Beyin damar hastalığı sonrası gelişen epileptik nöbetler

Abstract

ÖZET Amaç: Beyin damar hastalığı geçiren olgularda epileptik nöbet sıklığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve yöntemler. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı servisinde 2001-2003 yılları arasında yatmış olan 1273 hastanın dosyaları tarandı. Bunların arasından epileptik nöbet geçirdiği saptanan 160 hastanın genel klinik ve laboratuar özellikleri araştırıldı. Risk faktörleri, lezyon yerleşim yeri ve tipi, etyolojik nedenleri, nörolojik bulguları, biyokimyasal parametreler yönünden karşılaştırıldı. Aynı dönem içinde servisimizde BDH nedeni ile yatarak tedavi gören 640 hasta kontrol grubu olarak alındı. Bulgular: Ortalama bir aylık takip süresinde tüm BDH olan hastalarda nöbet geçirme oranı %12.6 olarak tespit edildi. İskemik BDH'lılarda %13.2 (130/987), kanayıcı BDH'lılarda %10.5 (30/286) oranında epileptik nöbet saptandı, iskemik BDH'lı nöbetli grupta univaryant analizde AF, eski BDH, kortikal tutulum, başlangıç NIH-NINDS skoru ortalaması, enfeksiyon ve metabolik bozukluk gelişimi anlamlı bulundu. Multivaryant analiz sonucunda iskemik BDH'lılarda kortikal tutulum (OR=2.5 %95 Cl; 1.5-4, p=0.0001), enfeksiyon (OR=2.33 %95 Cl; 1.42-3.84, p=0.001) ve metabolik bozukluk gelişimi (OR=2.08 %95 Cl; 1.18-3.70, p=0.01), kanayıcı BDH'lılarda ise kortikal kanama varlığı (OR=6.25 %95 Cl; 2-20, p=0.001) ve enfeksiyon gelişimi (OR=4.6 %95 Cl; 1.31-16.6, p=0.01) nöbet oluşumuna etki eden bağımsız birer risk faktörü olarak değerlendirildi. Total anterior sirkülasyon infarktlı (TAŞİ) hastalarda nöbet, istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek bulunurken (OR=2.83 %95 Cl; 1.86-4.29, P=0.0001), laküner infarktlı (LASİ) 66olanlarda anlamlı olarak daha az saptandı (OR=0.13 %95 Cl; 0.05-0.35, p=0.0001). Erken ve geç nöbet geçirme, iskemik ve kanayıcı BDH'lılarda istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (p=0.091). Sonuç: Kortikal yerleşimli ve ön dolaşım alanında yer alan lezyonlarda nöbet riskinin yüksek olduğu, nöbet geçiren beyin damar hastalarının hastane takibi süresinde mortalite oranlarının yüksek olduğu saptandı. Ayrıca BDH sonrasında görülen nöbetlerin özellikle jeneralize tonik klonik tipte olduğu saptandı. Anahtar kelimeler: Beyin damar hastalığı, epileptik nöbetler, risk faktörleri 67

EPILEPTIC SEIZURES FOLLOWING CEREBROVASCULAR DISEASES SUMMARY Objective: The aim of this study is to evaluate the frequency of epileptic convulsion in patients with cerebrovascular disease. Material and Method: The data of 1273 patients, who admitted following cerebrovascular disease to the neurology department of Trakya University School of Medicine between 2001 to 2003 years, were evaluated retrospectively. Among them 160 patients (130 ischemic and 30 hemorrhagic stroke) were identified as who had epileptic convulsion due to cerebrovascular disease. Six hundred and forty patients with stroke, admitted at the same time period, were accepted as control subjects. The two groups were compared for risk factors, type and localisation of lesion, etiological factors, neurological findings, laboratory values. Results: The ratio of epileptic convulsion was found as 12,6% for the total patient population within follow-up period ( mean follow-up period was one month). The epileptic convulsion ratio was 13,2% (130/987) for ischemic cerebrovascular disease and 10,5% (30/286) for hemorrhagic cerebrovascular disease. Atrial fibrilation, history for previous stroke, cortical localisation of lesion, initial mean NIH- NINDS score, infection and metabolic disturbance were found as risk factors for epileptic convulsion in ischemic strokes with univariate analyse. However, cortical localisation of lesion (OR=2.5 95% CI: 1.5-4, p=0.0001), infection (OR=2.33 95% CI:1.42-3.84, p=0.001), metabolic disturbance (OR=2.08, 95%CI: 1.18-3.70, p=0.01) 68were found as independent risk factors for convulsion in ischemic strokes with multivariate analyse. Furthermore, cortical localisation of lesion (OR=6.25, 95% CI: 2- 20, p=0.001) and infection (OR=4.6, 95% CI: 1.31-16.6. p=0.01) were found as independent risk factors for convulsion in hemorrhagic strokes with multvariate analyse. The ratio of convulsion was significantly higher in patients with total anterior circulation ischemic lesion (TACI) (OR=2.83, 95% CI: 1.86-4.29, p= 0.0001) and was significantly lower in patients with lacunar lesions (LAG) (OR=0.13, 95% CI: 0.05- 0.35, p=0.0001). There was no significant difference for early or late onset convulsion between patients with ischemic and hemorrhagic stroke (p=0,091). Conclusion: Cortical lesions and anterior circulation lesions had more risk for convulsion, and epileptic convulsion increased the ratio of mortality during the hospital stay. Most of the seizures after stroke were found as generalised tonic clonic convulsions. Key Words: Cerebrovascular disease, epileptic seizures, risk factors 69