Sınıf III ortognatik cerrahi vakalarında cerrahi öncesi ve sonrası çiğneme kaslarının elektromyografi, ultrasonografi ve ultrasonografik elastografi ile incelenmesi

Abstract

Ağır iskeletsel Sınıf III deformite estetik ve fonksiyonel problemlere neden olmakta ve tedavisi ortodontik ve ortognatik cerrahi işbirliğini gerektirmektedir. Bu çalışmanın amacı iskeletsel ve dental Sınıf III bireylerde ortognatik cerrahi tedavi ile elde edilen yeni oklüzyon ve iskeletsel morfolojiyle stomatognatik sistemin parçası olan temporal, masseter, anterior digastrik ve geniohyoid kaslarda meydana gelen değişiklikleri EMG, ultrasonografi ve ultrasonografik elastografi yöntemleriyle incelemek ve bu değişiklikleri kontrol grubu ile karşılaştırmaktır. Çalışma grubunu ortodonti-ortognatik cerrahi kombinasyonu ile tedavi edilecek dental ve iskeletsel sınıf III (SNA°: 79,01±2,49; SNB°: 84,17±3,30; ANB°: -5,19±2,82) 15 birey ve kontrol grubunu dental sınıf I 15 birey oluşturmaktadır. Çalışma grubundan cerrahi öncesinde (T1), cerrahiden 3 ay sonra (T2) ve kontrol grubundan anterior temporal, masseter ve anterior digastrik kas aktivitelerinin değerlendirilmesi amacıyla EMG kayıtları, masseter, anterior digastrik ve geniohyoid kas boyutlarının incelenmesi amacıyla ultrasonografi görüntüleri ve sertliğin değerlendirilmesi için ise ultrasonografik elastografi görüntüleri elde edilmiş ve bu görüntüler üzerinde ölçümler yapılmıştır. Analizler IBM SPSS Statistics 22 paket programı kullanılarak yapılmıştır. T1 ve T2 dönemlerinde incelenen kaslardan elde edilen EMG aktiviteleri arasında anlamlı farklılık bulunmamaktadır. T1 ve T2 dönemleri arasında masseter kasın istirahat kalınlığı ve genişliğindeki değişim anlamlı değil iken maksimum diş sıkma sırasında (MİK) kasın kalınlığındaki artış ve genişliğindeki azalma istatistiksel olarak anlamlıdır ancak kontrol grubu değerlerine erişememiştir. Anterior digastrik kasın hem istirahat hem de MİK kesit alanı T2 döneminde istatistiksel olarak azalmıştır. Geniohyoid kasın kesit alanında ise cerrahi ile anlamlı bir değişiklik meydana gelmemiştir. T1 döneminde T2 dönemine göre tüm kasların sertliğinde artış meydana geldiği gözlenmiştir. Bu çalışmadaki sonuçlar değerlendirildiğinde, kas aktivitesinde ve boyutlarında iyileşme gözlense de cerrahi sonrası 3 aylık dönemin çiğneme kaslarının yeni oklüzyona ve iskeletsel morfolojiye adaptasyonu için erken bir dönem olduğu, bu nedenle uzun dönem sonuçların değerlendirilmesi gerektiğini düşünmekteyiz. Kas adaptasyonunun erken dönemde sağlanması amacıyla myofonksiyonel terapi ve cerrahi sonrasında oluşan ödemin dağılması, elevatör kasların serbestleşmesini sağlamak amacıyla ılık kompres ve masaj uygulamaları önerilebilir.

Severe skeletal Class III deformity causes aesthetic and functional problems and its treatment is achieved by the cooperation of orthodontics and orthognathic surgery. The aim of this study is to examine the changes in temporal, masseter, anterior digastric and geniohyoid muscles which are part of the stomatognathic system with the new occlusion and skeletal morphology obtained by orthognathic surgery in skeletal and dental Class III individuals with EMG, ultrasonography and ultrasonographic elastography and to compare with the control group.The study was conducted on 15 patients (SNA°:79,01±2,49; SNB°:84,17±3,30; ANB°:-5,19±2,82) with class III dentofacial deformities who were planned to undergo orthodontic and surgical treatment. The control group consisted of 15 adult volunteers with dental class I occlusion. EMG recordings for evaluation of anterior temporal, masseter and anterior digastric muscle activities, ultrasound images for the examination of masseter, anterior digastric and geniohyoid muscle sizes and ultrasonographic elastography images were obtained for the evaluation of hardness. Recordings were performed in study group before surgery (T0), 3 months after surgery (T1) and control group.There was no significant difference between the EMG activities of the all muscles at the T1 and T2. The difference in the resting thickness and width of the masseter muscle between T1 and T2 was not significant. During maximum voluntary clenchig, the increase in the masseter muscle thickness and the decrease in width were statistically significant but were not able to reach the control group values. Both resting and clenching situations, cross-sectional area of the anterior digastric muscle were decreased statistically in the T2. T2 showed an increase in the hardness of all muscles according to the T1.Evaluation of this study revealed that, 3 months after surgery is an early period for the adaptation of the masticatory muscles to the new occlusion and skeletal morphology eventhough the muscle activity and dimensions are improved. Therefore, we think that long-term results should be evaluated. Myofunctional therapy could be recommended to provide muscle adaptation. Warm compresses and massage could be recommended in order to reduce facial edema and to obtain relaxation of the jaws elevating muscles.