Buca yerleşme merkezinde ekoloji yönünden önemli biyotoplar üzerinde araştırmalar

Abstract

39 6. ÖZET Doğal nüfus artışının yanısıra, sanayileşmenin de etkisiyle kırsal alanlar dan kentlere olan göç özellikle büyük kentlerde nüfusun yoğunlaşmesına neden ol- olmuştur. Büyük bir hızla artan kent nüfusunun gereksinimlerinin iBsyonel olarak karşılanamaması, plansız kentleşme clgusunu gündeme getirmiştir. Buna paralel ola rak artan güncel çevre sorunlarının çözümü günümüz toplumunun yegana uğraşı ol muştur. Bu rreydanda ekolojik veya peyzaj planlama disiplini amaç ve kapsam bakı mından önemli ölçüde geliştirilerek kaynakların kullanımı yanında geleceğe yönelik bakımı ve korunması konusu önem kazanmştır. Ekelojik yönden ayrıcalı önem taşı yan biyotoplar kendine özgü bir yöntemle areştırılıp koruma adı altında yen bir kaynak kullanımı aktivitesi olarak geliştirilmiştir. Sanayileşmenin eşiğinde olan ülkemizde de bu alandaki çalışmalar giderek önem kazanmaktadır. Ülkemizde bugüne dek yapılan konuyla ilgili çalışmaların devamı olarak Buca yerleşme merkezinde ekoloji yönünden önemli biyotopların özellikleriyle birlikte bugünkü durumları araştırılmıştır. Araştırma alanının sosyo-ekonnmik ve doğal yapısının değerlendi rilmesi ışığında bu biyotoplar üç ana gruba ayrılmıştır. 1. Yapı Alanları - Yoğun yapılaşmış eski kent bölgESi - Karışık yapı alanları - Seyrek eski konut bölgesi - Eski köy merkezleri - Yeni yapısal yerleşim alanları - Modern çok katlı yapısal alanlar - Yeşil alanlarıyla kamu binaları - Eski villalar 2. Yeşil Alanlar - Kent parkları - Cep parkları - Ormanlar ve ağeçlandırma alanları 3. Yapı Alanları Çevresi - Tarımsal alanlar - KabristanlarUD Araştırma sonuçları, yErinde yapılan gözlemlere dayanmaktadır. Gözlemler sırasında biyotûpların tipi, konumu, bakısı, denizden yüksekliği, jeolojik yapısı, vegetasyon tipi, bitki örtü derecesi ve bugünkü kullanım durumu saptanrrıştır. Biyotopların, üzerindeki yanlış kullanımlar belirtilmiş ve alınması gereken ön lemler üzerinde durulmuştur. Araştırma sırasında odunsu türlerin yanında otsu yabani türlerde saptanmağa çalışılmıştır. Böylece araştırma alanında biyotop haritalamasının ön hazırlıkları tamamlanmış, yeşil alan planlamalarında değişik koşullar için bitki seçimine ve biyotoplar ölçeğinde çevrenin ekolojik özellik lerinin belirlenmesine olanak sağlanmıştır. Araştırma sırasında 96 otsu ve 102 odunsu bitki türü saptanmıştır. Ülkemiz için henüz yeni olan, kentlerde ekoloji yönünden önEmli biyotopla rın haritalanması çalışmaları çeşitli meslek gruplarını içeren bir ekip çalışma sıdır. Bu husus göz önünde tutularak, bu tür çalışmaların gerçek anlamda uygulama- bilmesi için öncelikle ilgili yasalar çıkartılmalı, eğitim ve uygulama kurumları geliştirilmelidir. Yasal düzenlemelerle bu kurumların ortak çalışması sağlanma lıdır.

41 SUMMARY In addition to the normal increasEi of population. Even with the effect of industrylization, the migration from the rural areas to urbans caused the big cities populations become dEnse. ThE' rational dissatisfaction of tremendously increasing needs of urban population has creeited an event of displanned urban ization. Solution of the actual environment problems increasing para] lei to this become the mere purpose of today's society- Thus ecological or landscape planning section was btsing significantly advanced, the use of resources, addition to this maintenance for future has gained importance. Biotopes important for ecology were investigated with a self-styled method and advanced with the name of protection as a new use of resource. Investigations on this field are getting importance in our country who is on the step of industry] ization. The actual situations and features of biotopes important for ecology were investigated in Buca center of settlement as the continueation of researches which have done up to now in our country. According to the synthesis of sociel economic and natural structure of the investigation area those biotopes are classified in three main groups. 1- Areas of construction - Did urban area densiely covered with constructions - Mixed constructional areas - Did rare constructional arees - Did village centers - Actual constructional settlement areas - Modern poly-floored constructional areas - Official constructions with green areas - Did villas 2- GreEn areas - City parks - Local parke - Forests and afforestation areas 3- Environment of constructional areas - Agricultural areas - Cemeteries1*2 Results of investigations depend an thE observations done in the applied area. During the observations the type of biotopes, their locations, expcsures, altituides, jeological structures, vegetation types, the ratios of vegetation and actual type of usagE were found out- The misusages up on the biotopes were announced and the precautions required were pointed out. During the investig ation in addition to the woody species, wild herbcceous species have been tried to find out. Thus preperation studies of biotopical mapping were ccmpleted in the investigational areas. Selection of plants under different conditions in planing of green ereas and in biotopes scales determination of the ecological characteristics of enviroment are being provided. During the investigation 102 woody and 96 herbaceous plants species were found out. Studies of mapping of biotops important for ecology in urban arees, which is just new in Dur country, is a teamwork including several profesional groups. By focusing an this subject for the precise application of such studies, concerning laws have to bE made. applicational and educational institutions have to be improved. By constitutional arrangements the work of those institutions have to be supplied.