Samsun ve çevresinde tarla sarmaşığı (conuolvulus arvensis L.)`na karşı biyolojik savaşa esas olacak fauna tespiti

Abstract

30 V- ÖZET Tarla sarmaşığı (Convolvulus arvensis L.) özellikle taban ar az ilerdeki hububat ve sebze sahalarında yaygın olarak bulunmakta, genel olarak toprak işlemesi yapılmış hemen her yerde görülmektedir. Bu yabancıotun önemi; kültür bitkisi ile besin maddeleri ve su bakımından rekabet etmesi, bitkiyi boğarak gelişmesini engellemesi ve hasat edilen ürüne karıştığında kaliteyi düşürmesinden kaynaklanmaktadır. Tarla sarmaşığıyla savaşta kullanılan kimyasal savaş yöntemleri istenilen sonucu verememekte ve çevre kirliliği gibi bazı önemli sakıncalar doğurmaktadır. Yine bunlar kadar önemli olan diğer bir olumsuz yanı da pahalı olmalarıdır, îşte bu nedenler biyolojik savaş fikrini cazip hale getirmiş ve pek çok araştırıcı bu konuya eğilerek çalışmalar yapmıştır. Samsun ve çevresinde de özellikle hububat ve sebze sahalarının önemli sorunu olan bu yabancıota karşı 1983-1984 yıllarında biyolojik savaş olanakları yoğun olarak araştırılmış, pek çok arthropod toplanarak doğada ve laboratuvarda gözlemler yapılmıştır. Spermophagus sericeus Geoff. (Col. :Bruchidae) çiçekte ve tohum kapsüllerinde, Hypocassida subterruginea Schr. ve Cassida nobilis L. (Col. :Chrysomelidae) yapraklarda etkili olmak üzere üç tür saptanmış, ancak bunlardan Cassida nobilis'in aynı zamanda önemli bir şeker pancarı zararlısı olması bu türün biyolojik savaş etmeni olarak kullanılması olasılığını azaltmıştır.51 Spermophagus sericeus erginleri polen tozlarıyla beslenip tohum `bağlamayı engellemekte, larvaları ise içinde geliştikleri tohumun % 20' sini tahrip ederek `bu tohumun çimlenme yeteneğini tamamen kaybetmesine neden olmakta, monofag olan Hypocassida subferruginea ergin ve larvalarıysa yapraklarda oburca beslene rek bitki gelişmesini baskı altında tutmaktadırlar. Yabancıotlarla biyolojik savaşın esasları olarak böceklerde aranan monofaglık ve üzerinde yaşadığı yabancıotu yok edebilme gücü, sözü geçen bu iki türde de mevcuttur. Gerek yapılan gözlemlere gerekse dış ülkelerde yapılan araştırmalara bakıldığında S. sericeus ve İH. subferruginea üzerinde önemle i durulması gerektiği ve yapılacak geniş araştırmalardan sonra bu türler kullanılarak Tarla sarmaşığı ile etkin bir biyolojik savaş yapılabileceği sonucuna varılmıştır. °` K.URTJÎ&3

SUMMARY INVESTIGATIONS OM THE INSECT FAUNA 01 TEE FIELD BINDWEED (CONVOLVULUS ARVENSIS L.) RELATED TO ITS BIOLOGICAL CONTROL IN SAMSUN PROVINCE Convolvulus arvensis L. is an important weed that causes some important problems in the agriculture areas. We have three objections in the chemical control against this weed: a) It is not possible to get desired result; b) It is expensive; c) It causes pollution and many other side-effects. So we have to control this weed biologically. With this idea biological control possibilities have been investigated during the period of 1985 and 1984 at Samsun and surrounding areas. During this investigation period, many of the arthropods ihave been collected. Among these, only three' species of them liave been found effective and hopefull. They are as follows: a) Spermophagus sericeus (Col. :J3ruchidae) b) Hypocassida subferruginea (Col. :Chrysomelidae) c) Cassida nobilis (Col. :Chrysomelidae) S. sericeus causes damage in seeds and seed capsules, G. nobilis and E. subferruginea cause heavy damage on the leaves. So that they are in capability to keep the Convolvulus arvensis, under their pressures. But C. nobilis is also harmfull for sugar beet. In that case, it may be dangerous to use C. nobilis,as a biologic control agent,` where sugar beet and other culture plants are grown that belong Chenopodiaceae family. As a result of the investigation, we can say that it is necessary to concentrate on the S. sericeus which destroys seeds and seed capsules, and on the H. subferruginea which destroys leaves of the Convolvulus arvensis L. at Samsun and surrounding areas biological control. j