Yoğun bakım ünitesinde nozokomiyal acinetobacter bakteriyemisine yol açan risk faktörlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Yıldırım, M.O. Yoğun bakım ünitesinde nozokomiyal Acinetobacter bakteriyemisine yol açan risk faktörlerinin değerlendirilmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji, Tıpta Uzmanlık Tezi; 2018. Bu retrospektif vaka kontrol çalışmasında, 2013-2016 yılları arasında Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Anestezi Yoğun Bakım'da yatan ve hastane kaynaklı Acinetobacter bakteriyemisi olan hastalarda bakteriyemi ve mortalite için risk faktörleri değerlendirildi. Vaka ve kontrol gruplarındaki yaş ortancaları (çeyrekler arası aralık) sırasıyla 55,0 (32,0-68,0) ve 59,0 (39,0-64,0) yıl idi. Tüm Acinetobacter türlerinde çoklu ilaç direnci oranı %90,2 iken, A. baumannii suşlarında bu oran %97,8 olarak saptandı. Çok değişkenli lojistik regresyon analizinde bakteriyemi öncesi karbapenem kullanımı ve göğüs tüpü varlığı Acinetobacter bakteriyemisi için bağımsız risk faktörleri olarak saptandı [OR:3,67; p=0,005 ve OR:7,31; p=0,017]. Vaka grubunda 30 günlük mortalite için risk faktörleri değerlendirildi ve tek değişkenli analizde endotrakeal entübasyon, Pittsburgh Bakteriyemi Skoru, total parenteral nütrisyon, ampirik tedavinin uygun olmaması ve hipertansiyon varlığı mortalite ile ilişkili bulundu. Çok değişkenli lojistik regresyon analizde ise hipertansiyon varlığı [OR:4,61; p=0,038], ampirik tedavinin uygun olmaması [OR:6,46; p=0,010] ve serum albümin düzeyinin [OR:0,196; p=0,029] mortalite ile ilişkili olduğu gösterildi. Sonuç olarak, enfeksiyon etkeni ile direnç profilini öngörebilmek ve hastalara uygun ampirik tedaviyi gecikmeden başlayabilmek için her hastanenin sürveyans programları oluşturması gerekmektedir. Başta karbapenemler olmak üzere tüm antibiyotiklerin ampirik kullanımı öncesinde hastane sürveyans verileri göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca sağlık personelinin enfeksiyon kontrol prosedürlerine uyumu sağlanmalıdır. Hastalara yapılan tüm invaziv girişimlerin endikasyonu gözden geçirilmeli, mümkünse alternatif non-invaziv yöntemler tercih edilmelidir. İnvaziv işlem gerektiği durumlarda ise invaziv araç en kısa sürede sonlandırılmalı ve kateterlerde bakım ihmal edilmemelidir.Anahtar Kelimeler: Acinetobacter bakteriyemisi, bakteriyemi, mortalite risk faktörleri

Yildirim, M.O. Evaluation of risk factors for nosocomial Acinetobacter bacteremia in intensive care unit. Eskisehir Osmangazi University Faculty of Medicine, Department of Infectious Diseases and Clinical Microbiology, Specialization Thesis in Medicine; 2018. In this retrospective case control study; the risk factors for mortality and bacteremia were evaluated in patients with nosocomial Acinetobacter bacteremia who were hospitalized during 2013-2016, in intensive care unit at Osmangazi University Hospital. Median ages (interquartile range) in case and control groups were 55,0 (32,0-68,0) and 59,0 (39,0-64,0) years respectively. Multidrug resistance rate in all Acinetobacter species and A. baumannii was %90,2 and %97,8 respectively. Carbapenem usage before bacteremia and presence of chest tube were independent risk factors for Acinetobacter bacteremia in multivariate logistic regression analysis [OR:3,67; p=0,005 and OR:7,31; p=0,017]. Risk factors for 30-day mortality were evaluated in case group. Endotracheal intubation, Pittsburgh Bacteremia Score, total parenteral nutrition, inappropriate empirical therapy and presence of hypertension were associated with mortality in univariate analysis. In multivariate logistic regression analysis; presence of hypertension [OR:4,61; p=0,038], inappropriate empirical therapy [OR:6,46; p=0,010] and serum albumin level [OR:0,196; p=0,029] were shown to be associated with mortality. In conclusion; in order to predict the infectious agent, its resistance profile and to apply the appropriate therapy without delay; unique surveillance programs should be established in every hospital. Before application of all antibiotics including carbapenems, hospital surveillance data must be considered. In addition, the compliance of health care personnel to infection control procedures must be ensured. Indications for all invasive procedures should be reviewed and if possible, alternative non-invasive methods should be preferred. If an invasive procedure is necessary, the invasive device should be terminated as soon as possible and catheter care should not be neglected. Key Words: Acinetobacter bacteremia, bacteremia, mortality risk factors