Sıçanlarda böbrek iskemi-reperfüzyon hasarına melatonin ve E vitamininin antioksidan etkileri ile hücresel değişiklikler

Abstract

ÖZET Bu çalışmada melatonin ve E vitamininin böbrek iskemi-reperfuzyon hasarındaki etkileri antioksidan enzim değerleri, ışık mikroskopisi ve elektron mikroskopisi ile incelenmiştir. Bu maddelerin ve uygulanan yöntemlerin etkinliğini karşılaştırmak amaçlanmıştır. Bu çalışmadaki gruplar şu şekilde oluşturuldu: 1- Grup A: Kontrol grubu. 2- Grup B: İskemi-reperfuzyon uygulanan grup. 3- Grup C: İskemi-reperfuzyon ve melatonin uygulanan grup. 4- Grup D: İskemi-reperfuzyon ve E Vitamini uygulanan grup. İskemiden 72, 48, 24 saat ve 30 dakika önce, C, D gruplarına sırasıyla, melatonin ve vitamin E verildi. İskeminin 60. dakikasında klemp açıldı. Böbrek dokuları reperfuzyonun 60. dakikasında alındı. Plazma üre, kreatinin düzeyleri, böbrek dokusunda süperoksid dismutaz, katalaz enzim aktiviteleri ile malondialdehid düzeyi ile histopatolojik değişiklikler incelendi. Verilerin istatistiksel analizleri, gruplar arası fark olup olmadığı Kruskal-Wallis testi; iki grup arasındaki farkın anlamlılık derecesi Mann Whitney U testi ile değerlendirildi. Plazma üre değerleri A grubu ile karşılaştırıldığında B,C,D gruplarında artmış olup, bu artış istatiksel olarak belirgindir. A grubu ile karşılaştırıldığında B,C,D gruplarında kreatinin değerleri artmıştır. Bu artış A grubu ile karşılaştırıldığında sadece B grubunda istatiksel olarak belirgindir. A grubu ile karşılaştırıldığında B grubunda süperoksid dismutaz aktiviteleri azalmış olup, bu azalış istatiksel olarak belirgindir. B grubu ile C, D grupları karşılaştırıldığında süperoksid 54dismutaz aktiviteleri artmış olup, bu artış istatiksel olarak belirgindir. Grup A ile Grup C ve D arasında fark saptanmamıştır. A grubu ile karşılaştırıldığında B,C,D gruplarında katalaz aktiviteleri istatiksel olarak yüksek olmasına karşın diğer gruplar arasında fark saptanmamıştır. A grubu ile karşılaştırıldığında B grubunda malondialdehid aktiviteleri artmış olup, bu artış istatiksel olarak belirgindir. B grubunun malondialdehid aktiviteleri, C ve D grupları ile karşılaştırıldığında artmış olup, bu artış istatiksel olarak belirgindir. Grup A ile Grup C ve D arasında fark saptanmamıştır. A grubu ile karşılaştırıldığında B,C,D gruplarında nekroz ve tubulus lümen içi hücre debrileri artmış olup, bu artış istatiksel olarak belirgindir. B grubu ile karşılaştırıldığında C grubunda nekroz ve tubulus lümen içi hücre debrileri azalmış olup, bu azalış istatiksel olarak belirgindir. B grubu ile karşılaştırıldığında D grubunda nekroz ve tubulus lümen içi hücre debrileri azalmıştır ancak bu azalış istatiksel olarak anlamlı değildir. Böylece melatonin iskemi- reperfüzyon hasarına karşı nekroz ve tubulus lümen içi hücre debrileri oluşumu açısından E vitaminine oranla daha koruyucu olmaktadır. Elektron mikroskopik incelemeler sonucunda, melatonin verilen grupta diğer gruplardan daha az dejenere organel ve daha fazla rejeneratif değişikliklerin saptanması melatoninin E vitamininden daha üstün bir koruyucu etkiye sahip olduğunu düşündürmüştür. Sonuç olarak, melatoninde daha belirgin olmak üzere, diğer antioksidan özelliği olan E vitamininin de böbrek sıcak iskemisinde yararlı etkilerinin olduğu belirlenmiştir. Etkinliğin gösterilmesinde kullanılan yöntemler arasında elektron mikroskopisi vazgeçilmez olmakla birlikte organizdaki antioksidan enzimlerdeki değişiklikleri göstermenin de özellikle böbrek iskemi-reperfüzyon hasarını takipte yararlı olabileceği görüşündeyiz. Anahtar kelimeler: Melatonin, Böbrek iskemi-reperfüzyon, Antioksidan enzim. 55

THE COMPARISON OF THE MELATONIN AND VİTAMİNE E PROTECTIVE EFFECTS AGAINTS KIDNEY ISCHEMIA-REPERFUSION INJURY AND HISTOPATHOLOGICAL EXAMINATIONS SUMMARY In this study, melatonin and vitamine E' s effects on kidney's ischemia-reperfusion injuries, antioxidant enzymatic values were evaluated via electron microscopy. Our aim was to compare the effectiveness of these materials and methods. In this study, the procedure was conducted as following: 1- Group A: Control group. 2- Group B: Ischemia-reperfusion group. 3- Group C: Ischemia-reperfusion and melatonin group. 4- Group D: Ischemia-reperfusion and vitamine E group. 72, 48, 24 hours and 30 minutes before ischemia, melatonin and vitamine E were consequently administered to groups C, D. The clamp was removed at the 60th minute of ischemia. Kidney tissues extracted at the 60th minutes of the reperfusion. The levels of urea and creatinin were examined in the plasma. The enzyme activities of superoxide dismutase, catalase and the level of malondialdehit were examined in the kidney tissue. Also, histopathological changes were studied. The Kruskal-Wallis test was employed to statistically analysis of the data to evaluate whether there was any difference between the groups; 56and the Mann Whitney U test was used to assess the significance degree of the difference between the two groups. Plasma urea levels in group A was significantly low compared to groups B, C and D. Plasma creatinin levels in group A was low compared to groups B, C and D. Plasma creatinin levels in group A was significantly low compared to group B. Superoxide dismutase values in group A was significantly high compared to group B. Superoxide dismutase values in group B was significantly low compared to group C and D. No significant difference was detected between group A, C, and D. Catalase values in group A was significantly high compared to groups B, C and D. No significant difference was detected between the catalase values of group B, C, and D. Malondialdehit values in group A was significantly low compared to group B. Malondialdehit values in group B was significantly high compared to group C and D. No significant difference was detected between malondialdehit values of group A, C, and D. In group A histopathological changes (necrosis and cast formation) were significant when compared to groups B, C and D. In group B histopathological changes were significantly high when compared to group C. No significant difference in histopathological changes was detected between group C and D. As a conclusion, especially melatonine and vitamine E were effective to reverse hot ischemia of kidney by their antioxidant effects. While the electron microscopy was a brief method to show their effectiveness, to show the changes of antioxidant enzymes in organisms was particularly beneficial to observe kidney's ischemia-reperfusion injury. Key words: Melatonin, Kidney ischemia-reperfusion, Antioxidant enzyme. 57