Kıraç koşullarda güzlük ve yazlık ekilen buğdayın tane verimi ile bazı kalite özelliklerinin karşılaştırılması

Abstract

Araştırma, güzlük (zamanında ve geç ekim) ve yazlık olarak ekilen buğdayın verim ve bazı kalite özelliklerinin karşılaştırılması amacıyla 2017-18 vejetasyon döneminde Isparta koşullarında yürütülmüştür. Deneme Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Desenine göre üç tekerrürlü olarak ana parsellere ekim zamanları ve alt parsellere buğday çeşitleri gelecek şekilde kurulmuştur. Alternatif tabiatlı Koç-2015, Seki, Ziyabey, Meta ve Tosunbey ekmeklik buğday çeşitler kullanılmıştır. Güzlük ekimlerde (zamanında ve geç ekim) tane verimi dışında incelenen tüm özellikler arasında istatistiksel olarak fark çıkmamıştır. Güzlük ekimlerde elde edilen tane verimi ve verim özellikleri yazlık ekimden daha yüksek olmuştur. Buna karşın, protein oranı ve yaş gluten oranı ise yazlık ekimde güzlük ekimlerden daha yüksek olmuştur. En yüksek tane verimi güzlük zamanında ekimde (300.1 kg/da) belirlenmiş, bunu güzlük geç ekim (261.7 kg/da) takip etmiş, en düşük yazlık ekimde (234.1 kg/da) elde edilmiştir. Çeşitler karşılaştırıldığında, tane verimi 246.7 kg/da (Tosunbey) ile 286.5 kg/da (Meta) arasında değişmiştir. Sonuç olarak, Isparta koşullarında güzlük ekimler için buğdayın Ekim ayının ortasında ekilmesi, çeşitler arasında ise kışlık ekimlerde Meta ve Ziyabey çeşitleri, yazlık olarak ise Meta, Koç-2015 ve Ziyabey çeşitleri önerilmektedir.

The research was conducted with aim to compare of yield and some quality characteristics of wheat that sown as autumn (timely and late sowing) and spring in Isparta conditions during 2017-18 growing season. The experiment was set up as randomized complete block design with a split-plot design with three replications where sowing dates were in the main plots while the wheat cultivars were in subplots. Koç-2015, Seki, Ziyabey, Meta and Tosunbey bread wheat cultivars with alternative characters were used.Differences among all the examined characteristics (except for grain yield) in autumn sowings (timely and late sowing) weren't statistically significant. Yield and yield characteristics obtained from autumn sowings were higher than spring sowing. However, protein and fresh gluten content from spring sowing were higher than spring autumn. The highest grain yield was determined in autumn timely sowing (300.1 kg da-1), it was followed by autumn late sowing (261.7 kg da-1) and the lowest grain yield was obtained from spring sowing (234.1 kg da-1). Compare to cultivars, grain yield varied between 246.7 kg da-1 (Tosunbey) and 286.5 kg da-1 (Meta). As a result, it was advised to autumn timely sowing and Meta and Ziyabey cultivar as autumn sowing, and Meta, Koç-2015 and Ziyabey as spring sowing because of their higher grain yield and in the Isparta conditions.