Diabetik nefropatisi olan Tip-2 diabetes mellitus hastalarında renal Doppler ve B-mod ultrasonografi bulgularının diabetik nefropati evresi ile ilişkisi

Abstract

Vural, H. Diabetik nefropatisi olan Tip-2 diabetes mellitus hastalarında renal Doppler ve B-mod ultrasonografi bulgularının diabetik nefropati evresi ile ilişkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı. Tıpta Uzmanlık Tezi, Eskişehir, 2014. Bu çalışmada diabetik nefropatinin değişik dönemlerinde olan Tip-2 diabetik hastalarda renal Doppler ultrasonografi ile intrarenal arterlerin rezistivite indeksi (Rİ), pulsalite indeksi (Pİ) değerlerinin ve B-mod gri skala ultrasonografi ile böbrek boyutu, parankim kalınlığını ölçerek klinik takipteki yerlerini göstermek amaçlanmıştır. 63 Tip-2 diabetes mellitus hastası ve 29 sağlıklı kişiden oluşan kontrol grubu çalışmaya dahil edilerek hasta ve kontrol grubunun Rİ ve Pİ değerleri arasındaki istatistiksel fark incelendi. Diabetik hastalar Glomerüler filtrasyon hızı (GFR) değerlerine göre 5 gruba ayrıldı. Hasta gruplarında Doppler indeksleri (Rİ, Pİ) karşılaştırılarak istatistiksel fark incelendi. Ayrıca diabetik hastalar diabet süresine göre 5 yıl altı, 5yıl ve 9 yıl arası, 10 yıl ve üzeri şeklinde subgruplara ayrılarak diabet süresinin Doppler indeksleri üzerine etkisi incelendi. Doppler indeksleri ile serum kreatinin, kan üre nitrojeni (BUN) ve GFR değerleri arasındaki ilişki değerlendirildi. Diabetik hastalarda ortalama Rİ 0,71±0,06 ve ortalama Pİ 1,51±0,37, kontrol grubunda ortalama Rİ 0,62±0,04 ve ortalama Pİ 1,18±0,11 olarak bulunmuş olup anlamlı istatistiksel fark saptanmıştır. Diabetik nefropatinin progresyonu ile birlikte yükselmiş Rİ ve Pİ değerleri izlendi. Rİ ve Pİ değerleri ile serum kreatinini, BUN arasında pozitif yönde, GFR ile negatif yönde istatistiksel anlamlı korelasyon saptandı. Diabetik hasta ve kontrol grubu olgularında B-mod ultrasonografi bulguları (böbrek uzunluğu, parankim kalınlığı) kıyaslandığında istatistiksel anlamlı farklılık saptanmadı. Diabet süresinde artış ile birlikte Rİ ve Pİ değerlerinde yükselme izlenmiştir. Sonuç olarak, Doppler indeksleri, biyokimyasal veriler ile birlikte Tip-2 diabetik hastalarda diabetik nefropatinin progresyonunu belirlemede faydalı bilgiler vermektedir. Ancak B-mod US bulguları, diabetik nefropatide intrarenal Doppler indeksleri kadar klinik öngörüsel değere sahip gözükmemektedir.Anahtar Kelimeler:Diabetes mellitus, diabetik nefropati, rezistivite indeksi, dupleks ultrasonografi.

Vural, H. Comparison of Doppler and B- Mode Ultrasonography Findings with the Clinical Stage in Patients with Diabetic Nephropathy. Eskişehir Osmangazi University, Faculty of Medicine, Department of Radiology. Eskişehir, 2014. This study was conducted to investigate the roles of Doppler and the B- mode sonography in the clinical follow up of the patients with type-2 diabetes mellitus at different clinical nephropathy stages. 63 patients with type-2 diabetes mellitus and 29 healthy controls were included in this study to assess the statistical relationship between RI and PI values of patients. Diabetic patients were categorized into 5 groups, according to their glomerular filtration rates (GFRs). Doppler indices (RI, PI) of these diabetic groups were compared and the statistical differences were assessed. Diabetic patients were also categorized into three groups according to the duration of the disease process and the affect of the disease duration on the Doppler indices were investigated. The relationships between serum creatinine, blood urea nitrogen (BUN) levels and GFR values and the Doppler indices were also assessed. The mean RI±SD and PI±SD values for the diabetic nephropathy group were 0.71±0.06 and 1.51±0.37, respectively. The mean RI±SD and PI±SD values for the control group were 0.62±0.04 and 1.18±0.11, which were statistically different than the diabetic group. A trend was found for the mean RI and PI values to be higher with the progression of the nephropathy. RI and PI values and the serum creatinine and BUN levels were positively correlated; a negative correlation was found between the GFR values and the Doppler indices. B- mode ultrasonography findings (kidney length, parenchymal thickness) of the diabetic group and the control group didn't show any statistical difference. In conclusion, Doppler sonography indices, along with the biochemical data, provide useful information in evaluating disease progression of type- 2 diabetic patients. B- mode sonography findings appear to be less valuable than the intrarenal Doppler indices with respect to their abilities to predict the clinical outcome of diabetic nephropathy.Key Words:Diabetes mellitus, diabetic nephropathy, resistivity index, dupleks ultrasonography.