Ankara ili içsularındaki balıkçılık alanlarının araştırılması

Abstract

Bu tez çalışmasında Ankara İli'ndeki göl, gölet ve baraj gölleri ile akarsularındaki balıkçılık alanları ve bunların kullanım şekilleri belirlenmiştir. Söz konusu veriler Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü, Ankara İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Türkiye İstatistik Kurumu, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü, Devlet Su İşleri, Ankara Büyükşehir Belediyesi, Çevre ve Şehiricilik Bakanlığı ile bölgede yapılmış güncel bilimsel araştırmalar ve lisansüstü tezlerden elde edilmiştir. Bunların yanında sözü geçen alanlar gözlemsel olarak incelenmiş ve resimleri çekilmiştir. İlin coğrafyasının büyük bir kısmını kaplayan Sakarya Irmağı Çifteler (Eskişehir)'den gelen asıl kolu ile Polatlı yakınlarında Porsuk Çayı ile birleşerek Sarıyar Baraj Gölünü beslemektedir. Akarasuyun il içindeki uzunluğu yaklaşık 168 km'dir. En önemli kolları Aladağ Çayı, Nalderesi, Kirmir Çayı ve Ankara Çayıdır. İl sınırlarından geçen diğer bir akarsu ise ülkemizin en uzun akarsuyu olan Kızılırmak Nehri'dir. İlin kuzey doğusundan geçen bu akarsuyun yaklaşık 256 km'lik kısmı il sınırları içinden geçmektedir. Mogan, Eymir, Çubuk-Karagöl ve Tuz Gölü ildeki önemli doğal göllerdir. Diğer taraftan Çamlıdere, Eğrekkya, Kesikköprü, Kurtboğazı, Kavşakkaya, Akyar, Çubuk 2, Elmadağ-Kargalı baraj göllerinden ilin içme suyu karşılanmaktadır. İlde Cumhuriyet döneminin ilk betonarme barajı olan Çubuk I Barajından, havzasında yoğun kirlenme nedeniyle 1994 tarihinden itibaren kullanılmamaktadır. İl sınırları içerisinde enerji üretimi amacıyla yapılan Sarıyar, Hirfanlı ve Kesikköprü hidroelektrik santralleri bulunmaktadır. Bunların yanı sıra il sınırları içerisinde tarımsal sulama amaçlı Asartepe, Akıncı, Çanıllı ve Doğanözü göletleri yer alır. Asartepe ve Çanıllı göletleri ile Mogan, Eymir, Çubuk-Karagöl, Kesikköprü, Kurtboğazı, Çamlıdere baraj göllerinde sportif balıkçılık yapılmaktadır. Hirfanlı ve Sarıyar baraj göllerinde ticari balıkçılık yapılmaktadır. Sözü geçen baraj göllerinde 4 adet su ürünleri kooperatifinin toplam 118 adet üyesi bulunmaktadır. Balıkçıların ticari değeri yüksek olan sazan (Cyprinus carpio), Sudak (Sander lucioperca), Kadife (Tinca tinca) ve kerevit (Astacus leptodactylus)'in yanırsa daha düşük değerdeki gümüşi havuzbalığı (Carassius gibelio) ve gümüşbalığı (Atherina boyeri)'da avladıkları tespit edilmiştir. Ayrıca 25 sorudan oluşan bir anket formu hazırlanarak, ilde faaliyet gösteren 4 adet su ürünleri kooperatifinin ankete katılan toplam 48 kooperatif üyesi balıkçılar ile yüz yüze görüşülerek sorunları ve beklentileri ile ilgili sonuçlar irdelenmiştir.

In this thesis study, the fishing grounds in lakes, ponds, and dam lakes, as well as rivers in Ankara province and their usage patterns, have been identified. The data subject to the study has been obtained from General Directorate of Fisheries and Aquaculture, Ankara Provincial Agriculture and Forestry Directorate, Turkish Statistical Institute, United Nations Food and Agriculture Organization, General Directorate of State Hydraulic Works, Ankara Metropolitan Municipality, Ministry of Environment and Urbanization, and the academic publications and postgraduate dissertations were also benefitted from. Apart from them, the aforementioned areas have been analyzed in an observational manner and photos of them have been taken, too. Sakarya River, together with its main branch coming from Çifteler (Eskişehir), which covers a large part of Ankara province, joins by Porsuk Stream near Polatlı and then feeds the Sarıyar Dam Lake. The length of the river within the province is 168 km. The most important branches of it are Aladağ Stream, Nalderesi, Kirmir Stream and Ankara Stream. Another river passing within the borders of the province is Kızılırmak River, which is the longest river of our country. The part of 256 km of this river, which is passing from the north-east side of the province, is also within the borders of the province. Mogan, Eymir, Çubuk-Karagöl and Tuz Lake are of the most important natural lakes in the province. In the meanwhile, Çamlıdere, Eğrekkaya, Kesikköprü, Kurtboğazı, Kavşakkaya, Akyar, Çubuk 2 and Elmadağ-Kargalı Dams were used in order for drinking water supply of Ankara province. Çubuk I Dam, the first reinforced concrete dam of the Republic period in the province, had been removed from Ankara's drinking water inventory as of the date of 1994 due to heavy pollution in its reservoir. There are hydroelectric power plants named Sarıyar, Hirfanlı and Kesikköprü and they are constructed for the energy generation. Moreover, within the borders of the province, there are Asartepe, Akıncı, Çanıllı, and Doğanözü ponds for agricultural irrigation.Amateur fishing is available in the Asartepe and Çanıllı ponds, Mogan, Eymir, Çubuk-Karagöl, Kesikköprü, Kurtboğazı, Çamlıdere dam lakes. Commercial fishing is conducted in the dam lakes of Hirfanlı and Sarıyar. This said dam lakes have 4 fisheries cooperatives and 118 members. Fishermen fish carp (Cyprinus carpio), Zander (Sander lucioperca), Tench (Tinca tinca) and crawfish (Astacus leptodactylus) with higher commercial value as well as silver-gray cyprinoids (Carassius gibelio) and silverfish (Atherina boyer) with less commercial value compared to them. Besides, with a questionnaire form consisting of 25 questions, face-to-face interviews had been carried out with a total of 48 fishermen who are also the members of the 4 fisheries cooperatives active in the province on the problems and their expectations and the outcomes of these questions were examined.