Kantitatif tükrük bezi sintigrafisi kullanılarak Türk toplumundaki normal subjelerde yaş ve cins gruplarına göre sintigrafik parametrelerin saptanması

Abstract

ÖZET Tükürük bezi patolojilerinin tespitinde karşılaştırma amacı ile kullanılmak üzere normal olgularda semi-kantitatif tükürük bezi sintigrafik parametrelerinin tespitini amaçlayan yeterli düzeyde çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmadaki amaç, Türk toplumuna yönelik olarak, erişkin olgularda, yaş gruplarına göre sınıflandırılmış normal kadın ve erkek bireylerde tükürük bezi fonksiyonuna ait kantitatif parametrelerin belirlenmesi ve bu sayede patolojik olguların teşhisine katkı sağlanmasıdır. Çalışmamıza 46 kadın, 47 erkek olmak üzere toplam 93 normal olgu alınmıştır. 20-60 yaş arasında olmak üzere her bir cins için 4 adet olgu grubu oluşturulmuştur(erkek grupları için olgu sayıları sırası ile 20-29 y:12; 30-39 y:13; 40- 49 y:11; 50-59 y:11. kadın olgu grupları için olgu sayıları sırası ile 20-29 y:11; 30-39 y: 12; 40-49 y:12; 50-59 y:11). IV yoldan 370 MBq Tc-99m verildikten sonra 30 dakikalık (20sn'lik toplam 90 görüntü) sintigrafik çekim yapılmıştır. Dinamik görüntülemenin 20. dakikasında ağız boşluğuna siyalog olarak 2cc limon suyu enjeksiyonu yapılmıştır. Toplanan görüntülerden, her bir parotis ve submandibular gland ayrı ayrı olmak üzere 4 adet ROI çizilmiştir. Elde edilen ZAE aracılığıyla Uİ1, UlTmax ve Bl değerleri hesaplanmıştır. Benzer yaş gruplarında kadın ile erkek arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar bulunamamıştır. Erkek olgulardan oluşan 4 ayrı yaş grubu arasında hem parotis hem submandibular glandlar açısından istatistiksel olarak anlamlı farklar bulunamamıştır. Kadın olgulardan oluşan 4 grubun değerlendirilmesinde parotis glandları dikkate alındığında her 3 parametre için istatistiksel olarak anlamlı farklar 43bulunamamıştır. Submandibular glandlar göz önüne alındığında Uİ1 ve Bl parametreleri için anlamlı fark bulunmazken, UlTmax parametresi için yaş grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Bununla birlikte, her bir yaş grubu için elde edilen Uİ1, UlTmax ve Bl değerleri oldukça geniş bir aralıkta hesaplanmıştır. Sonuç olarak; tükürük bezi fonksiyonlarının normal veya bozulmuş olduğuna karar verilmesinde görsel değerlendirmenin önceliğinin devam ettiğini düşünmekteyiz. Semi-kantitâtif değerlerde önemli azalmalar ölçülmesi durumunda, bu değerlerin patolojik olarak kabul edilebileceğini düşünmekteyiz. Herhangi bir tedavi yönteminin fonksiyonel parametreler üzerinde etkili olup olmadığının veya aynı bireyde tükürük bezi patolojilerinin zaman içerisindeki fonksiyonel değişimlerinin tespitinde farkif dönemlerde ölçülmüş olan parametrelerinin karşılaştırılmasına olanak sağlaması nedeni ile semi-kantitatif yöntemlerin önemli bilgiler verebilmesi nedeniyle kullanılabileceğini düşünmekteyiz. 44

DETERMINATION OF SCINTIGRAPHIC PARAMETERS IN NORMAL TURKISH POPULATION ACCORDING TO AGE AND GENDER BY USING QUANTITATIVE SALIVARY GLAND SCINTIGRAPHY SUMMARY For the evaluation of pathologic subjects by using semi-quantitative salivary gland scintigraphy, a normal database is needed, but adequate number of studies are not present for the detection of normal scintigraphic parameters. In this study, our aim was to determine the quantitative parameters about salivary gland function concerning Turkish female and male adult population, thus making a contribution to the diagnosis of pathologic conditions. A total number of 93 normal subjects (46 female, 47 men) were taken into our study.The subjects ranging from 20 to 60 years of age were divided into 4 subgroups both for female and male (The number of patients for the male groups were sequentially: ile 20-29 yrs:12; 30-39 yrs:13; 40-49 yrs:11; 50-59 yrs:11. The number of patients for the female group were sequentially: 20-29 yrs:1 1 ; 30-39 yrs: 12; 40-49 yrs:12; 50-59 yrs:11 ). After the administration of IV 370 MBq Tc-99m, scintigraphic acquisition was performed for 30 minutes (90 images, each for 20 seconds). In the 20th minute of dynamic imaging, 2cc lemon juice was injected intraorally as a sialogue. From the summed images, 4 ROIs were drawn for each of the parotis and submandibular glands. By using the time-activity curve, uptake index 1, uptake index Tmax and excretory index values were calculated. In the same age groups, significant statistical differences were not found between female and male objects. Between the 4 age groups of men, significant 45statistical differences were not found both for the parotis and submandibular glands. After the evaluation of 4 age groups of women, no statistically significant differences were found between the 3 parameters for parotis glands. There was no statistically significant difference for both the uptake index 1 and excretory index parameters for submandibular glands, but uptake index Tmax values were statistically significant between the age groups.However, uptake index 1, uptake index Tmax and excretory values were calculated in a wide range for each of the age groups. As a result; we suggest that visual analysis still has a priority in the evaluation of salivary gland disorders. When significant decreases of the parameters are detected during semi-quantitative analysis, these values should be taken into consideration in favour of pathology. We suggest the application of semi-quantitative parameters for understanding the effects of therapy methods on functional parameters or alteration of the salivary gland pathology by time. 46