Behçet hastalığında trombosit aktivasyonu ve endotel hasarının cinsiyete göre eş zamanlı değerlendirimi

Abstract

Behçet hastalığı (BH), trombozlarla seyreden nedeni tam olarak bilinmeyen vaskülitik bir hastalıktır. Damar tutulumu en sık genç erkeklerde görülmekte olup, mortalite ve morbiditeden sorumludur. Behçet hastalarındaki cinslere göre bu farklılığı Rotasyonel Tromboelastografi (ROTEM) ile araştırmayı amaçladık. Tromboz eğiliminin trombosit lökosit kompleksleri, aktive trombositler, endotel hasarı ilişkisini eş zamanlı değerlendirdik. Çalışmaya uluslararası sınıflandırma ölçütlerini karşılayan 126 Behçet hastası (K:55,E:71; yaş ort:41± 9 yıl), 23 Behçet dışı vasküliti (BDV) olan olgu (K:16, E:7; yaş ort: 49±16 yıl), 8 vaskülit dışı nedenlerle trombüs gelişmiş (VDT) hasta (K:3, E:5; yaş ort:55±12 yıl) ve 25 sağlıklı birey (SB) (K:11, E:14; yaş ort: 37,5 yıl) toplam 182 kişi alındı. Behçet hastaları arasında damar tutulumu, cinsiyet ve aktiviteye göre farklı alt grupplar oluşturuldu. Endotel hasarı von Willebrand antijeni (vWF Ag) ile değerlendirildi. Trombosit lökosit etkileşimleri (TLA, TMA, TNA) ve trombosit aktivasyonu (P62) flowsitometrik yöntemle, Koagülasyon eğilimi ROTEM ile değerlendirildi. BH grubunda, P62, TLA, TMA, TNA değerleri açısından istatistiksel farklılıklar gözlenmedi. BDV grubunun TMA değeri hem BH grubundan (p=0,011) hem de SB'lerden (p=0,046) yüksekti. vWF Ag düzeyi, erkek BH'larında kadın olanlara göre, aktif BH'larında inaktif olanlara göre daha yüksekti (p<0.003, p<0.01). ROTEM verileri incelendiğinde; BH'larında I-CFT, sağlıklı bireylere göre daha kısa bulunurken (p<0.01), I-MCF artmıştı (p<0.02). Ancak aynı ilişki inaktif dönemdeki kadın Behçet hastaları ile sağlıklı kadın bireyler arasında gözlenmedi. Erkek Behçet hastaları nontrombotik ve inaktif dönemlerin de bile olsa hem kadın Behçet hastalarına göre, hem de sağlıklı erkeklere göre pıhtılaşmaya daha eğilimlidirler. Farklı damar tutulumlarının farklı mekanizmalarla ortaya çıkabileceği düşünülebilir.Anahtar Kelimeler: Behçet hastalığı, cinsiyet, trombozDestekleyen Kurumlar: Türkiye Romatoloji Derneği ile Osmangazi Üniversitesi Bilimsel Araştırma Fonu tarafından 2013/203 proje numarası ile desteklenmiştir.

Behçet Disease (BD) is a vasculitic disease of unknown etiology with thrombosis. Vessel involvement is observed frequently in young males and it is responsible for of morbidity and mortality. We aimed at researching this difference in Behçet's disease patients according to gender with Rotational Thromboelastography (ROTEM). We simultaneously investigated the association of thrombosis tendency with thrombocyte-leukocyte complexes, active platelets and endothelium damage. The study was carried out with 182 people including 126 Behçet's disease patients meeting the criteria of international classification (F:55, M:71; average age:41± 9 years), 23 non-Behçet vasculitis (NBV) case (F:16, M:7; average age: 49±16 years), 8 patients who developed thrombus for reasons rather than vasculitis (F:3, M:5; average age: 55±12 years) and 25 healthy individuals (F:11, M:14; average age:37.5 years). Endothelium damage was assessed with vWF Ag. Thrombocyte-leucocyte interaction (TLA, TMA, TNA) and thrombocyte activation (P62) were assessed with flowcytometric method. In BD group, no statistical difference in terms of P62, TLA, TMA and TNA values was observed. VWF Ag level was higher in male patients than females; in active patients than inactive ones (p<0.003, p<0.01).ROTEM data were analysed, I-MCF raised (p<0.02) whereas I-CFT in Behçet's disease patients was found shorter than in healthy individuals (p<0.01). However, the same relation was not observed female patients in inactive period and healthy individuals. Even in nonthrombotic and inactive periods, male Behçet patients are more inclined to coagulation than both female Behçet patients and healthy males. It can be thought that different vessel involvements may come up with different mechanisms.Keywords: Behçet's disease, gender, thrombosis Supported by Turkey Rheumatology Association and Scientific Research Funding of Osmangazi University with the project number of 2013/203