus and right ventricular free 57wall. Statistical comparisons of all parameters between the groups were performed by using the one way ANOVA Post-Hoc Tukey test. Pearson correlation coefficient was employed for the correlations. Among the standard echocardiography variables, right ventricular wall thickness was significantly increased in Group 4 when compared to other groups (p=0.005, p=0.005 and p=0.001, respectively). Other conventional indexes failed to significantly discriminate four groups. On the other hand, pulsed wave tissue Doppler analysis revealed that the first deflection of the velocity spectrum of right ventricular isovolumic relaxation time showed a significant gradual increase between the patient groups, and this increase was accompanied by a prolonged relaxation time of the early diastolic tissue Doppler velocity recorded at the right ventricular free wall. In conclusion, patients in whom the electrocardiographic and echocardiographic LVH coexist demonstrate increased myocardial wall thickness in both ventricles. The effect of right ventricular hypertrophy on right ventricular diastolic performance could sensitively be quantified by measuring tissue Doppler variables, which have a significantly higher ability than the standard echocardiography parameters in discriminating different patient groups. Our results suggest that the electrocardiographic LVH reflects an extensive target organ damage that additionally includes some unfavorable alterations of right ventricular geometry and diastolic function. 58