Yatağan havzasında toprak erozyonu hızının radyoaktif sezyum tekniği kullanılarak ölçülmesi

Abstract

m ÖZET YATAĞAN HAVZASINDA TOPRAK EROZYONU HIZININ RADYOAKTİF SEZYUM TEKNİĞİ KULLANILARAK ÖLÇÜLMESİ SAÇ, Müslim Murat Doktora Tezi, Nükleer Bilimler Enstitüsü, Nükleer Bilimler ABD. Danışman: Prof. Dr. Güngör YENER 19.06.2003, 176 sayfa Bu çalışmada, Muğla İline bağlı Yatağan Havzasında farklı alanlarda nükleer teknikler kullanarak erozyon hızım tayin etmek amaçlanmıştır. Bu alanda yapılan arazi etüd çalışmasından sonra ayrımlı topoğrafik konum ve % eğimlerden oluşmuş beş ayrı bölgeden toprak profil örnekleri toplanmışta-. Toprak örnekleri fiziksel ve kimyasal özelliklerine göre taksonomik olarak gruplandınldıktan sonra 137Cs'un derinliğe bağlı değişimi incelenmiştir. Tanm yapılan ve yapılmaya uygun olmayan alanlardaki erozyon hızlan iki farklı 137Cs tekniği ile belirlenmiştir. Tarıma uygun olmayan alanlardaki erozyon hızlan profil dağılım modeli ile tanm alanlarında orantılı model ile hesaplanmıştır. 137Cs tekniği sonuçlarından bölgede erozyon hızının 15.15-65.01 1 ha'V*1 arasmda değiştiği hesaplanmıştır. Alternatif bir metod olan ÜSLE (Universal Soil Loss Equation) ile bulunan sonuçlar (15.80-73.64 1 ha'1 y`1) 137Cs tekniği ile karşılaştınlmıstır. 137Cs tekniği ve ÜSLE yöntemi ile bulunan toprak kayıplan arasmda önemli bir ilişki saptanmıştır. Anahtar Sözcükler: 137Cs, Erozyon Hızı, ÜSLE.

IV ABSTRACT MEASURING of SOIL EROSION RATE USING RADIOACTIVE CESIUM TECHNIQUE in YATA?AN BASIN SAÇ, Müslim Murat Thesis of Ph. D., Department of Nuclear Sciences (Physics) Supervisor : Prof. Dr. Güngör YENER 19.06.2003, 176 pages In this study, it is aimed to determine soil erosion rate using nuclear technique at different areas in Yatağan basin in Muğla. During the soil survey studies, the soil profiles were examined carefully and soil samples were collected from five different sites and slope facets of Yatağan basin. Soils were classified into their soil taxonomic units according to their physical and chemical properties and then variations of mCs distributions with depth were investigated. Erosion rates in disturbed and cultivated sites were determined using two different 137Cs techniques. Erosion rates for disturbed sites were estimated using the profile distribution model. Erosion rates for cultivated sites was estimated using the proportional model. Erosion rate calculated from the results of 137Cs technique is found to vary between 15.15-65.01 tira'y`1. An alternative approach, results (15.80-73.64 tha'V1) of the USLE (Universal Soil Loss Equation) were used to compare with 137Cs technique. It was found a strong relationship between 137Cs technique and USLE. Keywords: 137Cs, Erosion Rate, USLE