İmplant hastalarında iki farklı konik ışındemetli bilgisayarlı tomografi ve ultrasonografi ile implant bölgesi diş etidokularının değerlendirilmesi

Abstract

Giriş: Yumuşak doku kalınığını ölçmek için, histolojik kesit alma, periodontal sond,endodontik eğeler veya enjeksiyon iğnesi kullanarak transgingival sondlama gibi pek çokinvaziv tenik kullanılmıştır. Son yıllarda bilgisayarlı tomografi (BT), konik ışın demtlibilgisayarlı tomografi ve ultrasonografi gibi non-invaziv yöntemler olarak yumuşak dokukalınlığı belirlemede kullanılmıştır. Bu çalışmanın amacı, dişsiz hastalarda implantyerleştirilmesi öncesinde yumuşak doku kalınığı ölçümünde, yüksek çözünürlüklü US'ninetkinliğinin değerlendirlmesi ve iki farklı KIBT cihazı ve klinik periodontal değerlendirmeile karşılaştırılmasıdır.Gereç ve Yöntem: 40 adet implant bölgesine ait dişeti kalınlığı (16 anterior ve 14posterior) dar görüntüleme alanına sahip KIBT görüntüleri ve US görüntüleri periodontalsond ölçümleri ile karşılaştırılarak prospektif olarak değerlendirilmiştir.20 hasta'nın KIBTgörüntüleri Planmeca Promax 3D max KIBT cihazı (Planmeca, Helsinki, Finlandiya) ilediğer 20 hastanın KIBT görütüleri Morita 3D Accuitomo 170® KIBT cihazı (J Morita,Kyoto, Japonya) ileakrilik dudak ekartörü kullanılarak elde edilmiştir. Herbir implantbölgesinin, bukkal yumuşak doku kalınlığı alveoler krete dik olarak ölçülmüştür ve her birimplant bölgesi için alveolar kret tepesi ve tabanında2 ölçüm gerçekleştirilmiştir. USincelemesi ACUSON S 2000 (Siemens, Munich, Germany) yüksek çözünürlüklüultrasonografi cihazı ile yapılmıştır. İnceleme sırasında 15 MHz hokey sopası probkullanılarak longitudinal düzlemde, prob pozisyon sürekli değiştirilerek yeterli kalitedekrosseksiyonel görüntü elde edilene kadar yapılmıştır. Her implant bölgesi için metrikölçümler KIBT görüntülerinde değerlendirilen aynı noktalarda gerçekleştirilmiştir. Her birimplant bölgesi yumuşak doku kalınğı aynı referans noktalarda klinik olarak, enjeksiyoniğnesi ve yumuşak silikon disk yardımıyla lokal anestezi altnda ölçülmüştür. 3 farklı teknikkullanarak elde edilen yumuşak doku kalınlığı ölçümleri, tek yönlü varyans analizi iledeğerlendirilmiştir. Altın standart yöntemi olan klinik ölçüm ile ultrasonografi ve KIBTölçüm (Morita ve Planmeca) grupları arasındaki ölçüm farklarının dağılımı Tek ÖrneklemTesti ile incelendi. Analizler için SPSS 14.01 paket programından yararlanıldı. Tümistatistiksel kararlarda P<0.05 ölçütü kullanıldı.Bulgular: Transgingival sondlama, KIBT ve US görüntülerinde tepe ve tabanbölgesi için elde edilen ortalama diş eti kalınlığı ölçümleri karşılaştırıldığında, her iki bölgeiçin istatiksel olrakak alamlı fark bulunamamıştır(p=0.519 ve p=0.346). Teknikler arasıuyum göz önüne alındığında, klinik ölçüm ile ultrasonografi görüntülerinden elde edilenölçümler arasında istatiksel olarak anlamlı fark tespit edilememiştir(p>0.05). Ancak tabanbölgesi ölçümleri için, klinik yöntem ile Morita KIBT cihazı ile elde edilen ölçümlerarasında istatiksel olarak anlamı fark tespit edilmiştir(p=0,014). Buna ek olarak tepe bölgesiiçin, klinik yöntem ve her iki KIBT cihazı(Planmeca ve Morita) ile elde edilen ölçümlerarasında istatiksel olarak anlamlıfark bulunmuştur (p=0,012 ve 0,018).Sonuç: Yüksek çözünürlüklü ultrasonografi, dişsiz hastalarda implant yerleştirilmesiöncesinde yumuşak doku kalınlık ölçümlerinde doğru ölçümler sağlamıştır. Düşük maliyet,non-invaziv ve non-iyonize doğası gereği ultrasonografik görüntüleme, implant bölgesiyumuşak dokuların değerlendirilmesinde umut vadeden bir tekniktir.

Introduction: Various invasive methods have been utilized in order to measure softtissue thickness, such as; histological sectioning, transgingival probing by using aperiodontal probe, using an endodontic reamer or an injection needle under local anesthesia.Recently, computerized tomography (CT), cone beam computerized tomography (CBCT)and ultrasonography have been used as non-invasive methods for the measurement of softtissue thickness. Our aim was therefore to evaluate and compare the accuracy of highresolution US by usingtwo different CBCT units and clinical periodontal assessment formeasuring soft tissue thickness in edentulous patients prior to implant placement.Materials and Methods: We prospectively evaluated gingival thickness in 40implant region (16 anterior and 14 posterior) by using limited FOV CBCT images and USimages in comparison with periodontal sond measurements.CBCT images of 20 patient wereobtained by using a Planmeca Promax 3D max CBCT unit (Planmeca, Helsinki, Finland) andCBCT images of other 20 patients were obtained by using Morita 3D Accuitomo 170® (JMorita, Kyoto, Japan) with an acrylic lip retractor placed. For each implant site, soft tissuethickness measurements were performed at 2 different points; top of alveolar crest andbottom of alveolar crest on CBCT images by using inbuilt software. US examinations wereconducted by using an ACUSON S 2000 (Siemens, Munich, Germany) with a 15MHzhockey probe on the longitudinal plane, with the probe position changed constantly to obtainsufficient crossectional images on the monitor. For each implant site, metric measurement ofsoft tissue thickness was performed at the same 2 points that were already calculated onCBCT images. Thicknesses of the soft tissues of each implant site were also measuredclinically at the same reference points by using an injection needle with a stopper. Soft tissuethickness obtained by using 3 different techniques were compared with one way varianceanalysis. In order to compare measurement differences between techniques one sample t-testwas used. All statiscal analysis were performed by using SPSS 14.01. Significance level wasset P<0.05.Results: There was no statistically significant differences between CBCT, USimaging and transginvival probing for both measurements obtain from top (p=0.519). andbottom(p=0.346) of alveolar crest measurements. When agreement between differenttechniques for measuring soft tissue thickness was taken into consideration, no statisticallysignificantdifferences were found between clinical measurements and USmeasurements(p>0.05). However there were statistically significant differences betweenclinical measurements and CBCT measurements obtained with Morita CBCT unit formeasurements conducted at the bottom of alveolar crest (p=0,014). In addition, statisticallysignificant differences were found between clinical measurements and CBCT measurements65obtained from both CBCT units (Planmeca and Morita) for measurements conducted at thetop of alveolar crets(p=0,012 and 0,018).Conclusion: High resolution US provided accurate information for the measurementof soft tissue thickness in edentulous patients prior to implant placement. Due to it is lowcost, non- invasive and non-ionized nature, US imaging is a promising technique, forpreoperative soft tissue evaluation implant site.