Gelişmekte olan ülkelerde orta gelir tuzağı

Abstract

Orta gelir tuzağı orta gelir grubundan yüksek gelir grubuna ulaşamayan gelişmekte olan ülkelerin sorunudur. Gelişmekte olan ülkeleri ilgilendirdiği için hem kalkınma hem de büyüme konusunu kapsamaktadır. Orta gelir tuzağı sorunun giderilebilmesi için yapısal değişimin hızlandırılması ve toplam faktör verimliliği odaklı büyüme stratejisinin benimsenmesi gerekmektedir. Bu kapsamda gelişmekte olan ülkelerin yüksek gelir grubuna yakınsayıp yakınsamadığı ele alınan değişkenlerle belirlenmeye çalışılmıştır. Analiz dahilinde AR-GE verilerine ulaşılan ve ulaşılamayan ülkelere ait iki model oluşturulmuştur. Bu iki modelde de gelişmekte olan ülkelerin yüksek gelir grubuna yakınsayıp yakınsamadığı Robertson ve Ye(2013) çalışması referans alınarak GSYH boşluğu hesaplanması suretiyle belirlenmiştir. Analizde kullanılan değişkenler arasında AR-GE harcamaları, dış ticaret, eğitim harcamaları, gayrisafi sermaye bileşimi, nüfus, savunma harcamaları ve yüksek teknoloji ihracatı yer almaktadır. Yapılan Panel Birim Kök testleri ile değişkenlerin birinci farklarında durağan oldukları belirlenmiş ve yapılan Panel Eşbütünleşme testleri ile değişkenlerin uzun dönemde eşbütünleşme ilişkisi içinde oldukları belirlenmiştir. Panel eşbütünleşme katsayı tahmini için yapılan Panel FMOLS-DOLS sonuçlarına göre gayrisafi sermaye bileşimi, AR-GE harcamaları ve savunma harcamalarının artması gelişmekte olan ülkelerin yüksek gelir grubuna yakınsamasını artırmaktadır. Diğer taraftan nüfus ve dış ticaret içinde ithalatın payının artması gelişmekte olan ülkelerin yüksek gelir grubuna yakınsamasını azaltmaktadır. Elde edilen bulgular ışığında gelişmekte olan ülkelerin yüksek gelir grubuna yakınsamasını hızlandıracak yapısal değişim ve toplam faktör verimliliği odaklı büyüme stratejilerinin benimsenmesi gerekmektedir.

Middle income trap is the problem of developing countries that cannot reach high income group from middle income group. As it concerns developing countries, it covers both development and growth.İn order to solve the problem of middle income trap, it is necessary to adopt the growth strategy focused on accelerating structural change and total factor productivity. In this context, it is tried to determine whether the developing countries converge to the high income group. İn the analysis, two models of the countries where the R&D data were reached and could not be reached were formed. İn these two models, it was determined by calculating the GDP gap by taking the reference of Robertson and Ye(2013), which the developing countries converge to the high income group. The variables used in the analysis include R&D expenditures, foreign trade, education expenditures, gross capital formation, population, military expenditures and high technology export variables. With Panel Unit Root tests were found to be stationary in the first differences of variables, and With Panel Cointegration tests were found to be in a long-term cointegration relationship between variables. According to Panel FMOLS-DOLS results, increasing R&D expenditures, gross capital formation and military expenditures increase the convergence of developing countries to high income group. On the other hand, increase of population and increase in share of imports in foreign trade, decrease the convergence of developing countries to high income group. İn the light of the findings, it is necessary to adopt growth strategies focused on structural change and total factor productivity to accelerate the convergence of developing countries to high income group.