İtalyan çimi (lolium multiflorum var.westerwoldicum) acem üçgülü (trifolium resupinatum l.) ve iskenderiye üçgülü (trifolium alexandrinum l)`nde değişik karışım oranları ve farklı ekim yöntemlerinin verim ve diğer...

Abstract

- 136 OZST Ege Üniversitesi Ziraat fakültesi Tarla Bitkileri Bolümü. deneme tarlalarında, 1982-83 ve 1983-84 yıllarında yürütülen bu araştırmada, ekim yöntemi ve karışım oranının, Acem Üçgülü ve İskenderiye Üçgülü` nün İtalyan Çimi ile ayrı ayrı karışım larının verim ve diğer bazı özelliklerine etkisi incelenmiş tir. Araştırmada 2 ekim yöntemi (sıraya ve serpme) ve 9 karı - şım oranı ele alınmıştır. Denemede 9x2=18 kombinasyonlu 4 tekerrür lü bölünmüş parseller deseni uygulanmıştır.Denemede sıraya ekim parsellerinde sıra araları 17.5 cm olarak alınmış, parsel boyları da 5 m olarak saptanmıştır. Tüm deneme parsel- 2 lerinin genişliği 2.1x5=10.5 m2 olmuştur. Biçim dönemlerinin belirlenmesinde üçgüllerin çiçeklenme başlangıcı esas alınmıştır. Araştırmanın iki yılında da 3 er biçim yapılmış ve her biçim için botanik kompozisyon saptan mıştır,, Parsellerden alınan yeşilot örnekleri 105 C de kuru tularak kuru madde içerikleri saptanmış, daha sonra da ham protein, ham kül ve ham selüloz içerikleri bulunmuştur. Her biçim için tekrarlanan botanik kompozisyon analizleri, tür lerin kuru madde verimleri esas alınarak yapılmıştır. Sonuçlar varyans analizine tabi tutularak bitki boyg ve botanik kompozisyon ortalamaları arasındaki farklılıklar.En küçük Önemli Fark,(EKÖF)lar hesaplanarak, diğer özellik ler ise ortogonal karşılaştırma ve ortogonal parçalamalar yapılarak kontrol edilmiştir. Araştırmadan elde edilen so nuçlar aşağıdaki şekilde özetlenebilmektedir. (l) Acem Üçgülü, İskenderiye Üçgülü ve İtalyan Çimi bit ki boyları ele alınan faktörlerden etkilenmemektedir»- 137 - (2) İtalyan Çimi sıraya ve serpme ekimlerde tüm karışımlarda arzu edilen oranlarda bulunurken, araştırmada baklagil bitkileri olarak ele alınan İskender iye üçgülü ve Acem Üçgülü de gerek sı raya ve gerekse de serpme ekimlerde başarılı olmakta ve iyi bir botanik kompozisyon yüzdesi vermektedir. (3) Karıdım oranı ve ekim yönteminin İskenderiye Üçgülü + İ- talyan Çimi ve Acem Üçgülü + İtalyan Çimi karışımlarının yeşilot verimlerine etkisi benzer olmakta, sıraya ekimlerde hemen tüm uygulamalarda serpme ekimlerden daha fazla yeşilot verimleri el de edilmektedir %75 veya % 50 baklagil tohumluğu bulunan Acem Üçgülü İtalyan Çimi karışımlarından da en fazla yeşilot verim leri alınmaktadır. (4) Karışımlarda baklagil oranları azaldıkça karışımlardan elde edilen otun kuru madde ve ham. selüloz içerikleri artmak ta, ham protein ve ham kül içerikleri azalmaktadır. (5) Araştırmada ele alınan bitki türlerinin oluşturduğu ve jetasyonun kuru madde verimi bakımından en iyi sonuçlar, İsken deriye Üçgülü*. Çim için fi 75 bakiagil ? fi 25 buğdaygil, Acem üç gülü + Çim için de sıraya ve serpme ekim için % 50 baklagil + %50 buğdaygil içeren karışımlardan alınmaktadır. (6) Karışımların ham protein verimleri bakımından en iyi sonuçlar İskenderiye Üçgülü İtalyan Çimi ve Acem Üçgülü+İtalyan Çimi için sıraya ekimde fi 75 baklagil + fi 25 buğdaygil, serpme ekimde de fi 75 ve 50 baklagil, fi 25 ve 50 buğdaygil içeren karı şımlardan alınmaktadır..('7) Karışımların ham kül verimleri genellikle yalın baklagil türlerinden fazla olmakta ve en yüksek değerler % 75 Üçgül + % 25 Çim ve % 50 Üçgül + % 50 Çim içeren karışımlardan elde edil mektedir. (8) Karışımlarda buğdaygil oranının artması ile her iki ka rışım şeklinde de ham selüloz veriminde artışlar olmakta ve %25 Üçgül + % 75 Çim ile %100 Çim den oluşan karışımlardan en fazla verimler alınmaktadır.- 138 - (9) Hasat kalıntılarında kuru madde verimi, karışımlarda Çim oranının yükselmesiyle artma göstermekte ve en yüksek ve rim % 100 lük İtalyan Çimi ekiminden alınmaktadır» (10) Hasat kalıntılarında organik madde oranı yalın bakla- gil türlerinde en fazla bulunmakta, karışımdaki Çim oranının yükselmesiyle azalmaktadır. (1l) Hasat kalıntılarında organik madde verimi karışımlar- daki buğdaygil oranının yükselişiyle artma göstermektedir, (12) Hasat kalıntılarında azot oranı bakımından en yüksek değerler yalın baklagil türlerinden alınmakta, Çim oranının yükselmesiyle azot oranları düşme göstermektedir. (13) Hasat kalıntılarında kuru madde verimlerine bağlı o- larak, karışımlardaki buğdaygil oranının artması ile hasat kalıntılarında azot veriminde de artışlar elde edilmektedir,, (14) Bu tip karışımlarda sıraya ekim yöntemi en iyi sonu cu vermektedir. Bu sonuçlara göre; Ege Bölgesinde, olanaklar elveriyor i- se iskenderiye üç gülü + İtalyan Çimi karışımlarının ekilmesi nin daha iyi sonuç verdiği, Acem Üçgülü + İtalyan Çimi ve İs kenderiye Üçgülü + İtalyan Çimi karışımlarının hangisi ele alınırsa alınsın karışımların % 75-50 Üç gül ve % 25-50 Çim içerecek şekilde hazırlanması gerektiği ve zorunlu olmadıkça sıraya ekim yönteminin tercih edilmesi ortaya çıkmaktadır»

