Evli çiftlerde otomatik düşüncelerin ve bilişsel çarpıtmaların evlilik doyumuna etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmada; evlilik doyumunun bilişsel çarpıtmalar, otomotik düşünceler ve sosyodemografik veriler ile ilişkisi değerlendirildi. Araştırmadaki katılımcılar İstanbul Anadolu yakası Ümraniye, Kartal, Maltepe, ilçelerinde 18 ve üstü yaşlarda, çalışmaya katılmaya gönüllü 90 kadın ve 90 erkek olmak üzere toplam 180 katılımcıdan oluşturuldu. Araştırmada Sosyodemografik Soru Formu, Evlilik Doyumu Ölçeği (EDÖ), Otomatik Düşünceler Ölçeği (ODÖ), İlişkilere İlişkin Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği (İİBÇÖ), Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) kullanıldı. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metotların (Frekans, Yüzde, Ortalama, Standart sapma) yanı sıra normal dağılımın incelenmesi için Kolmogorov - Smirnov dağılım testi kullanıldı. Niceliksel verilerin karşılaştırılmasında iki grup durumunda, normal dağılım gösteren parametrelerin gruplar arası karşılaştırmalarında Bağımsız örnekler (İndependent samples) t testi, normal dağılım göstermeyen parametrelerin gruplar arası karşılaştırmalarında Mann Whitney U testi kullanıldı. Yapılan araştırmanın analiz sonucuna göre, cinsiyet değişkeninin evlilik doyumunun anlamlı bir yordayıcısı olduğu gözlenmiştir. Evli bireylerde erkeklerin EDÖ puanları, kadınların EDÖ puanlarından yüksek bulunmuştur. Eğitim değişkeninin EDÖ puanını pozitif yönde etkilediği görülmüştür. Evli bireylerde eğitim durumu lise, yüksekokul ve üstü olan bireylerin EDÖ puanları, eğitim durumu ilköğretim olan bireylerin EDÖ puanlarından yüksek bulunmuştur. Evlenme biçimi ile EDÖ arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Evli bireylerde evlenme biçimi anlaşarak, kendi kararı olan bireylerin EDÖ puanları, evlenme biçimi görücü usulü olan bireylerin EDÖ puanlarından yüksek bulunmuştur. EDÖ ile İİBÇÖ arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Evli bireylerin İİBÇÖ toplam düzeyleri ve yakınlıktan kaçınma, gerçekçi olmayan ilişki beklentisi ve zihin okuma düzeyleri arttıkça EDÖ düzeylerinde azalma görülmektedir.EDÖ ile ODÖ arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Evli bireylerde ODÖ düzeyleri, kendine yönelik negatif duygu ve düşünce, şaşkınlık kaçma fantezileri, kişisel uyumsuzluk ve değişme istekleri, yalnızlık / izolasyon ve ümitsizlik alt boyutları puanı arttıkça EDÖ düzeylerinde azalma görülmektedir. Sonuç olarak bulgular ODÖ ve İİBÇÖ'nin EDÖ ile ilişkili olduklarını göstermiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular literatür ışığında ele alınarak tartışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Evlilik Doyumu, Otomatik Düşünceler, Bilişsel Çarpıtmalar

The participants of the survey are included the 90 women and 90 men who are over the age of 18 and volurteer to participarte in the survey in Ümraniye, Kartal, Maltepe in Anatolian part of İstanbul in the survey, Sociodemogrophic Question Form, Scale of Marriage Content (SMC), Automotic Thoughts Scale (ATS), The Scale Of Relationship Related Cognitive Distortion (SRRCD), Beck Depression Scale (BDS), Beck Anxiety Scale (BAS) were used.While evaluating the survey data, beside of the defining statistical methods (Frequnency, presentage, avarage, standart deviation), for the analyse of normal distrubution; Kolmoggarov-smirnow distortion test was used. In the comparision of the quantitative data ; in case of two groups; in the comparision of the normal distributed parametres; Independent samples t test; in the comparision of the parmetres that don't show normal distribution, man whitney U test was used.Acording to the analyse test of the research; sex factor is seen as one of the most important predictor of the marriage content . In the married couples, the score of the men's SMC is seen higher then the women's SMC scores.It is seen that , the educotion factor affect the SMC score positively in the married couples the people whose education level is high school , college or over , have the higher score than the people whose education level is primery or secondary school graduate.There is also a prety much relationship between the way of marriage and SMC in the married couples.Tthe couples who have their own desition for t he marriage have the higher score of SMC than the couples who were pushed to the marriage by the elders.It is seen that there is a negative relationship between SMC and SRRCD. As the SRRCD total scores , the unrealistic expectation about the marriage relationships , and the level of reading mind get higher; there is a decrease in the score of SMC.It is also found that there is a negative relationship between SMC and ATC. In the married couples as the subscore of negative self esteem , negative thoughts and feelings fantasy of running away , personal dissonance , the will of change , isolation and hopelessness get higher, it is seen that the level of SMC decreases.As a result , ATC and SRRCD are related to SMC. The foundings that gathered at the end of research , have been discussed in the light of literatureKey Words ; Marriage Content , Automatic Thoughts , Cognitive Distortion