Erkenci domates hatlarında bazı biyokimyasal özelliklerin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada Enza Zaden Tarım Ar-Ge Taş. ve Tic. Şirketi'nin gen bankasında bulunan; Domates Mozaik Virüsü (ToMV), Domates Sarı Yaprak Kıvırcıklık Virüsü (TYLCV), Domates Lekeli Solgunluk Virüsü (TSWV), Nematod (Mi), Verticillium dahlie (Vd), Fusarium (Fol) ve Domates Yaprak Küfü (Clad) gibi hastalıklara dayanıklık kazandırılmış 20 erkenci domates saf hat kullanılmıştır. Bu hatların meyve kabuk rengi, pH, toplam karoten ve ksantofil, titre edilebilir asitlik, briks, toplam fenolik, toplam şeker, indirgen şeker, askorbik asit (C vitamini), likopen ve β-karoten gibi özellikleri üzerinde durulmuştur.Yürütülen bu tez çalışmasında, ıslah programlarında verim, hastalıklara ve zararlılara dayanıklılık gibi konuların yanında meyve kalite özelliklerinin önemi vurgulanmıştır. Biyokimyasal özellikleri bakımından üstün hatların belirlenmesi ile daha sonra yapılacak çalışmalarda kaliteli ticari çeşitlerin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmada kullanılan hatların bitki başına verimleri 2.5-9.2 kg arasında değişirken, ortalama meyve ağırlıklarının 86-246 g arasında değiştiği saptanmıştır.Çalışma sonucunda domates meyvelerindeki L*değerleri 30.87-45.35, a* değerleri 8.36-21.48, b* değerleri 15.28-42.17 arasında değişim göstermiştir. Domates meyvelerindeki toplam karoten içeriğinin 80.2-197.5 mg/100 g, toplam ksantofil içeriğinin 115.3-256.6 mg/100 g, titre edilebilir asitliğin %0.27-0.40, pH'nın 3.75-4.95, briks değerlerinin %2.60-6.30, C vitamini içeriğinin 10.50-28.78 mg/100 g, likopen içeriğinin 1.6-4.09 mg/100 g arasında değişim gösterdiği tespit edilmiştir. Toplamve indirgen şeker içerikleri ise sırasıyla 7.31-17.51 mg/g ve 2.46-6.57 mg/g arasında bulunmuştur.Bu değerlerin incelenmesi sonucunda H7, H17 ve H3 hatlarının biyokim yasal özellikleri bakımından üstün hatlar olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bu veriler genetik kaynaklar ile geliştirilecek yeni çeşitlere yarar sağlaması ümit edilmektedir.

In this study, twenty early tomato pure lines from Enza Zaden Company's gene bank which are resistant todiseases such as Tomato Mosaic Virus (ToMV), Tomato Yellow Leaf Curly Virus (TYLCV), Tomato Stain Wilt Virus (TSWV), Nematode (Mi), Verticillium dahlie (Vd), Fusarium (Fol) and Tomato Leaf Mold (Clad) were used.Properties of these lines, such as fruit color, pH, total carotene and xanthophyll, titratable acidity, brix, total phenolics, total sugars, reducing sugars, ascorbic acid, lycopene and β-carotene contents were evaluated. Moreover, in this thesis, the yield, resistance to diseases and pests in breeding programs and the importance of fruit quality characteristics were also emphasized. With the determination of superior lines in terms of biochemical properties, it is aimed to develop high quality and commercial varieties in future studies.The yields of the lines used in this study ranged from 2.5 to 9.2 kg per plant, while average fruit weights ranged from 86 to 246 g.As a result, L* values in tomato fruits varied between 30.87 and 45.35, a* values between 8.36 and 21.48, b* values between 15.28 and 42.17. Total carotene, total xanthophyll, titratable acidity, pH, brix, ascorbic acid, lycopene values in tomato fruits changed from 80.2 to 197.5 mg/100 g, from 115.3 to 256.6 mg/100 g, from 0.27 to 0.40%, from 3.75 to 4.95, from 2.60 to 6.30%, from 10.50 to 28.78 mg/100 g and from 1.6 to 4.09 mg/100 g respectively. Total and reducing sugar contents were found between 7.31-17.51 mg/g and 2.46-6.57 mg/g.According to these values, it was determined that H7, H17 and H3 lines were superior in terms of biochemical properties. These data could be used as a genetic resource in breeding programs to develop new varieties.