Kronik obstrüktif akciğer hastalığında solunum kasları egzersizleri ve aerobik egzersiz programının etkinliği

Abstract

ÖZET Kronik obstrüktif akciğer hastalığı tüm dünya ülkelerinde giderek artan önemli bir mortalite ve morbidite nedenidir. Son birkaç onyılda tıbbi tedavisinde önemli gelişmeler sağlanmakla birlikte, destekleyici bir takım rehabilitasyon programlarının gerekliliği de ön plana çıkmaktadır. Pulmoner rehabilitasyon temel amaç hastanın yaşam kalitesini, güç ve dayanıklılığını arttırmak ve dispneyi önlemektir. Tedavi hastaya göre planlanıp,kısa ve uzun dönem beklentileri karşılayacak şekilde düzenlenmelidir. Bu amaçla yaptığımız çalışmamızda yaş ortalaması 61 ve ortalama FEVİ değeri 1,46 (0,60) olan 19 (16/3 erkek/bayan) KOAH olgusu alındı. Hastalara 6-8 haftalık treshold İMT cihazıyla uygulanan solunum kas egzersizlerini içeren ayaktan takipli ev programı ve sonrasında hastane programı olarak 3 hafta süreyle bisiklet ergometresi yaptırıldı. Solunum fonksiyon testleri, kan gazı analizleri, 6 dakika yürüme mesafeleri ve yaşam kalitesi parametreleri değerlendirmeleri; başlangıçta, ilk ve son aşamada tekrarlandı. Solunum fonksiyon testlerinden; FEVİ, FVC, PEF, maksimum inspiratuar-ekspiratuar basınçta ve kan gazı analizlerinden; arter oksijen basıncı ve satürasyonunda, fonksiyonel paremetrelerden; 6 dakika yürüme mesafelerinde, maksimum oksijen kullanımında, kalp atım hızında iyileşmeler olduğu tespit edildi (p<0,05). Saint George solunum sorgulama formu ve SF-36 ile değerlendirilen yaşam kalitesi indeksi parametrelerinin tüm alt başlıklarda anlamlı iyileşmeler görüldü (p<0,05). Sonuç olarak; solunum kas egzersizleri ve eğitimi sonrası kazanımlara ilaveten, aerobik egzersiz programı sonrasında da kazanımların olduğu saptandı. Bu sonuçlar pulmoner rehabilitasyon komponentlerinin güvenli bir şekilde bölünebileceğini ve aerobik egzersiz programından önce solunum sisteminin hazırlanması ile ek yararlar elde edebileceği düşüncemizi desteklemektedir. 78

EFFECTIVENESS OF VENTILATORY MUSCLE TRAINING AND AEROBIC EXERCISE PROGRAM IN CHRONIC OBSTRUCTIVE PULMONARY DISEASE SUMMARY Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is significantly rising major causes of mortality and morbidity for all countries of the world. Altough there have been important improvements for medical management of the diseases in recent decades, there are upgroving evidences of need for supporting rehabilitation programs to COPD patients. The main aims of pulmonary rehabilitation are to improve life quality, strength and endurance; additionally prevent dyspnea as well. Rehabilitation procedure should be designed individually according to the patient corresponding to short and long term outcomes. Our study designed for this aim was conducted in 19 COPD patients (16/3 men/women) whose mean (SD) age was 61,00 (9,6) years and mean forced expiratory volume in one second (FEV1) was 1,46 (0,60). After completion of 6-8 weeks home-based threshold IMT ventilatory muscle traing program, hospital-based 3 weeks intensive bicycle ergometer exercise training was conducted for each patient. The pulmonary function test, blood gas analysis, 6 minute walk distance and life quality parameters were assessed at baseline, after completion of ventilatory muscle training and finally at the end of the aerobic exercise training. There were statistically significant improvements in FEV1, forced vital capacity (FVC), peak expiratory pressure (PEF), maximum inspiratory-expiratory pressure (Plmax- PEmax), arterial oxygen pressure and oxygen saturation (PO2, Sa02), 6 minute walk distance, 79maximum oxygen uptake, heart rate and health related quality of life subitem scores of St George's Respiratory Questionnaire (SGRQ) and SF-36 (p<0,05). Consecutive functional and HRQL improvements were seen after both ventility muscle exercises and aerobic exercise separated as pulmonary rehabilitation components. These results confirm our thought that pulmonary rahabilitation could be separated confidently and additional benefits could be more powerful with preparing the respiratory system before aerobic exercise training. 80