Deneysel alkolik karaciğer hasarında antioksidanların rolü

Abstract

ÖZET Alkolün oluşturduğu karaciğer hastalığı, artmış serbest radikal üretimi ve azalmış antioksidan savunma sonucunda oluşan oksidatif stresle açıklanmaktadır. Oksidatif stres değerlendirilmesinde kullanılan lipit peroksidasyon ürünlerinin ölçümü, inflamasyon ve nekroz hakkında fikir vermektedir. Alkol ile oluşturulan artmış oksidatif stres, lipit peroksidasyon ürünü malondialdehid ile antioksidan savunma ise süperoksid dismutaz ve glutatyon peroksidaz düzeyleri ile değerlendirildi. Ayrıca antioksidan savunmada önemli rolü olduğu belirtilen C ve E vitaminlerinin tek veya kombine olarak oksidatif stresteki etkinliği araştırıldı. Çalışmada 4-6 haftalık 15 rattan oluşan 5 grup oluşturuldu. Kontrol grubu olan birinci guruba, diğer gruplardaki alkolün dengi kaloride glukoz oral verildi. İkinci gruba her gün 12 g/kg/gün alkol içme suyuna karıştırılarak verildi. Üç,dört ve beşinci gruplara sırası ile 35 mg/kg/gün vitamin C, 25 mg/kg/gün vitamin E, 35 mg/kg/gün vitamin C + 25 mg/kg/gün vitamin E alkol ve suyuna eklendi. Bütün gruplar çalışmanın yirminci haftasında sakrifiye edildi. Alkol alan grupta; alanin transaminaz ve gamaglutamil transpeptidaz sonuçlan anlamlı olarak yüksek saptanırken; aspartat transaminaz yükselmesinde anlamlılık saptanmadı. Tek veya kombine C ve E vitamin kullanılan gruplarda aspartat transaminaz, alanin transaminaz ve gamaglutamil transpeptidaz düzeylerinde önemli bir değişim gözlenmedi. Çalışmada oksidatif ürün olan malondialdehid; alkol alan grupta, kontrol grubuna göre istatiksel olarak yüksek bulundu. Artan oksidatif streste azalması beklenen süperoksit dismutaz enzim düzeyleri, yalnız alkol alan grupta kontrol grubuna göre düşük bulunsa da, 59istatiksel anlam taşımıyordu. Glutatyon peroksidaz düzeyleri; alkol grubunda kontrol grubu ile karşılaştırıldığında istatiksel olarak anlamlı düşük bulundu. C ve E vitaminleri; tek olarak oksidatif ürün malondialdehid düzeyinde anlamsızda olsa azalmaya neden olurken, kombine kullanımlarında malondialdehid düzeyi azalmadı. C ve E vitaminlerinin tek veye kombine kullanımları ile antioksidan enzimlerden süperoksit dismutaz ve glutatyon peroksidaz düzeylerinde anlamlı bir artış gözlenemedi. Anahtar Kelimeler: Alkolik karaciğer hastalığı, Rat, Oksidatif stres, C vitamini, E vitamini 60

ROLE OF ANTIOXIDANTS IN EXPERIMENTAL ALCOHOLIC LIVER INJURY SUMMARY Alcohol induced liver disease most likely is explained by an increase in oxidant production, as well as by a decrease in antioxidant defense. Oxidative stress induced lipid peroxidation is a reflection of tissue inflammation and necrosis. Alcohol induced oxidative stress is assessed lipid peroxidation products malondialdehyte or antioxidant enzyme levels including superoxide dismutase and glutathione peroxidase. Antioxidant effects of vitamin E and vitamin C or their combinations evaluated effectiveness of them in oxidative stress. Five groups consisted of 15 rat aged between 4-6 weeks used for the study. The 1st group considered as control group which was fed by glucose p.o. consisting equivalent calorie with the alcohol amount in the other groups. The 2nd group's drinking water was mixed with 12 g/kg/day alcohol for each rat. The 3rd, the 4th and the 5th groups received 35 mg/kg/day vitamine C, 25 mg/kg/day vitamine E and 35 mg/kg/day vitamine C + 25 mg/kg/day vitamine E, respectively in addition to alcohol intake. All the rats were sacrified at 20th week of the therapy. In alcohol taking groups, alanin transaminase and gammaglutamyl transferase levels exhibited a significant increase whereas aspartat aminotransferase levels did not show a significant increase in serum levels. Alanin transaminase, aspartat transaminase and gammaglutamyl transferase enzyme levels in rats which are fed by vitamine C and E or their combination did not show a significant change than the group which received alcohol alone 61In this study, lipid peroxidation products malondialdehyte levels in the serum of alcohol taking rat group found significantly higher than the control group. The expected decrease of superoxide dismutase enzyme level by the severity of oxidative stress in alcohol taking group were not statistically significant when compared with the control group. It is found even lower than the control group. In the 2nd group which received alcohol alone, serum glutathione peroxidase enzyme levels were found significantly lower than the control group. Vitamine C and E did not significantly reduce the lipid peroxidation when used alone in similar rates and their combination had no decreasing effect on the expression of malondialdehyte. Antioxidant superoxide dismutase and glutathione peroxidase enzyme levels which are fed by vitamine C and E or their combination were not found significantly higher than the group which received alcohol alone. Key Words: Alcoholic liver disease, Rat, Oxidative stress, Vitamines C, Vitamines E 62