0-18 yaş arası çocuklarda meningokok taşıyıcılığı sıklığı, serogrup dağılımı ve taşıyıcılığı ile ilişkili risk faktörlerinin belirlenmesi

Abstract

İnvaziv meningokok enfeksiyonları tüm dünyada halen ciddiyetini koruyan enfeksiyon hastalıkları arasında yer almaktadır. Meningokok enfeksiyonlarında taşıyıcılık oranlarının ve serogrup dağılımının, invaziv enfeksiyon epidemiyolojisi ile yakın ilişkili olduğu gösterilmiştir. Bu çalışma ile ülkemizde 0-18 yaş çocuklarda nasofaringeal Neisseria meningitidis taşıyıcılığı sıklığının belirlenmesi ve izolatların serogrup tayinin yapılması planlandı. Çalışmamızda 7 farklı coğrafik bölgeden toplamda 13 farklı sağlık kuruluşunda başvurusundan önceki 3 haftalık sürede antibiyotik tedavisi almamış 0-18 yaş arası 643 kız ve 622 erkek olmak üzere 1267 olgu için meningokok taşıyıcılığı risk faktörlerini değerlendirme amaçlı anket formu doldurularak, nazofarengeal boğaz sürüntü örneği alındı PCR yöntemi ile analiz edildi. Çalışmaya dahil olan olguların 96 tanesinde (%7.5) nazofarengeal meningokok taşıyıcılığı olduğu, meningokok taşıyıcılığı saptanan olguların dokuzunda (%0.7) serogrup A, dokuzunda (%0.7) serogrup B, ikisinde (%0.2) serogrup C, üçünde (%0.2) serogrup W, 24'ünde (%1.9) serogrup X, ikisinde (%0.2) serogrup Y, 47'sinde (%3.7) non-grup meningokok saptandı. Ülkemizde yapılmış taşıyıcılık çalışmaları sonuçlarına göre şaşırtıcı olarak çalışmamızda aşılama programında da olmayan serogrup X yüksek oranda (%1.9) saptanmıştır. Meningokok taşıyıcılığı açısından risk faktörleri analiz edildiğinde son 1 ay içinde üst solunum yolu enfeksiyonu geçirmiş olmak (p=0.05) ile hane içindeki kişi sayısının fazla olmasının meningokok taşıyıcılığı açısından risk faktörü olduğu (p<0.05), son 1 ay içinde antibiyotik kullanmış olgularda ise taşıyıclığın anlamlı olarak düşük olduğu (p<0.05) saptandı. Hastalık etkeni serogruplar birçok faktör ile ilişkili olup, dinamik olarak değişmektedir. Literatür ile değerlendirildiğinde Türkiye, meningokok seroepidemiyolojisi konusunda diğer ülkeler ile benzerlik göstermemekte ve ülkemizde daha önce yapılan çalışmalar ile çalışmamız karşılaştırıldığında dinamik olarak epidemiyolojinin değiştiği görülmektedir. Bu sebeple aşılama stratejilerine ülke verileri ile karar verilmesi gerekmektedir.

Invasive meningoccal disease is still considered as one of the most serious disease all over the world. It depends on time period, geographical area, age groups and bacterial serogroups, meningococcal disease causes 1.2 milion new infection and almost 135000 death. Even, Despite the all tecnological improvements persons who survived from the illness, face with serious seckels ( such as exremity amputation, skin necrosis, deafness, mental retardation). It is known that meningococcal carriage and serogroup distribution is related with invasive meningococcal disease epidemiology. The purpose of this study is to determine nasofarengeal meningococcal carriage rate and analyzing serogroups. In this study, 643 girl and 624 boy (aged 0 to 18 year) was selected from 13 different city of 7 geographical areas with just one exclution criteria not to take antibiotics in three week period and nasofarengeal swab samples was taken. 96 swab samples of all included cases were positive for meningoccus and carriage rates according to serogroup analyze with PCR were found as ; %0.7 serogroup A, %0.7 serogroup B, %0.2 serogrup C, %0.2 serogroup W, %1.9 serogrup X, %0.2 serogrup Y, %3.7 non-grup meningoccus. According to this results, highest serogroup X rate was interesting compared to previous carriage studies in Turkey. According to analyses for risk factors, carriage rate is istatically higher in cases with positive history of upper respiratory system infections (p=0.05) while carriage rate is lower in cases who have antibiotic use history in last one month (p<0.05). There is positive corelation between carriage rate and number of persons who live in the same house (p<0.05). Serogroups which cause disease are related with lots of factors and have a dynamic stature. When previous studies are reviewed, it is clear that seroepidemiology in Turkey is not similar with other countries and it can be said that epidemiology of meningitidis changes dynamically if this study is compared with previous carriage studies. So vaccination strategies should shaped with actual epidemiologic data.