Türkiye`de üretilen dikiş ipliklerinin incelenmesi ve konfeksiyon endüstrisinde kullanım uygunluklarının araştırılması

Abstract

- 48 - 6- ÖZET ve SONUÇ Konfeksiyon ürünleri, dışsatımlar içindeki yükselen payları, istihdam yaratmaları ve katma değer konularındaki katkıları nedeniyle ülke ekonomisinde önemli bir yer edinmiştir. Dışsatımlar içinde konfeksiyon ürünlerimizin payının yükselmesinde, pamuk yetiştiricisi bir ülke olmamızın etkisi büyüktür. Giyim eşyası dışsatımında pamuklu ürünlerin payı % 90' ı bulmakta dır. 1980 yılından sonra hızlı bir gelişme gösteren giyim eşyası dışsatımları, bunların üretiminde kullanılmakta olan yardımcı mal zemelerin ve aksesuarların öneminin bir kat daha artmasına neden ol muştur. Bu araştırmada yardımcı malzemelerin içinde en önemli yere sahip ve bütün konfeksiyon ürünlerindi kullanılan dikiş iplikleri ele alınmıştır. Bu amaçla ülkemizde dikiş ipliği üreten 5 büyük firmanın satışa sunduğu dikiş iplikleri incelenmiş, bunların konfeksiyon uygunlukları araştırılmıştır. Tez çalışması giriş ve genel bilgiler bölümünde sırasıyla ; Türkiye'de konfeksiyon sanayinin durumundan bahsedilmiş ve bu sanayinin önemi vurgulanmıştır. Daha sonra dikiş ipliği yapımında kullanılan pamuk ve polyester lifleri anlatılmış, pamuklu ve polyesterli dikiş iplikleri yapımından kısaca sözedilmiştir. Araştırmada materyal olarak 1982 yılından itibaren düzenli olarak toplanan 60/3 ve 40/3 (Ne) numaralı iplikler kullanılmıştır. Bu iplikler dikiş ipliği üreticisi 5 firmaya ait olup, bunlardan bir tanesinin 40/3 (Ne) iplikleri üretim olmaması nedeniyle elde edile-49 - memiştir-i Materyal olarak kullanılan dikiş iplikleri 1985 yılının $. ayına kadar 3 'er aylık periyotlarla 10 dönemde toplanmıştır. Araştırma için üretilen çeşitli numaralardaki pamuklu merserize iplikler ile polyesterli iplikler toplanmıştır. Ancak, 60/3 ve 40/3 0*e) numaralı dikiş ipliklerinin dışında düzenli olarak toplanamayan diğer iplikler değerlendirmeye alınmamıştır. Polyester ipliklerin yakın İstir zamanda üretilmeye başlanması ve isimlerinin henüz yerleşmemesi nedeniyle düzenli toplanması ve istendiği anda tedarik edilmeleri mümkün olamamıştır. Bu nedenle polyesterli dikiş ipliklerinde istatistiksel bir değerlendirme gerçekleştirilememiş tir. 10 dönemde toplanan dikiş ipliklerinde konfeksiyon uygunluklarının araştırılması amacıyla numara, büküm, mukavemet ve % uzama değerlerinin ölçümleri yapılmış, varyans analizi ve L.S.D. testleriyle firmalar arasındaki farklılıklar karşılaştırılmıştır. Daha sonra bulunan değerler Türk Standartları Enstitüsünce saptanan standart değerleriyle kıyaslanmıştır. ölçümler neticesinde elde edilen değerler ve TS 606 da verilen standartlar ile ilgili karşılaştırma aşağıda sırasıyla verilmiş tir. - Dikiş iplikleri numara ölçümleri sonucunda bulunan numara değerleri TS 244 de verilen + % 10'luk sapma toleransı içinde kalmakta dır. Üretici firmalar birbirlerine nazaran farklı üretimde bulun mallarına rağmen numara uygunlukları bakımından dikiş ipliklerinin yeterli oldukları söylenebilir. - Büküm değerleri için TS 606 da yer alan + % 8'lik sapma toleransını firmalar aynı zaman aralığı içinde aşmamışlardır. Ancak