Bazı armut çeşitlerinde `Ateş Yakınlığı` hastalığı ile bitkilerin mineral madde düzeyleri arasındaki ilişkiler üzerine bir araştırma

Abstract

ÖZET `BAZI ARMUT ÇEŞİTLERİNDE `ATEŞ YANIKLIĞI` HASTALIĞI İLE, BİTKİLERİN MİNERAL MADDE DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA` YEŞİLYURT, Ayşim Yüksek Lisans Tezi, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Tez Yöneticisi : Prof.Dr. Ruhinaz GÜLCAN Aralık, 1998 Sayfa Bu çalışmada ateş yanıklığına dayanıklı (Kieffer, Ankara, Conference, Kaiser Alexandre) ve duyarlı (Akça, Williams, Santa Maria) armut çeşitlerinin mineral madde düzeyleri belirlenmiş ve dayanıklılık mekanizması ile ilişkileri araştırılmıştır. Mineral madde analizleri için, toplanan yaprak aya ve sap örnekleri, yaş yakma metodu ile hazırlanmıştır. İncelenen mineral maddelerden; Na, K, Ca flame fotometre ile; P kolorimetre ile; Mg, Fe, Zn, Cu, Mn atomik absorbsiyon spektrofotometresi ile; N ise Kjeldahl metodu ile belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar aşağıda özetlenmiştir: 1. Azot içeriği; duyarlı çeşitlerde dayanıklılara nazaran yüksek bulunmuştur. En yüksek azot miktarı duyarlı bir çeşit olan Williams'ta tespit edilmiştir. En az azot miktarı ise duyarlı bir çeşit olan Santa Maria'da saptanmıştır. 2. Fosfor içeriği halamından, çeşitlere bağlı olarak istatistiki önem düzeyinde bir farklılık bulunmamıştır. Ancak, duyarlı çeşitlerin dayanıklılara göre daha fazla miktarda fosfor içerdiği gözlenmiştir. 3. Potasyum miktarının tüm çeşitler arasında istatistiki olarak önemsiz olduğu saptanmıştır. Ancak, duyarlı çeşitlerin, daha yüksek düzeyde potasyum içerdiği görülmüştür.VI 4. Kalsiyum oranlan, çeşitler bazında incelendiğinde, önemli bir fark olmadığı görülmüştür. Genel olarak, duyarlı çeşitlerin dayanıklı çeşilere göre daha yüksek düzeyde kalsiyum içerdiği dikkati çekmiştir. 5. Duyarlı ve dayanıklı çeşitler arasındaki magnezyum değerlerine bakıldığında, dayanıklı çeşitlerin daha yüksek oranlara sahip olduğu saptanmıştır. 6. Demir miktarı ile ilgili sonuçlar, çeşitler arasındaki önemli farklar olduğunu göstermiştir. Ancak, duyarlı ve dayanıklı çeşitlerin grup ortalamaları birbirine yalan bulunmuştur. 7. İncelenen çeşitler arasındaki sodyum içerikleri, istatistiki olarak önemli bulunmuştur. Duyarlı ve dayanıklı çeşitlerin sodyum düzeylerine bakıldığında, dayanıklı çeşitlerin nispeten yüksek miktar içerdiği görülmüştür. 8. Mangan içeriği, çeşitler arasında önemli farklılıklar göstermiştir. Özellikle, dayanıklı çeşitlerin mangan değerlerinin duyarlılara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. 9. Bakır miktarı, çeşitler arasında değişiklik göstermiştir. Dayanıklı ve duyarlı çeşitler karşılaştırıldığında, dayanıklıların daha yüksek miktarlara sahip olduğu bulunmuştur. 10. Çinko düzeyleri açısından durum değerlendirildiğinde, çeşitler arasında önemli farklılıklar saptanmıştır. Genel olarak, dayanıldı çeşitlerin çinko içeriğinin nispeten yüksek olduğu dikkati çekmiştir. Anahtar Kelimeler: Armut, ateş yanıklığı, Envinia amylovora, mineral maddeler, hastalıklara dayanıklılık

VII ABSTRACT YEŞİLYURT, Ayşim MSc Thesis, Department of Horticultural Science Supervisor : Prof.Dr.Ruhinaz GÜLCAN, 1998 Pages In this study, mineral nutrient levels of pear cultivars which are 4 resistant and 3 susceptible to the fire blight respectively; Kieffer, Ankara, Conference, Kaiser Alexandre, Akça, Williams, Santa Maria, were determined and a probable correlation that, mechanism of the resistance to the disease between mineral nutrient levels and pear cultivars was searched. The results of this study was listed: 1. N, P, K, Ca, Mg contents of the susceptible cultivars were found higher than the resistant cultivars. 2. Fe contents of the all cultivars (susceptible and resistant) were found approximately at the same level. 3. Na, Mn, Cu, Zn contents of the resistant cultivars were found higher than the susceptible ones. Key Words: Pear, Fire Blight Erwinia amylovora, Mineral Nutriens, Disease Resistance.