Konı̇k ışınlı bı̇lgı̇sayarlı tomografı̇ cı̇hazı kullanılarak üst ve alt bı̇rı̇ncı̇ büyük azı dı̇şlerı̇nı̇n mezı̇yal köklerı̇ndekı̇ ı̇stmus tı̇plerı̇nı̇n sınıflandırılması, konum ve görülme oranlarının retrospektı̇v olarak değerlendı̇rı̇lmesı̇

Abstract

Bu tez çalışmasının amacı Türk toplumunda çeşitli sebeplerle alınmış KIBT görüntülerinden alt ve üst birinci büyük azı dişlerinin meziyal köklerini retrospektiv olarak inceleyerek, istmusun varlığını, görülme sıklığını, konumunu, tipini, belirlemek ve simetrik dişler ve çeneler arasındaki ilişkinin korelasyonunu değerlendirmektir.Çalışmada farklı endikasyonlarla alınmış KIBT görüntüleri değerlendirilmiştir. Yaş aralığı 15-68 olan, kadın erkek karışık cinsiyetli toplam 195 hastadan 301 adet üst birinci büyük azı ve 306 adet alt birinci büyük azı olmak üzere toplam 607 adet diş incelenmiştir. Alt ve üst birinci azı dişlerinin tamamının görüntülendiği 100x90,130x55 ve 130x90 mm FOV'a sahip, 96 kVp, 8 mA, 12 sn'lik tarama süresi ve 0,2x0,2x0,2 mm voksel boyutunda elde edilmiş görüntüler kullanılmıştır. Çalışma endodontist ve radyolog olmak üzere iki gözlemci tarafından birbirinden bağımsız olarak farklı iki zaman aralığında gerçekleştirilmiştir. Görüntüler üç farklı düzlemde incelenmiştir. Aksiyel düzlemde üst birinci büyük azı dişinde MB2 kanal varlığına ve bu kanalın MB1-MB2 mesafesinin ölçümü yapılmıştır, alt birinci büyük azı dişlerinde ise MO kanal varlığı değerlendirilmiştir. Ayrıca meziyal kökteki kanallar arasındaki istmus varlığına bakılıp, hangi tip olduğu sınıflandırılmıştır. Sagittal düzlemde üst çenede tespit edilen MB2 kanalının apikale olan uzaklığı ve ayrıca istmusun apikale olan uzaklığı ölçülmüştür. İki gözlemcinin ölçtüğü sonuçlara göre MB2 kanal varlığı %70 olarak bulunmuştur. MB2 kanalı MB1 kanalına göre ortalama 2,5-3 mm daha palatinalde yer almaktadır. Ortalama MB2 kanal boyu 7 mm olarak ölçülmüştür. İstmus varlığı üst birinci büyük azı dişinde %72, alt birinci büyük azı dişinde %99 olarak ölçülmüştür. İstmusun apikale olan mesafesi ortalama 3,1 mm olarak ölçülmüştür. Üst çenede en sık Tip 2, alt çenede ise en sık Tip 1'e rastlanılmıştır. Her iki çenede ise en az sıklıkla Tip 3'e rastlanılmıştır. Ayrıca %72 oranında alt ve üst birinci büyük azı dişlerinde simetri tespit edilmiştir.

The aim of this thesis is to evaluate the presence, type location and type of isthmus by examining the mesial roots of lower and upper first molars from KIBT images taken in Turkish society for various reasons and to evaluate the correlation between the symmetrical teeth and jaws.KIBT images taken with different indications were aveluated.A total of 607 teeth, of which 301 were upper first molars and 306 lower first molars were examined from 195 patients with mixed gender age range of 15-68. KIBT images with a 100x90,130x55 and 130x90 mm FOV, all of the upper first molars and lower first molars teeth, 96 kVp, 8 mA, 12 s scan time and 0,2x0, Images obtained at 2x0.2 mm voxel size were used. The study was carried out by two observers, endodontist and radiologists, independently from each other at two different time intervals. Images were viewed in three different planes. In the axial plane, the presence of MB2 canal in the upper jaw and the MB1-MB2 distance of this canal were measured and the presence of MM canal in the lower jaw was evaluated. In addition, the presence of isthmus between the canals in the mesial root was examined and the type was classified. The distance of the MB2 canal detected in the upper jaw in the sagittal plane to the apical was measured and the most recent distance in which the isthmus was monitored was measured. According to the results of two observers, the presence of MB2 canals was found to be 70%. The MB2 canal is located on an average of 2.5-3 mm more than the MB1 canal. The average MB2 canal length was measured as 7 mm. The presence of isthmus was 72% in the upper jaw first molars and 99% in the lower jaw first molars. The distance between isthmus and apical was found to be 3.1 mm. The most common type 2 in the upper jaw and the most common type 1 in the lower jaw. Type 3 is the least frequently seen in both jaws. In addition, symmetry was determined in 72% of lower and first molars.