çeşitli zaman periyotları içinde toleransın dışına çıkıldığı görülmüştür. Toleransta da belirtildiği üzere aynı numunede aşılmamış % + 8'lik50 - sapma değeri büküm açısından yeterlilik sağlamaktadır. Çeşitli zamanlardaki aynı firmaya ait dikiş ipliklerindeki büküm değerlerinin gösterdiği sapmaların hammadde değişikliğinden kaynaklandığı, dolayısıyla uygunluğun sağlanması amacıyla firmaların büküm değerleriyle oynadıkları sonucuna varılmaktadır. - Mukavemet ve % uzama değerlerinde 60/5 (Ne) numaralı ipliklerde TS 606 da yer alan 550 gr'lık mukavemet değerinin üzerine çıkılmıştır. Ancak, 4-0/3 (He) numaralı dikiş ipliklerinde bazı firmaların mukave met alt limit değerlerinin TS S06 da yer alan 850 gr'lık mukavemet değerinin altında kaldıkları görülmüştür. % uzama değerleri için toleransta herhangi bir sapma değeri verilmemesi bununla ilgili bir kıyaslamanın yapılmasına olanak vermemekle birlikte, bu değerlerin mukavemet üzerindeki etkisinin önemli olmadığı sonucuna varılmıştır. Dikiş ipliklerinin mukavemet bakımından değerlendirilmesinde 60/3 (Ne) ipliklerin, 40/3 (Ne) ipliklere göre daha sağlıklı ve güveni lir, dolayısıyla da konfeksiyona daha uygun oldukları sonucuna varılmıştır. % uzama açısından ise dikiş ipliği kullanımında bir problem ortaya çıkmamaktadır. Numara, büküm, mukavemet ve % uzama açısından firmalar arasın da yapılan değerlendirmede; standartların tam olarak yerleşmediği ancak, standartta yer alan toleranslara uyulmaya çalışıldığı görülmektedir. Konfeksiyon endüstrimizin dikiş ipliği ihtiyacı değerlendirme ye alınan 5 entegre tesis dışında 200 kadar atelye tipi küçük üretim birimleriyle karşılanmaya çalışılmaktadır (7). ihracatımız içinde küçümsenmeyen bir payı olan konfeksiyon ürünlerimizin imalatında kaliteli ve maliyet açısından mümkün mertebe düşük fiyatla mal üretilmesi dış pazarlardaki rekabet şansımızın devamını sağlayacaktır. Tüm konfeksiyon ürünlerinde kullanılan dikiş ipliklerinin ihracat kalite-- 51 - sine cevap verebilecek kalitede olması gerekmektedir. Bu açıdan kali teli ve standartlara uygun dikiş iplikleri ile dikilecek mamuller ürünlerimizin tanıtım ve reklamında iyi bir araç olacaktır. Standard dışı üretim yapan atelyelerin dikiş ipliklerinin ucuz olmaları nedeniyle tercih edilmeleri ihracat açısından olumsuzluk yaratmaktadır. Gelişmekte olan ihracatımızın zaman zaman durgunluk göstermesi dikiş ipliği dalındaki atılımların aksamasına neden olmaktadır. Dikiş ipliğindeki üretim düzeyi normal bir çalışma ortamına cevap verebilmektedir, ancak, büyük siparişler geldiğinde yetersiz kalan üretim boşluğu kalitesiz ipliklerle doldurulmakta bu da hem kalitesiz dikiş ipliği üretiminin sürmesine, hem de bu ipliklerle dikilen mamullerin kalitelerinin düşmesine neden olabilmektedir. Bu konuda tedbir alınmaması dikiş ipliği ithaline sebep olacaktır. Buna engel olunması için üretimde standardizasyona önem verilmesi, bu konuda yapılan araştırmaların çoğaltılması ve tüketicilerin dikiş ipliği konusunda daha da bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Bu konuda atılım yapacakların desteklenmesi ve dikiş ipliği konusunda da ihracat olanaklarının araştırılıp, desteklenmesi yerin de olacaktır.

