Üriner sistem taş hastalığı ve klotho gen polimorfizmi arasındaki ilişkinin araştırılması

Abstract

Gürel, A. Üriner sistem taş hastalığı ve klotho gen polimorfizmi arasındaki ilşikinin araştırılması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Tıpta Uzmanlık Tezi, Eskişehir 2014. Üriner sistemde taş oluşumu; çevresel, anatomik ve genetik faktörlerin karşılıklı etkileşimine dayanan multifaktöryel bir olaydır. Epidemiyolojik çalışmalarda elde edilen veriler taş hastalığı prevalansının %3.5-18.5 arasında değiştiğini göstermiştir. Üriner sistem taş hastalığının (ÜSTH) en önemli özelliklerinden biri tekrarlama olasılığının fazla olmasıdır. Girişimsel tedavilerin maliyetinin yüksek olması, profilaktik tedaviye olan ilgiyi arttırmıştır. Taş hastalığının multifaktöryel doğası nedeniyle genetiğin katkısını tespit etmek zorluk arz etmektedir. Yapılan çalışmalarda yaşlanma karşıtı hormon (antiaging hormone) olarak bilinen Klotho geninin kalsiyum ve fosfor homeostazisinde son derece önemli rol oynadığı gösterilmiştir. Klotho, kalsiyum ve fosfor metabolizması üzerindeki etkisini B glukrodinaz aktivitesi ile göstermektedir. Yakın zamanda yapılan iki çalışma da klotho genindeki polimorfizmler ile üriner sistem taş hastalığı arasındaki ilişki bulunduğu saptanmıştır. Bu çalışmada üriner sistem taş hastalığı bulunan 103 hasta ve üriner sistemde taşı olmayan ve daha önceden taş öyküsü olmayan 102 kontrol grubu çalışmaya dahil edildi. Hasta ve kontrol grubu arasında yaş, cinsiyet açısından farklılık saptanmadı. Hasta ve kontrol grubu karşılaştırıldığında; hasta grupta yer alanların daha çok sedanter işlerde çalıştığı, beslenme şekli olarak daha çok hayvansal gıda ağırlıklı beslendikleri, vücut kitle indekslerinin daha yüksek değerlerde olduğu ve ailelerinde taş öyküsünün daha fazla görüldüğü sonucuna varıldı. Hasta grupta 24 saatlik idrar kalsiyum değeri kontrol grubuna göre yüksek saptandı. Hasta ve kontrol grubunda, klotho genindeki G395A, F352V ve C18118T polimorfizmleri karşılaştırıldığında hasta grupta G395A polimorfizmi, kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı oranda fazla saptandı. Β glukrodinaz düzeyi karşılaştırıldığında; hasta ve kontrol grubunda istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmadı. Anahtar Kelimeler: Üriner sistem taş hastalığı, klotho gen polimorfizmi, β glukrodinaz.

Gürel, A. Investigation of the association between urinary system stone disease and klotho gene polymorphism. Eskişehir Osmangazi University School of Medicine Department of Urology Thesis in Medicine, Eskişehir 2014. Stone formation in urinary system is a multifactorial event which based on interaction among environmental, anatomical and genetic factors. Data from epidemiological studies showed that prevalence of stone disease varies between % 3.5 and 18.5. The most important feature of urinary system stone disease (USSD) is high recurrence possibility. Because of higher cost of interventional treatments, prophylactic treatment has been get considerable attention. It is difficult to identify the genetic contribution due to the multifactorial nature of stone disease. It was shown that Klotho gen which known as antiaging hormone has a critical role for calcium and phosphorus homeostasis. Klotho initiates own effect on calcium and phosphorus metabolism by the β-glucurodinase activity. In recent two studies, an association between klotho gene polymorphism and urinary system stone disease has been demonstrated. In this study, 103 patients with USSD and 102 controls without stone in urinary system or previous stone history were included. No difference was found between the patient and control groups for age and gender. When the patient and control groups were compared, it was concluded that cases from patient group work more sedentary occupations, feed with more foods of animal origin, have higher body mass index and more family history of stone. 24-hour urinary calcium level was higher in the patient group compared to control group. When G395A, F352V and C18118T polymorphisms in klotho gene were compared between groups, the ratio of G395A polymorphism was statistically higher in the patient group than control group. There was no statistical difference for β-glucurodinase between groups. Key Words: Urinary system stone disease, klotho gene polymorphism, β-glucurodinase.