Türkiye`de kestane gal arısının [Dryocosmus kuriphilus yasumatsu (Hymenoptera: Cynipidae)] yayılışı ve zarar oranının belirlenmesi

Abstract

Kestane gal arısı, Dryocosmus kuriphilus Yasumatsu (Hymenoptera: Cynipidae) ülkemizde 2014 yılında Yalova bölgesinde saptanmış ve hızlı bir şekilde yayılmakta olan yabancı istilacı bir türdür. Çin kökenli olan bu tür birçok ülkeye yayılmış ve kestane ağacı ile ilgili tüm üretim alanlarında (meyve, odun, bal) önemli kayıplara neden olmuş ve olmaktadır. Burada sunulan tez çalışmasında kestane gal arısının ülkemizdeki yayılışı ve yayılış gösterdiği bölgelerdeki zarar oranı incelenmiştir. Sonuç olarak kestane gal arısının yayılış alanını 2014-2017 yılları arasında yılda 25 km olacak şekilde kuzey, güney ve doğu yönlerde genişlettiği tespit edilmiştir. Ayrıca söz konusu zararlının 2016-2018 yılları arasında Bursa, İstanbul (Şile) ve Yalova'da aşırı düzeyde popülasyon artışı ve dolayısıyla zarar yaptığı Kocaeli (Karamürsel)'de ise zarar seviyesinin ekonomik zarar eşiğinin üzerine çıktığı tespit edilmiştir. Bu lokaliteler mücadele çalışmalarının yoğunlaştırılması gereken lokaliteler olarak önerilmiştir.Anahtar Kelimeler: Kestane gal arısı, Dryocosmus kuriphilus, Yayılışı, Zarar oranı, Türkiye

Chestnut gall wasp, Dryocosmus kuriphilus Yasumatsu (Hymenoptera: Cynipidae) is an alien invasive species which recorded in Turkey in 2014 in Yalova region and still expanding its range. This species, being originially from China, has spread to many countries and has caused significant losses in all production areas (fruit, wood, honey) related to the chestnut tree. In the present thesis, the distribution and damage ratio of the chestnut gall wasp in Turkey were investigated. It was found that the chestnut gall wasp expanded its range in Turkey by a speed of 25 km/year between 2014 and 2017. Additionally, it was found that the pest population and thus its damage increased significantly between 2016 and 2018 in Bursa, İstanbul (Şile) and Yalova; and its damage in Kocaeli (Karamürsel) is over the economic damage threshold. We suggest these localities as priority localities for pest management.Keywords: Chestnut gall wasp, Dryocosmus kuriphilus, Distribution, Damage ratio, Turkey