Orta serebral arter tıkanmasına bağlı gelişen akut inme vakalarında transkranyal manyetik stimülasyonun prognostik değeri

Abstract

ÖZET Beyin damar hastalıkları, kalp hastalıkları ve kanserden sonra dünyada üçüncü sıklıkta ölüm nedenidir. Iskemik inmeler tüm beyin damar hastalıklarının %85'ini oluşturur. Iskemik inmelerin büyük bir bölümünü de OSA oklüzyonları meydana getirir. OSA tıkanmasına bağlı gelişen iskemik inmelerin mortalitesi oldukça yüksektir. Iskemik inmenin erken döneminde, hastanın fonksiyonel düzelmesinin hangi düzeyde olacağının bilinmesi oldukça önemlidir. Birçok çalışmada, transkranyal manyetik stimülasyon testinin inme sonrası motor düzelme için iyi bir belirleyici olduğu ifade edilmişse de bunun aksini ileri süren çalışmalarda mevcuttur. Bizim çalışmamızın amacı akut iskemik inme sonrası fonksiyonel motor düzelme açısından motor uyandırılmış potansiyelin prognostik değerini araştırmaktır. Çalışmaya 15 sağlıklı birey ve OSA okluzyonuna bağlı gelişmiş ilk inmeli 40 hasta dahil edildi. İlk transkranyal manyetik stimülasyon testi inme sonrası iki ve dördüncü günler arasında gerçekleştirildi ve birinci ayın sonunda tekrarlandı. Transkranyal manyetik stimülasyon testi motor uyandırılmış potansiyel cevabının mevcudiyetini saptamak ve santral motor ileti zamanını değerlendirmek için uygulandı. Hastaların fonksiyonel motor kapasiteleri inme sonrası ilk dört gün içerisinde ve dördüncü ayın sonunda yapılan OSA skalası, Barthel indeksi ve NIH-NINDS skoru ile değerlendirildi. Dört aylık takip süresinde ilk testte MUP yanıtı elde edilebilen ve edilemeyen hasta gruplarının, normal ve uzun santral motor ileti zamanı saptanan hasta gruplarının klinik düzelmeleri kıyaslandı. 54Ilk TMS testinde, 16 hastada (%40) motor uyandırılmış potansiyel kaydedilemedi. Sekiz hastada (%20) uzun santral motor ileti zamanı ve 16 hastada (%40) normal santral motor ileti zamanı saptandı. Bir ay arayla yapılan iki transkranyal manyetik stimülasyon testinde sağlıklı ve lezyonlu hemisferlerden elde edilen motor uyandırılmış potansiyel latansı, amplitüdü ve santral motor ileti zamanı değerlerinde anlamlı bir farklılık gözlenmedi. Ancak her iki tetkiktede lezyonlu hemisferden elde edilen ortalama motor uyandırılmış potansiyel latansı ve santral motor ileti zamanı değerleri sağlıklı hemisfere kıyasla uzun ve ortalama motor uyandırılmış potansiyel amplitüd değeri düşük bulundu. İlk TMS testinde motor uyandırılmış potansiyel kayıtlanabilen hasta grubunun dördüncü ayın sonundaki klinik düzelmesi kayıtlanamayan gruba kıyasla istatistiksel olarak anlamlı derecede daha iyi bulundu(p<0,001). Ancak normal ve uzun santral motor ileti zamanına sahip hasta grupları arasında klinik düzelme açısından anlamlı bir farklılık saptanmadı(p>0,05). Bizim verilerimiz inme sonrası erken dönemde transkranyal manyetik stimülasyon ile motor uyandırılmış potansiyel elde edilememesinin kötü bir prognoz belirleyicisi olduğunu ortaya koydu. Ancak uzun santral motor ileti zamanı ile kötü prognoz arasında anlamlı bir ilişki saptanamadı. Anahtar Kelimeler; Transkranyal manyetik stimülasyon, inme, prognoz 55

PROGNOSTIC VALUE OF TRANSCRANIAL MAGNETIC STIMULATION IN ACUTE STROKE DUE TO MIDDLE CEREBRAL ARTERY INFARCTION SUMMARY Cerebrovascular diseases are the third commonest cause of death, after heart disease and cancer. Ischemic strokes are 85% of all cerebrovascular diseases. Middle cerebral artery occlusion accounts the most of ischemic strokes. The mortality rate of ischemic strokes due to middle cerebral artery infarctions is extremely high. It is important to know the quality of motor recovery in the early stages of ischemic stroke. Transcranial magnetic stimulation has been proposed to predict motor outcome after stroke in many studies but the results remain inconsistent. The aim of our study is to determine the value of motor evoked potential as a prognostic indicator of clinical outcome in acute ischemic stroke. Fifteen healthy subjects and 40 patients with a first acute ischemic stroke involving middle cerebral artery territory, were included in our study. The first transcranial magnetic stimulation tests were performed between 2-4. days of ischemic stroke and the second transcranial magnetic stimulation tests were performed one month later. Transcranial magnetic stimulation was used to determine the presence of motor evoked potential and to measure the central motor conduction time. Motor functions of the patients was assesed by MCA scale, Barthel index, and NIH-NINDS score in the first four days after stroke and four months later. 56In 16 patients (40%), motor evoked potential was absent in the first transcranial magnetic stimulation test. Delayed central motor conduction time was found in eight patients (20%), and normal central motor conduction time was found in 16 patients (40%). There was no significant difference in mean amplitude, latency and central motor conduction time values measured in healthy and lesioned hemispheres between the two transcranial magnetic stimulation evaluations. The mean latency of motor evoked potential and central motor conduction time were longer in lesioned hemispheres of patients than the healthy hemispheres and mean amplitude of motor evoked potential was significantly lower in lesioned hemispheres of patients than the healthy sides. A better clinical outcome was observed at the end of the fourth month in the patients in whom there was recordable motor evoked potential in the first transcranial magnetic stimulation evaluation(p<0,001), but no significant difference was found in outcomes of patients with normal and delayed central motor conduction time(p>0,05). Our data show that absence of motor evoked potential is a useful prognostic indicator for poor prognosis after ischemic stroke. But we could not find any relationship between delayed central motor conduction time and poor prognosis. Key Words : Transcranial magnetic stimulation, stroke, prognosis 57