Polimiyaljiya romatikalı hastalarda subklinik ateroskleroz ve ilişkili faktörler

Abstract

ÖZETPolimiyaljiya romatika tipik olarak omuz ve pelvik kuşağın proksimal kaslarını etkileyen ağrı ve tutukluk ile giden inflamatuvar bir sendromdur. 50 yaş ve üzerinin hastalığıdır. Hastaların üçte ikisi kadındır. Polimiyaljiya romatika etyolojisi tam olarak bilinmemekle birlikte genetik ve çevresel faktörlerin beraberliğini düşündürmektedir. Polimiyaljiya romatikalı hastaların çoğu boyun, omuzlar ve üst kolu etkileyen ani kas ağrısı ve sabah tutukluğu göstermektedir. Akut faz proteinlerindeki özellikle eritrosit sedimantasyon hızında artış en önemli laboratuvar bulgusudur. Tedavide kortikosteroidlere dramatik yanıt verir. Çalışmamızda merkezimizde polimiyaljiya romatika tanısıyla izlenen hastalarda subklinik ateroskleroz varlığı ve ilişkili faktörlerin belirlenmesine çalışıldı.Çalışmaya Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Romatoloji Bilim Dalı'nda polimiyaljiya romatika tanısı ile izlenen 33, romatoid artrit tanısı ile izlenen 33 hasta ve romatolojik hastalığı olmayan 28 sağlıklı kontrol alındı. Çalışmaya alınan olguların demografik özellikleri, klinik özellikleri ve atrosklerotik risk faktörleri kayıt edildi. Subklinik aterosklerozda rol oynayan interlökin-5, interlökin-6, interlökin-8, interlökin-32, interlökin-33, pentraxin-3, adiponektin, interferon-gamma düzeyleri enzim bağlantılı immunosorbent yöntemiyle bakıldı.Çalışmamızda polimiyaljiya romatikalı olguların interlökin-5 düzeyleri romatoid artritli olgular ve kontrol grubundan anlamlı yüksekti. Polimiyaljiya romatika olgularında pentraxin-3 düzeyi romatoid artritli olgulara göre anlamlı fark saptanmazken, kontrol grubundan anlamlı yüksek bulundu. Tüm çalışmaya katılan grupların interlökin-6, interlökin-8, interlökin-32, interlökin-33, adiponektin düzeyleri arasında anlamlı fark saptanmadı.Romatoid artritli hastaların karotis intima media kalınlığını polimiyaljiya romatika ve sağlıklı kontrol grubuna göre yüksek saptandı. Polimiyaljiya romatikalı hastaların karotis intima media kalınlıkları sağlıklı kontrole göre anlamlı olmamakla birlikte yüksek bulundu.Çalışmaya katılan tüm olgular için diabetes mellitus karotis intima media kalınlığına etki eden anlamlı bağımsız risk faktörü olarak saptandı. Polimiyajiya romatikalı ve romatoid artritli olgularda karotis intima media kalınlığının yaş ile korele olduğu saptandı. Polimiyaljiya romatikalı hastaların karotis intima media kalınlığı; hastalık süresi, kümülatif steroid dozu, total kolesterol düzeyi, düşük yoğunluklu lipoprotein düzeyi, vücut kitle indeksi, intelökin-5, interlökin-6, interlökin-8, interlökin-32, interlökin-33, adiponektin, interferon-gamma, pentraxin-3 düzeyleri ile ilişkisini saptayamadık.Anahtar kelimeler: Polimiyaljiya romatika, romatoid artrit, ateroskleroz, karotis intima media.

SUMMARYPolymyalgia rheumatica is an inflammatory syndrome affecting proximal muscles of shoulder and pelvic girdle which leads to pain and stiffness. It affets patients aged 50 years old and higher. Two thirds of the patients are females. The etiology of polymyalgia rheumatica is not exactly known but it is thought to be associated with genetic and environmental factors. Most patients with polymyalgia rheumatica have sudden neck, shoulder and upper arm muscle pain and morning stiffness. The most important laboratory feature is elevation of acute phase paramaters, especially erithrocyte sedimentation rate. The responce to corticosteroid treatment is dramatically well. In this study, we investigated the presence of subclinical atherosclerosis and associated factors in polymyalgia rheumatica patients followed up at our center.The study included 33 patients with polymyalgia rheumatica, 33 patients with rheumatoid arthritis and 28 healthy controls with no rheumatological disease. Patients demographical and clinical features and risk factors for atherosclerosis were noted enzyme linked immunosorbent assay method was used to determine interleukin-5, interleukin-6, interleukin-8, interleukin-32, interleukin-33, pentraxin-3, adiponectin and interfeon-gamma levels which are all cytokine, implicated to have a role in subclinical atherosclerosis.In our study, interleukin-5 level was higher in polymyalgia rheumatica patients than in rheumatoid arthritis and control groups. pentraxin-3 level in polymyalgia rheumatica group was similar to that in rheumatoid arthritis group; but it was higher than the level in control group. interleukin-6, interleukin-8, interleukin-32, interleukin-33 and adiponectin levels were similar in all 3 groups.Carotid intima media thickness in rheumatoid arthritis patients was higher than that in polymyalgia rheumatica and control groups. Carotid intima media thickness in polymyalgia rheumatica group was higher than that in healthy controls. For all the cases included into the study, diabetes mellitus was an independent risk factor that affected the carotid intima media thickness. Carotis intima media thickness of polymyalgia rheumatica and rheumatoid arthritis patients was associated with higher age.In polymyalgia rheumatica patients intima media thickness was not associated with cumulative steroid dose, total cholesterol level, low density lipoprotein level, body mass index, interleukin-5, interleukin-6, interleukin-8, interleukin 32, interleukin 33, adiponectin, interferon-gamma, pentraxin-3 levels.Key words: Polymyalgia rheumatica, rheumatoid arthritis, atherosclerosis, carotid intima media.