Fethi Naci`nin `Eleştiri ünlükleri` üzerine bir inceleme

Abstract

Eleştiri ve eleştirmenlik, birbiriyle bütünleşen bu iki kavram, Türk edebiyatının geçmişten günümüze en çok tartışılan konuları arasında yer almaktadır. Özellikle eleştirinin edebiyatımızda kuramlarla gelişen bir alan olmasından daha çok, beğenme-beğenmeme gibi veya çeşitli ideolojik kavramlara bağlı olarak oluşması, eleştiride öznellik - nesnellik sorunsalını gündeme getirmektedir. Fethi Naci, edebiyatımızda eleştiriye katkısı bulunmuş önemli eleştirmenlerimizden biridir. 1980-1995 yılları arasında kaleme aldığı `Eleştiri Günlükleri`, deneme- eleştiri türünün önemli örnekleri arasında yer almaktadır. Bu bildiride, Fethi Naci'nin `Eleştiri Günlükleri` ele alınmakta ve yazarın incelemeleri eleştirel bir okumayla incelenmektedir. Çalışmamızda kaynak olarak, Fethi Naci'nin Eleştiri Günlükleri temel alınmıştır. Ayrıca Fethi Naci eleştirisindeki dönem değişimlerini ele alan Yıldız Ecevit'in `Fethi Naci'de Toplumcu Estetiğin Üç Aşaması` adlı makalesinden ve Türk edebiyatında eleştiri üzerine çalışmış yazarların eserlerinden yararlanılmıştır.

Criticism and being a critic, the two concepts merged into one another, are two of the most discussed subjects in the history of Turkish literature. Furthermore, the lack of diversity in our criticism compared to the one in Western literature, constitutes one of the deficiencies of our criticism. Fethi Naci, whose style and approach along with his criticisim has been debated, is one of the prominent critics in our literature. Especially, his `Diaries of Criticism`, which were written between 1980 and 1995, are among the significant examples of essay – criticism genre. His critical writings under this title have a particular importance in terms of presenting the problematics, like subjectivity – objectivity and ideological approach in criticism.In this study, Fethi Naci's `Diaries of Criticism` are discussed and his investigations are presented with a critical reading. We benefited from Eleştiri Günlüklerias our references. We also benfited from Yıldız Ecevit's article named `Three Stages of Socialist Aesthetics in Fethi Naci`, which discusses the period changes in Fethi Naci's criticism, and some other works of different writers who had also studied on criticism in Turkish literature. The purpose of this study is to discuss the subjective, objective and ideological approaches in the writings of Fethi Naci who was influenced by the Marxist theory, to determine the discursivechanges in his criticism and to show his place in our history of criticism.