Deneysel kafa travması ile ortaya çıkan malonildialdehid düzeyleri üzerine halotan, isofluran ve sevofluranın etkilerinin karşılaştırlması

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, deneysel olarak kafa travması uyguladığımız 90 raf m beyin dokusunda inhalasyon anestetiklerinden halotan, isofluran ve sevofluran'ın, lipid peroksidasyonu son ürünü olan malonildialdehid düzeyleri üzerine etkileri karşılaştınlmıştır. Ratlar işlemden önce rasgele 5 gruba ayrılmış, Kontrol- 1 grubuna (n=18) travma veya anestezi uygulanmamış, Kontrol-2 grubuna (n=18) sadece deneysel modele göre kafanın sol hemisfer bölgesine travma uygulanmıştır. Travma uygulandıktan sonra, Halotan grubuna (n=18) 3 lt/dk akımda %50 O2 ve %50 hava karışımı ile %0.75 halotan, İsofluran grubuna (n=18) 3 lt/dk akımda %50 O2 ve %50 hava kanşımı ile %1 isofluran, Sevofluran grubuna (n=18) 3 lt/dk akımda %50 O2 ve %50 hava kanşımı ile %2 sevofluran, 30 dakika süresince verilmiştir. Her grup kendi içinde, işlemin bitiminden sonra zaman dilimlerine göre l.saat (n=6), 3. saat (n=6) ve 5. saat (n=6) şeklinde yeniden rasgele ayrılarak, belirtilen zaman dilimleri sonunda sakrifiye edilmişlerdir. Sakrifiye edilen ratlardan beyin dokuları çıkarılıp, her beyin dokusu sağ ve sol hemisferlerine ayrılarak, malonildialdehid düzeyleri ölçülmüştür. Malonildialdehid düzeyleri, tüm gruplarda travma uygulanan sol hemisferde, travma uygulanmayan sağ hemisfer'e göre ileri derecede anlamlı yüksek (p=0.000) bulundu. Bütün gruplarda malonildialdehid düzeyleri Kontrol- 1 grubuna göre ileri derecede anlamlı yüksek bulunurken (p=0.000), Kontrol-2 grubuna göre Halotan ve Sevofluran grupları ileri derecede anlamlı yüksek (p=0.000), İsofluran grubu ise her iki hemisferde de ileri derecede anlamlı düşük saptandı (p=0.000). Halotan, İsofluran ve Sevofluran grupları kendi aralarında malonildialdehid düzeylerine göre karşılaştırıldıklarında, her iki hemisferde Halotan ve 46Sevofluran gruplarının arasında istatistiksel bir fark olmadığı (p>0.05), İsofluran grubunun ise diğer iki grup malonildialdehid düzeylerinden ileri derecede anlamlı düşük olduğu görüldü (p=0.000). Travma uygulanan sol hemisfer ve uygulanmayan sağ hemisfer arasında zaman dilimlerine göre tüm gruplarda, l.saat malonildialdehid düzeyleri 3. ve 5. saat düzeylerinden ileri derecede anlamlı yüksek bulundu (p=0.000). Halotan ve Sevofluran grubunda 3. saat ve 5.saat malonildialdehid düzeyleri plato oluştururken, İsofluran grubunda da daha düşük seviyelerde olmak üzere benzer sonuçlar saptandı. Sonuç olarak; halotan ve sevofluran' in, kafa travması sonrası ortaya çıkan malonildialdehid düzeylerini arttırdığı, bu nedenle hasarlı beyin dokusuna daha çok zarar verebileceklerini, isofluran' in ise malonildialdehid oluşumunu sınırlı da olsa engelleyerek sekonder beyin hasarını azalttığı ve gerektiğinde tercih edilebilecek volatil anestetik olarak düşünülmesinin uygun olacağı kanısına varıldı. 47

COMPARISON EFFECTS OF HALOTHANE, ISOFLURANE AND SEVOFLURANE ON TRAUMA INDUCED MALONYLDIALDEHYDE LEVELS IN EXPERIMENTAL HEAD TRAUMAS SUMMARY In this study, the effects of inhalational anesthetics Halothane, Sevoflurane and Isoflurane was compared for the levels of the last product of lipid peroxidation malonyldialdehyde, in the brain tissue of 90 rats that have been experimental exposed to head trauma. Before the procedure, the rats have been randomly divided into 5 groups; control -1 group (n = 1 8) has not been exposed to neither travma nor to anesthetic procedure, control- 2 group (n= 18) has only been exposed to travma according to the experimental pattern at the head's left hemispheric region. After trauma, Halotane group (n=18) received 0,75 % Halotane in 50% O2 and 50% air mixture at 3 1/min flow; Isoflurane group (n=18) received 1% Isoflurane in 50% O2 and 50% air mixture at 3 1/min flow; Sevoflurane group (n=18) received 2 % Sevoflurane in 50% O2 and 50% air mixture at 3 1/min flow. After the procedure, as the rats have been randomly divided within each group according to the time period at 1st. hour (n=6), 3rd. hour (n=6) and at 5th. hour (n=6), they have been sacrificed at the end of each reffered time period. The brain tissue of the sacrified rats has been excised and separated into right and left hemisphere and, malonyldialdehyde levels have been measured. 48Malonyldialdehyde levels have been found to be highly significantly increased at the left hemisphere of all groups exposed to trauma compared to the right hemisphere which has not been exposed to trauma (p=0.000). While malonyldialdehyde levels in all groups were found to be highly significantly increased compared to control- 1 group, Halotane and Sevofiurane groups' levels were highly significantly increased compared to control-2group (p= 0.000), and Isoflurane group's levels at both hemispheres were higly significantly decreased (p=0.000). When the malonyldialdehyde levels were compared within the Halothane, Sevofiurane, Isoflurane groups, there were no statistical difference for the both hemispheres between Halothane and Sevofiurane groups (p>0.05), but malonyldialdehyde levels of Isoflurane group were highly significantly decreased compared to other two groups (p= 0.000). In all groups, malonyldialdehyde levels at 1st. hour were found to be highly significantly increased compared to 3rd. and 5th. hours, between the left hemisphere exposed to trauma and the right hemisphere in respect of time periods(p=0.000). While Halothane and Sevofiurane group's malonyldialdehyde levels at 3rd. and 5th. hour were presenting a plato, similar results were determined in the Isoflurane group at lower levels. As a result; Halothane and Sevofiurane increased the levels of malonyldialdehyde appeared after head trauma, isoflurane decreased secondary brain injury by at a limit preventing the production of malonyldialdehyde and we have reached an appropriate opinion that, when necessary can be prefered volatile anesthetic. 49