Sera yetiştiriciliğinde farklı renklerdeki örtü malzemelerinin gelişim üzerine etkileri: Marul örneği

Abstract

Bu tez çalışması, Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezi deneme alanında kurulmuş 3 adet, 6 m2 taban alanı ve 2 m yan yüksekliği bulunan plastik örtülü seralarda yürütülmüştür. Çalışma 2018 yılı Nisan ayında başlamış, Haziran ayı sonunda tamamlanmıştır. Seralarda sıcaklık, nem, ışınım enerjisi ve marul bitkisinin gelişim parametreleri ölçülmüştür. Bunun için her serada, sıcaklık, nem ve ışınım enerjisi değerlerini elde etmek için sensörler yerleştirilmiştir. Sıcaklık ve nem ölçümleri 24 saat boyunca, ışınım enerjisi değerleri ise gündüz 10.00 ve 16.00 saatleri arasında ölçülmüştür. Bu değerler KOS (kontrol sera) serasında 202–890,8 W.m-2, MS (mavi sera) serasında ise 179–606,7 W.m-2, KS (kırmızı sera) serasında ise 212,6–770,1 W.m-2 arasında değiştiği belirlenmiştir. Marul bitkisinin gelişim değerlerini inceleyebilmek için yaş ağırlığı, boyu, gövde uzunluğu, yaprak sayısı, baş çapı, acılaşma düzeyi ve sapa kalkma oranları incelenmiştir.Bitki yaş ağırlığı, baş çapı, yaprak sayısı, boyu, gövde uzunluğu, acılaşma düzeyi ve sapa kalkma değerlerinin KOS serasında yüksek olduğu belirlenmiştir. MS ve KS seraları arasında değerler incelendiğinde, bitki boyu ve acılaşma oranlarının KS serasında yüksek olduğu, yaş ağırlığı, baş çapı, yaprak sayısı, gövde uzunluğu ve sapa kalkma değerlerinin MS serasında KS serasına göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Marulda acılaşma düzeyinin ve sapa kalkma oranlarının düşük olması arzulanan bir kalite özelliğidir. Acılaşma düzeyinin en düşük olduğu MS serası, sapa kalkma oranın en az olduğu sera ise KS olduğu belirlenmiştir. Yörede üretimde acılaşma ve sapa kalkma oranlarının marul bitkisi için renkli örtü malzemesi kullanılarak elde edileceği kanısına varılmıştır. Sonuç olarak, yaprak sayısı, baş çapı, ağırlık gibi verim değerleri kontrol serasında daha yüksek bulunmuştur. Dolayısıyla yörede üretim yapacak işletmelerin acılaşma veya sapa kalkma istekleri renkli sera örtü malzemeleri kullandıklarında gerçekleşeceği kanısına varılmıştır.

This thesis study was carried out in three greenhouse covered with 6 m2 floor area and 2 m side height in the experimental area of Isparta University of Applied Sciences, Agricultural Research and Application Center. The study started in April 2018 and was completed at the end of June. Temperature, humidity, solar energy and development parameters of lettuce plant were measured in greenhouses. For this purpose, sensors are installed in each greenhouse to obtain temperature, humidity and radiation energy values. Temperature and humidity measurements were recorded 24 hours. The solar energy values were measured between 10:00 and 16:00. These values are between 202-890,8 W.m-2 in KOS (control greenhouse), 179-606,7 W.m-2 in MS (blue greenhouse) and 212,6-770,1 W.m-2 in KS (red greenhouse). In order to examine the developmental parameters of lettuce, fresh weight, plant height, stem length, number of leaves, head diameter, bitterness and plant stem rates were examined. It was determined that all values such as fresh weight, head diameter, number of leaves, plant height, stem length, bitterness and plant stem rate were high in the control greenhouse. When the values of blue and red greenhouses were examined, it was determined that the plant height and bitterness were higher in the red greenhouse, fresh weight, head diameter, number of leaves, stem length and plant stem rates were higher in blue greenhouse than red greenhouse. It is a desirable quality feature that the rate of bitterness and plant stem rate in lettuce is low. Blue greenhouse is the lowest rate of bitterness, while the lowest rate of plant stem is determined to be the red greenhouse. it is concluded that the rate of bitterness and plant stem in the region will be obtained by using colored covering material for lettuce plant. As a result, all measured values were higher in the control greenhouse. Therefore, it is concluded that the enterprises that will make production in the region will realize when they use the colored greenhouse covering materials.