Sarılop incir (Ficus carica L.) çeşidinin kurutulmuş meyvelerinde fumonisin varlığının araştırılması

Abstract

Fusarium incirde önemli kalite ve ürün kayıplarına neden olan endosepsisin (iç çürüklüğü) hastalık etmenidir ve Ege Bölgesi incir bahçelerinde yaygın olarak görülmektedir. Bu çalışmada ülkemiz incir yetiştiriciliğinde önemli bir paya sahip olan Sarılop incir çeşidinde Büyük ve Küçük Menderes Havzası'nı temsil eden hurda (H) ve kaliteli (A) kuru incir örneklerinde, Fusarium sp.'nin mikotoksinlerinden biri olan fumonisinin varlığı araştırılmıştır. İncir için analiz yöntemi modifiye edilmiş ve optimizasyon sağlanmıştır. Metanol/Acetonitril/Su (25/25/50) ekstraksiyonu, immunoaffinite kolonla ekstraktın temizlenmesi, metanol/asetik asit (99+1,v/v) elüsyonu aşamalarından geçirilen örneklerde fumonisin B1 ve B2 flouresan dedektörlü yüksek performanslı sıvı kromatografisi cihazı ile (HPLC) analiz edilmiştir. Analiz edilen 262 kuru incir örneğinin %66,7'sinde toksin tespit edilmiştir. Pozitif örneklerin %68'inde FB1 0,04-0,32 µg/g, %30,8'inde FB1+FB2 0,08-0,39 µg/g konsantrasyon aralığında bulunmuştur. Kaliteli incir sınıfına (A sınıfı) dahil olan örneklerin %70'nin, hurda sınıfına (H sınıfı) dahil olan örneklerin %62'sinin fumonisinle bulaşık olduğu ortaya konmuştur. Yıllar arasındaki farklılık önemli olmuştur. 2004 yılında toplanan örneklerde 0,21-0,40 µg/g konsantrasyon aralığında hiç örneğe rastlanmazken, 2005 yılında bu oran %39,5 olmuştur. Maksimum değerler ise 2004 yılında 0,21µg/g, 2005'te ise 0,39µg/g olarak tespit edilmişitir.Metod optimizasyonu için yapılan çalışmalarda LOD (Limit of Detection) ve LOQ (Limit of Quantification) değerleri FB1 için sırasıyla 0,0176 ve 0,176 µg/g, FB2 için 0,0272 ve 0,272 µg/g olarak tespit edilmiştir. Geri kazanım oranları 0,25-2 µg/g spike aralığında FB1 için %84,8-103,9, FB2 için %79,2-96,0 arasında tespit edilmiştir. Bağıl standart sapma (RSD) FB1 için %17,24 ve FB2 için %8,25 bulunmuştur.

Fusarium is the agent causing endosepsis (internal rot) in fig fruits and is widely spread in fig orchards in the Aegean Region. The research aimed at determining fumonisin, one of Fusarium toxins occurence in Sarılop (syn. Calimyrna) fruits of two different quality classes, cull (H) and Class A (A) collected from the Big and Small Meander Valleys. The analiytical method is modified for dried figs and optimized. The extraction was done with Methanol/Acetonitrile/Water (25/25/50), clean-up with immuno affinity column and elution by methanol/acetic acid (99+1,v/v) and quantification was made by high performance liquid chromatography using a fluoresecence detector. The occurrence of fumonisin was investigated in total of 262 dried fig samples. Fumonisin was detected in 175 samples representing 66,7% of the whole samples. In the 68,0% of pozitive samples FB1 ranged from 0,04-0,32 µg/g and in the 30,8% of positive samples FB1+FB2 ranged from 0,08-0,39 µg/g .The fumonisin contamination was detected in the 70% of Class A (A) and 62% of cull (H) class of dried fig samples. Although the highest incidences of fumonisin positive samples were obtained within the range 0,21-0,40 µg/g for 2005, there was no sample between this concentration for 2004. The maximum fumonisin concentration was 0,21µg/g in 2004, 0,39µg/g in 2005.For method optimization determined LOD (Limit of Detection) and LOQ (Limit of Quantification) levels for FB1 were 0,0176, 0,176 µg/g and for FB2 were 0,0272, 0,272 µg/g, respectively. The recoveries for FB1 and FB2 spiked in the ranges of 0,25-2 µg/g were 84,8%-103,9%, and 79,2%-96,0%, respectively, with average relative standart deviations 17,24 %and 8,25%