Portraits of women in the late nineteenth century Ottoman Empire from the pen of Ahmed Midhat Efendi

Abstract

ÖZET AHMED MİDHAT EFENDİ'NİN KALEMİYLE ONDOKUZUNCU YÜZYIL SONLARI OSMANLISINDAN KADIN PORTRELERİ Çolak, Bahar Yüksek Lisans, Tarih Tez Yöneticisi: Y. Doç. Dr. Selçuk Aksin Somel Temmuz 2002 Bu tez ondokuzuncu yüzyılın son dönemlerinde Osmanlı İmparatorluğu'unda kadının sosyal statüsünü Ahmed Midhat Efendi'nin bakış açısıyla incelemektedir. Tez kadın konusu ve cariyelik, fahişelik, evlilik, aşk, flört, kadının eğitimi ve davranış kalıpları gibi kadın konusu ile bağlantılı öğelerin ve Ahmed Midhat Efendi'nin bu konulara yaklaşımının analizi üzerine kurulmuştur. Ahmed Midhat Efendi'nin konuya yaklaşımını değerlendirmek için iki tür kaynak kullanılmıştır: birincil kaynak olarak Ahmed Midhat Efendi'nin roman ve hikayeleri incelenmiş, ikincil kaynak olarak da ondokuzuncu yüzyıl Osmanlı hayatı üzerine aydınlatıcı bilgi sunan çağdaş kitap ve makaleler değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın amacı Ahmed Midhat Efendi'nin kadın konusuna yaklaşımını ve Ahmed Midhat Efendi'nin konuya yaklaşımında ve argümanlarının oluşumunda önemi yadsınamayacak olan ve dönemin baskın İslami- ataerkil Osmanlı toplumuna hakim cinsiyet rollerinin etkisiyle şekillenmiş zihniyeti vurgulamaktır. iv

ABSTRACT PORTRAITS OF WOMEN IN THE LATE NINETEENTH CENTURY OTTOMAN EMPIRE FROM THE PEN OF AHMED MİDHAT EFENDİ Çolak, Bahar M.A., Department of History Supervisor: Assist. Prof. Selçuk Aksin Somel July 2002 This thesis analyzes the status of women in the late nineteenth century Ottoman Empire from the perspective of Ahmed Midhat Efendi. The thesis will trace the issue of women and related topics such as concubinage, prostitution, women's instruction, marriage, love, flirting and modes of behaviour as dealt with in Ahmed Midhat Efendi's works. To analyze Ahmed Midhat Efendi's perspective two types of sources are used: Ahmed Midhat Efendi's novels and stories as primary sources and contemporary books and articles providing information about life in the late nineteenth century Ottoman Empire as secondary sources. The purpose of the study is to demonstrate Ahmed Midhat Efendi's approach towards women and his mental outlook which was shaped under the impact of patriarchal gender roles prevalent in an Islamic patriarchal society and which played an important role in the development of his arguments considering women's issue and related topics. m