52 - SUMMARY and RESULTS Apparel products have an important place in the country's economy because of their rising share in total exports, in employment and their contribution in added value. The effect of being a cotton growing country on the rising share in total exports is great. The share of cotton products in clothing exports reaches up to 90 %. Clothing exports, which showed a rapid growth. after 1980 have caused the auxiliary Materials and accessories to increase their importance. In this research, sewing threads, which have a significant have. be&A place within auxiliary raaterials^made subject of study. For this reason, threads sold by five big firms which produce sewing threads have been analyzed and their conformity in apparel have been inves tigated. In the intoduction and general information part, Turkish apparel industriy's present situation has been discussed and the importance of this industry has been stressed. Then, cotton and polyester fibers used in the production of sewing thread has been explained and cotton and polyester thread has been dealt. In the^ research, 60/3 Ne and 4-0/3 Ne threads collected regu larly since 1982 have been used as the material. These threads belong to 5 sewing thread producing firms and 40/3 Ne thread from one firm could not have been supplied. Sewling threads which are used as the material have been collected in. to periods with 3 month intervals- 53 - till the fourth month of 1985. For the research, mercerized cotton and polyester threads produced in various counts have been collected. However:?, threads other than 60/3 Ne and 40/3 Efe have not been taken into evaluation because of irregular collection. The regular collection and acgusiti- on on time of polyester threads have not been possible for their production began recently and their brand names are not in common use. For this reason, a statistical evaluation has not been realized. For the purpose of investigating the conformity of sewing threads collected in 10 periods; count, twist, breaking strength and % eloggation values have been measured and the differences between the firms have been compared by variance analysis and L.S.D. test. Afterwards, the results were compared with the standand values deter mined by state Institute of Statistics. Comparisons between the values obtained by measurements with the standards given in TS 606 are given below respectively. - The count values which are obtained by sewing thread count measurements are within the + 10 % deviation tolerance given in TS 244. Although the producing firms have differences between themselves in production, it can be said that the sewing threads are adequate with respect to count conformity. - The firms have not exceeded the + 8 % deviation tolerance given in TS 606 for twist values during the same time interval. However, it was seen that the tolerances have been exceeded in different time periods. As it is being specified by the tolerance, the deviation less than + 8 % in the same sample is considered as sufficient with respect to twist. İt is thought that the deviations in twist values of the sewing threads of the same firm in various times are due to variations in the raw materials, thus the firms are thought to be manipulating the- 54 - twist values in order to secure the conformity. - The breaking strength value of 550 gr. of TS 606 has been exceeded by 60/5 (Ne) threads with respect to breaking strength and % elongation values. However, at the 40/3 (Ne) sewing threads, it was seen that the lower limit values of breaking strength of some firms were below the 850 gr breaking strength value of TS 606. Beca use there appears no deviation value in the tolerance for % elongati on values, it is not possible to make any comparison related with this and it is thought that the effect of these values on breaking strength is not important. In the evaluation of sewing threads with respect to breaking strength, it has been found that the 60/3 (Ne) threads are more healthy and reliable than 40/3 (Ne) threads, thus more conformable in apparel. No problem has emerged due to % elongation in the use of sewing threads. - In the evaluation between firms with respect to count, twist breaking strength and % elongation, it was seen that the standards have not settled comletely but the tolerances are tried to be satis fied. The sewing thread need of our apparel industry is being tried to be met by about 200 workshop type small production units besides 5 integrated establishments. In the production of our apparel products, where they have a significant share in our exports, producing quality and low priced goods will secure our competitiveness at the foreign markets. The sewing threads used in all apparel products should meet the quality in exports. From this point of view, the goods produced with sewing threads in good quality and conforming with the standards will be a good rraeans for the promotion and advertisement of our pro ducts. The preference of substandard sewing threads for exports which- 55 - gire produced at the worshops is unprofitable. Occasional stagnation of our expanding exports cause delays in the progressive development of sewing threads. Production of sewing threads satifu the demand for normal working conditions, but, in order to meet the big orders, inadequate production will be compensated by threads of lower quality. This, in return, may cause both the contimation of sewing thread production in lower quality and fall in the quality of goods sewn by these threads. The absence of precautions on this subject will lead to imports of sewing threads. In order to prevent such a matter, im portance to standartization should be given in production, the rese arches on this subject should be increased and the consumers should be enlightened more on sewing threads. It will be appropriate to support those who want to make investments and to search for the possibilities of exports of sewing threads.