139 - SUMMARY In this research, conducted in the fields of the Field Crops Department, Faculty of Agriculture, University of Aegean, during 1982-83 and 1983-84, the effects of sowing technique and mixture rate on the yield and some yield characters of mixtures of persian clover + italian ryegrass and alexandrian clover + italian ryegrass were studied. The two sowing techniques( drilling and broadcasting), and nine rates of mixtures were tested. In the experiment, the split plots design with four replications each composed of 18 combinations were imposed on the field. Each plot was 2 10.5 m, being 5 m in length and comprising 12 rows, 17 »5 cm apart. The determination of cutting time was based on the beginning of flowering of the clovers. In the both years of the study too, three cuttings were taken and the botanical composition was determined for each cutting ` Green forages sampled from the plots were dried at 105 0 and their dry matter contents were determined. Thereafter crude protein, crude fiber and crude ash contents were determined. The botanical composition analysis repeated for each cutting, were carried out in the basis of the dry matter yields of the species. By the results subjecting to the variance analyse, the differences between the means of plant height and botanical composition were controlled, calculating least significant differences. For the other characters, it was tested by making some orthogonal comparisons 0 Results can be summarized as following: (l) The plant heights of the persian clover, alexandrian- 140 r clover weren* t effected from the factors used. (2) While the italian ryegrass was obtained to be adequate ratio in all mixtures for drilling and broadcasting, also the` alexandrian clover and persian clover were succesful species for the mentioned sowing techniques and provided sufficiently percentage of botanical composition. (3) The effects of the rates of mixture and sowing techniqu es were similar on the green herbage yield of alexandrian clover + italian ryegrass and persian clover + italian ryegrass mixtu res and drilling yielded more than the broadcasting. (4) Dry matter and-;crude fiber contents of the product increased but crude protein and crude ash contents decreased, as the percentage of clovers in the mixtures decreased. (5) The best results in the dry matter yields for the mix tures of alexandrian clover + italian ryegrass were obtained from the mixtures composed of 75 f° clover + 25 f> grass. For the persian clover + italian ryegrass, the mixtures composed of 50 fo clover + 50 f> grass gave the best results for the drilling and broadcasting. (6) The best results for the crude protein yield of the mixtures were obtained from the mixtures composed of 75 f> clover + ' 25 f> grass for drilling; 75 f> and 50 fo clover, 25 '/» and 50 f> grass, respectively, for broadcasting in both alexandrian clover + italian ryegrass and persian clover + italian ryegrass. (7) The mixtures generally provided more crude ash yields than the pure` stands and the highest crude ash yields were obtained from the mixtures composed of 75 f> clover + 25 f° grass and 50 fo clover + 50 fo grass. (8) The crude fiber yields increased as the percentage of grass in the mixture increased and.the mixture composed of 25 fo clover + 75 f> grass and pure grass stands had the- 141. - highest yields. (10 ) Dry matter yield in the stubble increased as the percentage of grass in the mixtures increased and` the pure stands of grass gave the best values. (11 ) The pure clover stands had the highest organic matter content in the stubble and it decreased as the percen tage of grass in the mixture increased. (12) The organic matter yield in the stubble increased as the percentage of grass in the mixture increased. (13) The highest nitrogen content in the stubble was obtained from the pure clover stands, but it decreased as the percentage of the grass in the mixture increased. (14) The increases were also obtained for yields of nitrogen in the stubble in related to the ratio of grass in mixture increases, depending on the yields of dry matter in stubble. (15) In this type of mixtures, the drilling technique is better than the broadcasting. Following to these results, it was suggested that the mixtures composedof alexandrian clover + italian ryegrass gave better results than the mixtures composed of persian clover ?*. italian ryegrass if it is possible; the mixtures also composed of alexandrian clover + italian ryegrass and persian clover + italian ryegrass should comprise 75-50 fo /be clover and 25-50 ^ grass and it should: given the priority to the drilling technique unless it must be necessity.