Soyada değişik ekim zamanının verim ve kalite üzerine etkileri

Abstract

Deneme iki çeşit(Amsoy 71 ve V/illiams.), 7..ekim zama nına, a (Kısarı ortası, Mayıs başı, Mayıs ortası, Haziran başı, Haziran ortası, Temmuz başı ve -Temmuz ortası) ve Bornova ekim koşullarında, 1983 ve 1984 yıllarında Split plot deneme dese nine göre tertiplenmiştir. Bu çalışmada; farklı ekim zamanla rının çeşitlerin büyüme, gelişme, verim ve kalite özellikle rine olan etkileri araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar aşa ğıdaki gibi özetlenebilir. 1- Çeşitlerin büyüme ve gelişmelerinde gün uzunluğu sıcaklık ve yağış etkili olmuştur. Ekim zamanı ilerledikçe çıkış, çiçeklerime, olum süresi ve bitki boyu kısalmıştır. 2- Verim ve verim özellikleri üzerine çevre faktörle rinin etkisi önemli olmuştur. İlk ekimden son ekimlere doğru gidildikçe (son ekim hariç) hakla sayısı, baklada dane sayı sı, bitkide dane aayısı, hin dane ağırlığı ve bitki başına dane verimi artış göstermiştir. 3- Dekara dane verimi Mayıs ve Haziran ekiminde yüksek olmuştur. En düşük dane verimi ise, son ekim zamanından elde edilmiştir. 4- Kalite özelliklerin.©.sıcaklığın etkisi daha fazla olmuştur. Burada yağ ve protein oranları arasında ters bir ilişki hıü-tınmak tadır. İlk ve son ekim zamanlarında yağ oran ları düşük ve protein oranları yüksek, Mayıs ayındaki ekim lerde iae yağ oranı yüksek ve protein oranı düşük olmuştur. 5- Buna göre, en uygun ekim zamanı olarak ana üründe Mayıs ayının ikinci yarısı ile Haziran başı ve ikinci üründe ise Haziran ayının ikinci yarısı ile Temmuz başı gelmekte dir.

This experiment was conducted in Bornova conditions in Split plot design with two cultivars of soybean(Amsoy 71 and Williams) and at seven different sowing dates (middle April, early May, middle May, early June »middle June, early July, middle July), în the experiment, the effect of different sowing dates on growth, development yield and quality were investigated. The obtained results and conclusions are as follow!»* 1. The growth and development of cultivars were affected daylength and temperature. The later the sowing dates the shorter the emergence, the flowering time, the maturity time and the plant height. 2. The effect of environmental factors on yield and yield components were found significant. Number of pods, number of pod/plant, number of seed, thousand grain weight and yield per plant were increased from the first sowing time to the late sowing time (excluding the last sowing time). 3. The grain yield/da was higher at May and June sowing times. The lowest grain yield was obtained' at the last sowing time. 4. The effect of temperature on quality characteristics was found more than the others. There was a- reverse relationship between the percentages of oil and protein. Results have shown that at the first and the last sowing times, oil % was lower, but protein % was higher; as for the sowing times of May, oil % was higher and protein % was lower. 5. It can be concluded that, the most suitable sowing times are late May-early June for the main crop and late June- - early. July for the second crop as compared to the others.