Menstrüel siklusta endometrial kan akımının doppler ultrasonografi ile değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma, ESOGÜTF Kadın Hastalıkları ve Doğum A.B.D polikliniğine, Mayıs 2010 ile Mart 2011 yılları arasında başvuran, düzenli ovulatuar siklusa sahip, sağlıklı, 30 kadın olgu ile yapıldı. Olgulara menstrüel siklus boyunca, menstrüasyon (gün 1-5), erken foliküler (gün 6-9), geç foliküler (gün 10-12), ovulasyon (gün 13-16), erken luteal (gün 17-22) ve geç luteal (gün 22-28) dönemde olmak üzere toplam 6 kez transvaginal ve doppler ultrasonografi uygulandı. Her başvuruda endometrial kalınlık, uterin ve subendometrial arter pulsatilite indeksi (PI) ve ortalama maksimum akım hızı (TAMXV) değerleri ölçüldü. Endometrium kalınlığının siklusun başından itibaren erken luteal faza kadar arttığı (11.13 ± 0.62 mm) sonrasında geç luteal dönemde minimal bir azalma periyodu yaşadığı gözlendi. Dominant ovarian folikülün olduğu taraftaki uterin arter pulsatilite indeksinin geç foliküler dönemden itibaren artmaya başlayıp ovulatuar dönemde en yüksek değere ulaştığı (3.08), sonrasında düşüşe geçerek en düşük PI değerlerine (2.35) geç luteal dönemde gerilediği tespit edildi. Buna karşın TAMXV değerinin en yüksek (18.35 cm/s) değerine geç luteal dönemde ulaştığı gözlendi. Dominant uterin arterle karşı taraf (nondominant) uterin arter arasında belirgin korelasyon mevcuttu, ancak dominant uterin arter tarafında geç luteal dönemdeki PI daha düşükken, TMAXV değeri daha yüksekti. Subendometrial arterde de PI ve TAMXV değerleri için benzer seyir şekli izlendi. Sonuç olarak menstrüel siklusta, uterin ve endometrial kan akımının doppler ultrasonografi ile takibi, anormal uterin kanama, infertilite ve tekrarlayan gebelik kaybı gibi patolojik tabloların aydınlatılması yönünden önemli bir non invaziv yöntemdir.Anahtar Kelimeler: Menstrüel siklus, Doppler ultrasonografi, endometrium.

This study was carried out on 30 healthy women, who had regular ovulatory cycles, admitted to department of Obstetrics and Gynecology of Osmangazi University Faculty of Medicine between May 2010 and March 2011. The patients were examined 6 times by transvaginal and doppler ultrasound during the several phases of menstrual cycle. Those phases were menstrual period (days 1-5), early (days 6-9) and late (days 10-12) follicular phases, ovulatory phase (days 13-16), early (days 17-22) and late (days 23-28) secretory phases. The endometrial thickness, pulsatility index (PI) and time averaged maximum velocity (TAMXV) of uterine and subendometrial arteries were calculated on each application. There was a significant increase at TAMXV toward the early luteal phase (11.13 ± 0.62 mm). Than, a minimal reduction period was seen during the late luteal phase. Uterine artery PI, on the side of devoloping ovarian follicle, started to rise from the late follicular phase to ovulatory phase (3.08), then a regression to minimum was seen at the late luteal phase. Contrary to this finding, the maximum TMAXV value (18.35 cm/sn) was observed on the late luteal phase. There were significant correlations between dominant and nondominant uterine artery PI and TMAXV values but in the luteal phase PI was lower and TMAXV was higher in the dominant uterine artery than nondominant artery. Similar movements were seen in the PI and TAMXV values of the subendometrial arteries. In conclusion, assessment of the uterine and endometrial blood flow by doppler ultrasonography is an important non invasive method to reveal some pathologic situations, like abnormal uterine bleeding, infertility and recurrent pregnancy loss.Key Words: Menstrual cycle, doppler ultrasonography, endometrium