Eine empirische untersuchung der kontakthypothese am beispiel der Türkisch-deutschen biografiegespräche Konstanz

Abstract

KONTAK HİPOTEZİNİN AMPİRİK İNCELENMESİ İÇİNDETÜRK-ALMAN BİYOGRAFİK KONVERSASYONLARININ UYGULANMASI KONSTANZBu bilimsel çalışmanın amacı, kültürel olarak farklı toplumlardan insanları bir araya getirme potansiyeline sahip ve kültürler arası buluşmalar içeren projelerin bir ana-liziydi. Burada araştırma konusu spesifik interetnik bir iletişim metoduydu: Kon-stanz'daki Türk-Alman biyografik konuşmaları. Araştırma sırasında, grup toplantılarının – başlangıçta Allport tarafından ileriye yönelik – olumlu etkilere işaret eden kontak hi-potezi, konuşma toplantılarına uygulandı. İlk olarak, kültürlerarası karşılaşma içinde op-timal temas için olan öncüllerin ne derece yerine getirilip getirilmediği ve özellikle ne ölçüde gerçekleştirildiği araştırılmıştır. Ayrıca ikinci bir araştırma alanı olarak görüşme-lerin sonucu olarak meydana gelen temasın belirli etkileri de dikkate alındı. Araştırmacı tarafından projenin hem Türk hem de Alman eski katılımcılarla yapılan on adet yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır ve bu görüşmeler ampirik araştırma verilerini sunm-aktadır. Bu nedenle, altı bireysel ve iki çift görüşmede, katılımcılar inter-etnik bu görüşmelere ilişkin kişisel deneyimlerini, algıları ve etnik gruplarla iletişim sırasında öğrendikleri şeyler hakkındaki tecrübelerini paylaştılar. Araştırma analizinde, görüşme-lerin katılımcılara olan etkisinin, belirlenmiş optimal koşulların önemli olduğu tespit edil-miştir. Dolayısıyla, grup dışı üyelere yönelik tutum değişikliğine dair süreçler en çarpıcı biçimde görülmüştür. Buna karşılık, katılımcılar kültürlerarası karşılaşma ortamlarında en uygun temas için sınırlı bir ortam belirlediklerinde, temas durumunun olumlu etkisi daha derin gibi göründü. Sonuç olarak, olumsuz genelleştirici önyargıların göreceleşmesi ve nihaî değiştirilmesi daha az belirgindi. Yine de tüm katılımcılarda gruplar arası ile-tişimin bir sonucu olarak diğer grubun bireyleriyle etkileşimlerinde duygusal tutumlarını ve buna bağlı davranışlarda bazı olumlu öğrenme süreçleri gösterdiler. Bu nedenle, bu araştırmada, temas hipotezine ilişkin araştırmalarının mevcut durumunun, optimal temas için durumsal şartların aslında gruplar arası temas durumlarının iletken unsurları olduğu, ancak önyargıyı azaltmak için zorunlu olmadığı doğrulandığı tespit edilmiştir. Sonuç ola-rak, Türk-Alman biyografik konuşmaları etkili bir şekilde önyargıları hızlıca azaltan bir iletişim birleşimini oluşturmaktadır. Bu nedenle, bu tür projelerin ön yargıları azaltma konusunda başarısını dikkate alındığında başka gruplar arası konstellasyonların üzerinde de uygulanması gerektiği düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Kültürlerarası karşılaşma; Kontak hipotezi; Önyargıyı azaltmak; Türk-Alman biyografik konuşmalar

AN EMPIRICAL INVESTIGATION OF THE CONTACT HYPOTHESIS WITHIN THE TURKISH-GERMAN BIOGRAPICALCONVERSATIONS CONSTANCEThe present scientific paper strove to analyze projects comprising intercultural encounters, which in turn hold potential for connecting culturally diverse societies and for bringing people closer together. Here, the research object was a specific interethnic contact setting: the turkish-german biographical conversations in Constance. During the research activity, the contact hypothesis, indicating increasingly positive effects of inter-group contact – originally advanced by Allport – was applied to the conversational gath-erings. Firstly, it was investigated if and, in particular, to what extent the premises for optimal contact are fulfilled within the intercultural encounter. Furthermore, a second re-search question considered the certain effects of contact occurring, accordingly, as a con-sequence of the conversations. Ten semi-structured interviews conducted with both turk-ish and german former participants provide the main data for the empirical research. Thus, within six individual and two pair interviews, respondents reported on their personal ex-periences, perceptions as well as on their lessons learned during the interethnic contact situation. In the research analysis, it was ascertained that effects of contact on interview-ees were most significant under fully established optimal conditions. Hence, the processes of attitude change regarding outgroup members were most positively striking. In contrast, when participants outlined limitedly established premises for optimal contact within the intercultural encounter settings, the positive impact of the contact situation appeared to be less profound. Consequently, the relativization and eventual modification of negatively generalizing biases was less apparent. However, all interviewees suggested some positive learning processes, which alter the general emotional attitude as well as various behav-ioral levels during interactions with individuals of the other ethnic group. Therefore, within the present investigation it was deduced that the current status of research con-cerning the contact hypothesis is to confirm, as the situational conditions for optimal con-tact are, indeed, conducive elements of intergroup contact situations but not necessary for reducing prejudice. All in all, the turkish-german biographical conversations constituted an insistent and, thus, effective interethnic encounter setting, which decreased prejudiced opinions, thoroughly. Hence, future consideration should be given to expanding the pro-ject concept on other intergroup constellations.Keywords: Intercultural encounters; Contact hypothesis; Reducing prejudice; Turkish-german biographical conversations