Orman idaresi tarafından hazırlanan otlatma yönetim planlarının uygulamada etkinliği: Isparta-Sütçüler Orman İşletme şefliği örneği

Abstract

Türkiye' de keçi yetiştiriciliği; kıt kanaat olanaklarla, sadece yetersiz meralarda otlatılan, bulunduk¬ları bölgelerin iklim ve tarımsal üretim döngüsüne adapte edilmiş bir ırk olan kıl keçi¬leri ile gerçekleşmektedir. Kıl keçisi kombine verimli bir keçi ırkı olup ülkemizde sayıca en çok olan keçi ırkıdır. Ülkemizde 2008 yılına kadar koyun ve keçi sayısında hızlı bir azalma olduğu görülmektedir. Başta göçer keçici¬ler olmak üzere binlerce yıldır ormanla iç içe yaşayan ve aslında ormana faydalı olduğu orman çalışanları tarafından da bilinen keçi yetiştiricilerine uygulanan baskı ve para cezaları nedeniyle keçi ve yetiştirici sayısı yıllar içerisinde azalmıştır. Ancak son yıllarda üniversiteler başta olmak üzere, son dönemde koyun ve keçi yetiştiriciliğine büyük ivme kazandırmaya başla¬yan yetiştirici il birliklerinin destek¬leri sonucunda, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ve Çevre ve Orman Bakanlığı ile ortak çalışmaların sonucu bugün kıl keçisinin ormanın bir parçası, ormanın bir üretim kolu olduğu kabul edilmiş, çıkartılan torba yasa ile orman alanlarının uygun bölgelerinin keçi yetiştiriciliği için önemli bir otlak alanları olduğu kabul edilmiştir. Ancak Çevre ve Orman Bakanlığının hazırlamış olduğu otlatma planları, herhangi bir bilimsel çalışmaya dayanmadan hazırlandığı için kıl keçi yetiştiriciliği en iyi şekilde faydalanabileceği otlak alanlar yeterli değildir. Yasada otlatma planlarında izin verilen otlatma alanlarında bir yıl içerisinde otlayabilecek keçi sayısı hektar başına 2 adettir. Bizim çalışmamızın amacı gereği kermes meşesi' nin yeşil ot ve kuru madde verimi, yıl içerisinde ay olarak otlatılmaya en elverişli zamanı ve bir yıl içinde otlatılabilecek hektar başına optimum keçi sayısını belirleyen bilimsel çalışmalara göre Sütçüler Orman İşletme Şefliğinin hazırlamış olduğu otlatma planını karşılaştırdık. Bilimsel çalışmalara göre %100 kapalılık oranı olan serbest otlatma alanlarında yılda hektar başına 4 keçi otlayabilmektedir. Bu sonuca göre köylerde otlatmaya izin verilen mevkilerde, 3 farklı parsel tespit edip kermes meşesi' nin otlatma alanlarını kaplama oranlarını hesapladık. Bu oranlara göre de bu alanlarda otlatılabilecek optimum keçi sayılarını bulduk. 57,605 ha alanda otlatılabilen keçi sayısı 81,453 olarak hesaplanmışken, bu sayı ormancılık idaresi tarafından hazırlanan otlatma yönetim planında 57.605 keçi olarak hesaplanmıştır. Bu sonuç, bu çalışmada belirlenen optimum sayıdan 23,848 keçi daha azdır. Çalışmada otlatma planını, çalışmamızla kıyasladığımızda köylerde bulunan otlatma alanlarının mevcut keçi sayısı için yeterli olduğu ancak çalışmamıza göre mevcut keçi sayısından daha fazla keçiye yetebilecek alanların olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuç, TÜİK'in istatistik verilerilerinde bölgedeki 1991'den bugüne kadar olan keçi sayısının 6 binlerden 3 binlere kadar düşmesini doğrular. Keçi sayısındaki bu düşüş bazı sorunları beraberinde getirmiştir. Bu sorunların bazıları; Ekonomide hayvancılık girdilerin azlığı, bölgede kolonici bitkilerde artma, ormanların yangına daha fazla risk katan kuru ot miktarındaki artış, hayvancılıkla uğraşan halkın kente göçmesi, hayvancılıkla bütünleşmiş kültürün bozulması. Bu sorunları ortadan kaldıracak çözüm önerilerimiz ise şöyledir; Isparta bölgesinde otlatmanın yetersiz kaldığı ve aşırı otlatmaya maruz kalacak yerlerdeki keçi işletmeleri belirlenebilir. Daha sonra Sütçüler Orman İşletme Merkez Şefliğinin belirlediği alanlarda kiralama yoluna giderek serbest otlatmaya müsait alanlardan, otlatma kapasitesinin altında keçi nüfusuna sahip ve keçinin faydalanabileceği alanlar değerlendirilebilir. Kırsal kalkınma desteklemeleri, yetiştiricilerin eğitim seviyesi, dikkate alınarak verilmelidir. Hayvansal üretimde olumlu ve en hızlı olan yollar tercih edilmelidir. Orman köylüsü sosyal güvenlik haklarından daha etkin yararlandırılmalıdır. Bölgede orman köylüsü üretimde devreye sokularak hayvan ürünleri işleyecek ekipmanlara projeler, kooperatifler, birlikler aracılığıyla sahiplendirilerek çeşitli hayvansal ürünlerin üretiminlerini gerçekleştirebilirler. Hayvansal ürünlerin; kesiminden, işlenmesinden ve paketlenmesinden tüketiciye ulaştırılana kadar oluşacak olan zincirde, bölgeye yeni bir istihdam sahası katarak geri plana atılmış orman köylüsüne ekonomide olumlu bir yer verilmiş olacaktır. Yapılan bu adımlarla bölgenin ekonomik, kültür ve sosyal seviyesi yükselecektir.

