İdyopatik alt ekstremite derin ven trombozlu hastalarda genetik ve hematolojik risk faktörlerinin araştırılması

Abstract

ÖZET Tromboembolinin kardiyovasküler olaylar arasında MI ve strokdan sonra üçüncü sırayı alması ve pulmoner emboli gibi ölümcül komplikasyonlara yol açması önemini bir kat daha arttırmaktadır. Venöz tromboemboli etyolojisinde kalıtsal hiperkoagülabilite tabloları %30'undan daha azından, aktive protein C direnci ise %20-60'ından sorumlu olmaktadır. Bu amaçla bölgemizdeki doğal inhibitor eksikliği oranım ve bunlara eşlik eden ve bu olayların bir kısmından sorumlu genetik mutasyonların oranım araştırmak amacıyla çalışmamızı planladık. TÜTF KDC kliniğinde yatmış olan alt ekstremite derin venöz trombozlu, Trakya bölgesi kökenli ve saptanabilen edinsel risk faktörü bulunmayan 35 hasta incelendi. Benzer özelliklerde 35 sağlıklı- gönüllü konrol grubunu oluşturdu. Hasta grubunda %45,7 oranında doğal inhibitor eksikliği saptanırken, protein C eksikliği %22,9 (8 hasta), protein S eksikliği %31,4 (11 hasta), AT eksikliği %10,3 (3 hasta) bulundu. Kontrol grubunda doğal inhibitor eksikliği saptanmadı. Her bir eksiklik için relatif tromboz geçirme risk oranı OR hesaplandı, protein C eksikliğinde, OR: 10,074; protein S eksikliğinde, OR: 2,417; AT eksikliğinde de, OR: 2,320 bulundu. Hasta grubunda aktive protein C rezistansına %30 oranında rastlandı (9 hasta). APC-R saptanan olguların % 88,8 'inde Faktör V (Leiden) mutasyonu saptandı. Toplamda Faktör V mutasyonlarına bakıldığında homozigot mutasyon %14,7 (5 hasta), heterozigot mutasyon %23,5 (8 hasta) olarak bulundu. Kontrol grubunda ise homozigot mutasyonu % 2,8 (1 olgu), heterozigot mutasyon ise % 8,5 (3 olgu) bulundu. 57Hastalarda Faktör Il'nin homozigot mutasyonu %2,8 (1 hasta), heterozigot mutasyonu %8,5 (3 hasta) oranında saptandı. Kontrol grubunda ise homozigot mutasyonuna rastlanmadı, heterozigot mutasyonu %2,8 (1 olgu) bulundu. Hastalarda MTHFR'nin homozigot mutasyonu %9 (3 hasta), heterozigot mutasyonu %45,4 (15 hasta) olarak saptandı. Kontrol grubunda ise homozigot mutasyonu %8,5 (3 olgu), heterozigot mutasyonu %57,1 (20 olgu) bulundu. Hastalarda serum homosistein yüksekliğine %29 (9 hasta) oranında rastlandı. Relatif tromboz geçirme risk oranı OR: 0,072 olarak hesaplandı Kontrol grubunda homosistein yüksekliği saptanmadı. Hastaların altısında birden fazla hematolojik inhibitor eksikliği vardı (%17,14). Protein S eksikliğinde tromboz atağı, protein C eksikliğine göre daha erken yaşta ortaya çıkmıştır ve daha sık olarak saptanmıştır. Anahtar kelimeler: Derin Ven Trombozu, İdyopatik, Risk Faktörleri, Gen Mutasyonu, Hematolojik 58

INVESTIGATION OF GENETIC AND HAEMATOLOGIC RISK FACTORS IN PATIENTS WITH IDIOPAHTIC LOW EXTREMITY DEEP VEIN THROMBOSIS SUMMARY While hereditary hypercoagulability diseases are responsible for approximately 30% of VTE etiology, aPC resistance takes the first place with about 20-60%. In this study we aimed to research the ratios of natural inhibitory deficiency and accompanying genetic mutations in our region. We examined 35 Trace origin patients with lower extremity DVT admitted to TUMF without any detectable acquired risk factors. 35 healthy volunteers with similar peculiarities formed the control group. While natural inhibitory deficiency was found as 45,7% in the patient group. Among these patients, protein C deficiency was 22,9% (8 patients), protein S deficiency was 31,4% (11 patients) and AT deficiency was 10,3% (3 patients). Natural inhibitory deficiency was not found in the control group. Relative thrombosis risk ratios (OR) for every deficiency were calculated as; OR: 10,074 in protein C deficiency; OR:2,417 in protein S deficiency; and OR:2,320 in AT deficiency. APC resistance was found in 30% of the patient group (9 patients). Factor V (Leiden) mutation was detected in 88,8% of the patients with APC-R. When FV (Leiden) mutations were examined totally, homozygote mutation was found in 14,7% (5 patients), and heterozygote 59mutation was found in 23,5% (8 patients) of the patients. Homozygote mutation was found as 2,8% (1 patient) and heterozygote mutation was found as 8,5% (3 patients) in the control group. In the patient group, homozygote mutation of FII was found as 2,8% (1 patient) and heterozygote mutation of FII was found as 8,5% (3 patients). In the control group, while heterozygous mutation was as 2,8%, homozygote mutation was not detected. In the patient group, homozygote mutation of MTHFR was detected as 9% (3 patients) and heterozygote mutation of MTHFR was as 45,4% (15 patients). In the control group, homozygous mutation was found as 8,5% (3 patients) and heterozygote mutation was as 57,1% (20 patients). Serum homocysteine increase was found as a ratio of 29,9% (9 patients) in the patients. Relative thrombosis risk ratio was calculated as OR: 0,072. Homocysteine increase was not found in control group. More than one hematological inhibitory deficiency was detected in six patients (17,14%). Thrombosis attack in protein S deficiency occurred more frequently and in an earlier age compared to protein C deficiency. Key words: Deep Venous Thrombosis, Idiopathic, Risk Factors, Gene Mutation, Haematologic 60