Antalya ilinde hane halklarının ev dışı gıda tüketim düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Antalya ili merkez ilçelerinde (Konyaaltı, Kepez, Muratpaşa, Döşemealtı) farklı gelir gruplarında (1-5000 TL, 5001-10000 TL ve 10001 TL ve üzeri) hanehalklarının ev dışı gıda tüketimine yönelik tutum ve davranışları analiz edilmiştir. Araştırma verileri yüz yüze anket yöntemi ile elde edilmiştir. 384 kişi ile görüşme yapılmıştır. Anket verileri SPSS 22.0 paket programında Ki-kare ve Logistik Regresyon analiz yöntemleri kullanılarak irdelenmiştir. Araştırma sonucu ortalama hane genişliği 2.9 kişi bulunmuştur. Ailelerin, ev dışında gıda tercih etme nedenleri; lezzetli olması (%54.40), arkadaşları ile iyi vakit geçirmek (%48.20), farklı ortamlarda yemek yeme isteği (%46.90), çocukların tercih etmesi (%36.70), ekonomik olması (%34.10), besin değerinin yüksek olması (%30.20) ve alışkanlık (%13.80) gibi kriterlerdir. Yapılan Pearson Ki-kare analizine göre tüketicilerin gelirleri ile annenin ev dışı gıda tüketiminde karar verici olmasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. Gelir grubu arttıkça, annenin ev dışı gıda tüketim bilinç düzeyi de artmaktadır. Buna bağlı olarak ev dışı gıda tüketimine anne karar vermede etkili olmaktadır. Ankete katılan bireylerin aile içerisindeki statüsü ile gelir seviyesi arasında Pearson Ki-kare analizi sonuçlarına göre istatistiki açıdan önemli fark olmadığı tespit edilmiştir. Evde düzenli olarak yemek olması durumunun Pearson Ki-kare analizi sonuçlarına göre istatistiki açıdan önemli olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma bölgesinde görüşülen tüketicilerin ev dışı gıda tüketimini etkileyen faktörleri tespit etmek amacıyla lojistik regresyon analizi uygulanmıştır. Analiz sonuçlarına göre, toplam gelir değişkeni ev dışı gıda tüketimine etki eden faktör olarak belirlenmiştir. Toplam gelirin artması durumunda aynı oranda ev dışı gıda tüketiminin de arttıracağını göstermektedir. Ayrıca tüketicilerin medeni durumu doğrudan beslenme alışkanlıkları ile ilgili bulunmuş ve bekarların evlilere göre daha fazla ev dışı gıda tüketmeyi tercih ettikleri tespit edilmiştir. Cinsiyetin ev dışı gıda tüketiminde önemli bir faktör olduğu belirlenmiştir. Kadınların ev dışı gıda tüketim olasılığı, erkeklere oranla daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ev dışı gıdayı sağlıklı bulma durumu da ev dışı gıda tüketim üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir.

In this study, attitudes and behaviours of households in different income groups (1-5000 TL, 5001-10000 TL and 10001 TL and over) in the central districts of Antalya Province (Konyaaltı, Kepez, Muratpaşa, Döşemealtı) were analysed. The data were obtained by face to face questionnaire and 384 people were interviewed. The data were analysed by using Chi square and Logistic Regression analysis in SPSS 22.0 package program. As a result of the study, the average household size was 2.9 people. The reasons why families prefer food outside the home: deliciousness (54.40%), having a good time with friends (48.20%), desiring to eat in different environments (46.90%), preference of children (36.70%), being economical (34.10%), high nutritional value (30.20%) and personal habit (13.80%). According to the Chi-square analysis, a statistically significant difference was found between the income of the consumers and the mother's decision-making in out-of-home food consumption. As the income group increases, the awareness of the mother's out-of-home food consumption increases, so the mother is effective in decision-making. It was found that there was no statistically significant difference between the status of the individuals who participated in the survey and their income level in the family. According to the results of Pearson Chi-square analysis, it was concluded that the fact that eating regularly at home was not statistically significant. Logistic regression analysis was used to determine the factors affecting the consumption of out-of-home food among consumers interviewed in the research area. According to the results of the analysis, total income variable was determined as the factor affecting out-of-home food consumption. It shows that if total income increases, out-of-home food consumption's ratio will increase. In addition, the marital status of the consumers was directly related to their eating habits and it was found that singles prefer to consume more out-of-home food than married people. Gender was an important factor in out-of-home food consumption. It was concluded that women are more likely to have in out-of-home food consumption than men. Status of finding out-of-home food healthy was also found to be effective in out-of-home food consumption.