Turkey's goat breeding; With scarce possibilities, it is realized only with the hair goats, which are grazed in inadequate pastures, and adapted to the climate and agricultural production cycle of the regions where they are located. Hair goat is a productive goat breed combined with the highest number of goats in our country.In our country, a rapid decrease in the number of sheep and goats until 2008 is observed. The number of goats and breeders has declined over the years due to the pressure and fines imposed on goat breeders, which are also known to forest workers who have been living in the forest for thousands of years, especially nomadic goats. However, as a result of the cooperation between the Ministry of Food, Agriculture and Livestock and the Ministry of Environment and Forestry as a result of the support of the provincial unions, which have recently started to accelerate the sheep and goat breeding in recent years, especially the universities, the result is that the hair goat is a part of the forest and the forest is a production branch. The accepted areas of forest areas were accepted as an important grassland area for goat breeding. However, the grazing plans prepared by the Ministry of Environment and Forestry are prepared without relying on any scientific studies, and grassland areas are not sufficient for the best use of goat breeding. The number of goats that can be grazed within one year is 2 per hectare in the grazing areas allowed in the law. For the purpose of our study, we compared the grazing plan prepared by the Sütçüler Forest Management Directorate according to the scientific studies that determine the optimum time of grazing of the kermes oak, the best time to graze in the year and the optimum number of goats per hectare within one year. According to scientific studies, 4 goats per hectare can be grazed in free grazing areas with a 100% closure rate. According to this result, we have determined 3 different parcels in the areas where grazing is allowed in villages and we have calculated the rate of covering the grazing areas of the kermes oak. According to these ratios, we found the optimum number of goats to be grazed in these areas. While the number of goats that can be grazed at 57,605 hectares was calculated as 81,453, this number was calculated as 57.605 goats in the grazing management plan prepared by the forestry administration. This result is less than 23,848 goats from the optimum number determined in this study. In the study, when we compared the grazing plan with our study, it was determined that the grazing areas in the villages were sufficient for the number of goats, but according to our study, there were slans that could be more than the number of goats present. This result confirms the decrease in the number of goats in the region from 6 thousand to 3 thousand in the region since 1991. This decrease in the number of goats brought about some problems. Some of these problems are; Lack of animal husbandry inputs in the economy, increase in colonizing plants in the region, increase in the amount of hay that adds more risk to forest fire, migration of people engaged in animal husbandry to the city, degradation of integrated culture of animal husbandry. Our solution suggestions to eliminate these problems are as follows; In Isparta region, goat farms where grazing is inadequate and which will be exposed to overgrazing can be determined. Then, in areas designated by the Sütçüler Forest Management Center Directorate, the areas available for free grazing can be evaluated for the areas that have goat population below the grazing capacity and the goat can benefit. Support for rural development should be given to the level of education of the breeders. Positive and fastest paths should be preferred in animal production. Forest villagers should benefit from social security rights more effectively. Forest villagers in the region can produce various animal products by activating in production through projects, cooperatives, unions and equipment to process animal products. Animal products; In the chain, which will be formed from the sector, processing and packaging until it is delivered to the consumers, the forest villagers who have been put into the background by adding a new employment area to the region will be given a positive place in the economy. These steps will increase the economic, cultural and social level of the region.